Ons bin hroos!
'Geef ze niet meer dan een of twee boterhammen, maar liever nog sla!'
De Goese ganzen moesten er
gisteren aan geloven: een
gezondheidscheck. Het
verdict was niet mals. Ze zijn
veel te dik. 'Het zijn obesitas-
ganzen', grapte Ruben van
Maaren.
Het was een hilarisch gezicht. Op
verschillende plekken in de stad
waren vogelexpert Ruben van
Maaren, collega Michiel Provoost en
twee medewerkers van de ge
meente gisteren ganzen aan het
vangen. Natuurlijk waren de dieren
niet makkelijk in toom te houden.
De mannen moesten er soms ach
teraan rennen. Na honderd meter
ploften de ganzen meestal wel uit
geput neer, hoor'', zegt Van Maaren.
,,Omdat ze zo dik zijn.'' Voor de zes
fitte ganzen die zich niet lieten pak
ken, moeten de mannen dinsdag
nog een keer op pad. ,,Dat wordt
wild west, hoor'', grapt de inwoner
van Wemeldinge, bekend van zijn
roofvogelshows.
Het is niet gezond
De ganzen die wel werden gevan
gen, zijn bijna allemaal veel te dik.
De oorzaak daarvan moet worden
gezocht in het overmatig brood
voeren door mensen. ,,De dieren
vreten zich echt te barsten aan
brood'', weet Van Maaren. ,,Ik snap
dat het leuk is om met de kleinkin
deren de eendjes en ganzen te gaan
voeren, maar houd het bij een of
twee boterhammen! Het is gewoon
niet gezond voor deze dieren.''
De vogelkenner vermoedt dat al
dat brood dat ze krijgen er de oor
zaak van is dat van de 25 witte
tamme ganzen die in Goes leven
het overgrote deel man is. Dna-on-
derzoek moet definitief uitsluitsel
geven, maar Van Maaren denkt
door zijn ervaring te kunnen zien
dat het om zo'n tachtig procent
mannen gaat. ,,Die beesten vinden
het fantastisch, al dat brood dat ze
krijgen. Ze denken het hele jaar dat
het voorjaar is'', schetst hij zijn the-
orie. ,,En ja, in het voorjaar hebben
ze zin. Het gevolg is dat er het hele
jaar door wordt gepaard. Soms gaat
het ene na het andere mannetje op
zo'n vrouwtje. Daarbij wordt de
snavel naar beneden gedrukt, in het
water, waardoor veel vrouwtjes
verdrinken. Je moet maar eens goed
kijken in parken en bij vijvers waar
veel door mensen gevoerd wordt.
Daar blijven vaak alleen de manne
tjes over.'' Zo'n mannenoverschot
is volgens Van Maaren niet per de
finitie een probleem. ,,We hoeven
in Goes geen twaalf koppeltjes te
hebben, die elk jaar jonkies krijgen.
We willen de populatie ongeveer
zo groot te houden als hij nu is.''
De gevangen ganzen zijn tijdelijk
naar een afgesloten hoekje van het
hertenkamp in Goes-Zuid ge
bracht. Daar wordt hun gezondheid
gecontroleerd, krijgen ze een injec
tie tegen allerlei ziektes en worden
ze geringd. Zo kunnen de dieren in
de gaten worden gehouden. Als een
Als straks een gans
overlijdt, weten we
meteen om welke het
gaat
gans gewond is of zelfs overleden,
weten ze straks meteen om welke
het gaat. Ook wordt dna afgeno
men, met name bedoeld om de
bloedlijn te bepalen. Ganzen met
dezelfde bloedlijn worden uit el
kaar gehaald om inteelt te voorko
men.
Koppeltjes
Van Maaren hoopt aan het eind van
de week de dna-resultaten binnen
te hebben. Dan kunnen de ganzen
worden teruggebracht naar de vijf
plekken in de stad waar ze zich nor
maal gesproken ophouden (Park
Valckeslot, Oostsingel, West-
wal, Westsingel en Kastanjestraat).
Ze gaan sowieso allemaal terug,
maar de groepssamenstelling kan
dus anders zijn. Koppeltjes worden
in principe bij elkaar gehouden.
Ganzen zijn tenslotte trouwe die
ren. Tenzij het dna zegt dat het echt
niet kan.
De vogelexpert prijst de ge
meente om het feit dat ze ervoor
heeft gekozen de ganzenpopulatie
nu goed in kaart te brengen. ,,Het
helpt om de ganzen gezond te hou
den.'' Het overgewicht buiten be
schouwing gelaten, gaat het best
goed met ze. Onder meer de poten
en de snavel werden gecontro
leerd. In hun tijdelijke verblijf krij -
gen de ganzen graan, sla en andij
vie. ,,Want dat is wél gezond voor
ze!''
STREEKTAAL
Het bin en waere vö vee
mensen doenkere en som
bere tieden. Eêl wat dingen
wiere verboöie en je voelde je
nöha es eêl beperkt. En soms er
gerde je j'n eihen an of verwon
derde je j'n eihen over de manier
wirop mensen omhienge mee de
pandemie. Me waere streng as 't
over maetregels hieng wi me zelf
nie vee mee te maeken aode, mè
as me d'r zelf last van aode, zaehe
me wè es wat deu de vingers! "An
't eihen vleis doet 't het meêste
zere" zei pas iemand tegen me en
dat liekt me een goeie spreuk!
Lichtpuntjes
Van aole kanten wier ons ange-
raoie om toch ook een bitje uut te
kieken nè wat lichtpuntjes in 't le
ven. Dingen wi me van kunne ge
niete, wi me blie van ore en die
ons een bitje positiever in 't leven
doen stae. Op zoek nè die "licht
jes" kwam ik 5 vlug bie licht wat
me letterlijk krehe: een nieuwe
I-phone. Di zit wè een verha5l an
vast. Zö'n vier jaer gelee kochte
m'n vrouwe en ik onze eeste
I-phone. Dudelijker gezeid; me
krehe die tuus naedat de huus die
vö "opa en oma" uutgezocht en
besteld aode. In twi jaer ebbe me
ze afbetaeld. Me aode d'r vee ple
zier van.
Kuren
Toen die apper5ten afbetaeld
waere en me maendelijks vee
minder moeste he betaele, krehe
aolebei die mobieltjes kuren. Ie
dere keer hieng 't licht uut, waere
de batterijen op. Asof ze gemaekt
waere om nie langer dan twi jaer
mee te haen. Het wier vervelend
d5, nae het oplaejen, wi machtig
vlug "éên procent" in beeld kwam,
drek gevolgd deu "zwart"! Ook
"biewerke in de nachtelijke uren"
lukte pas nae vuuf nachten an de
"stroom" zonder resulta5t! Me eb-
be't nog lang volhouwe, mè ten
langen leste hrepe de huus wi in!
Me wiere blie gemaekt mee twi
nieuwe mobieltjes. Wi af te betae-
len in twi jaer!
Kleinkind
Ons oudste kleinkind boöd an om
aoles van "d'n ouwen" over te zet
ten op het nieuwe exempla5r.
Zöies alleên 5 was een lichtpunt
in doenkere daehen, wan het zou
ons zelf nooit lukke. En 5 is ze een
kop kleiner dan d'r joengere broer
en d'r neef, ze laet d'r eihen nie
ondersneêuwe! Ze is van vee
"marten" tuus. Rustig en andig
leidde ze aoles in goeie baenen.
Zelfs vergete codes en wacht
woorden waere alleên opst5kels.
Hroös keek ik toe oe ze de
I-phone, noe mee "licht" in orde
maekte. Even docht ik an de tied
d5 ze net gebore was. Wat waere
me toen ook hroös! En an de tied
d5'k een alf ure mee d'r deu de
kaemer ree in d'r kinderwaehen
omd5 ze bie 't tuuswachten nie
stil te kriehen was. En an de dag
d5 ze bie een veugelshow onder
m'n jas kroop tot de show vöbie
was. Noe is ze joeng volwassen, ei
overal een mêning over en laet dat
ook hraog an ons ore. En..ze be-
griept d5 "oma en opa" digit5le
analphabeten"dreihe t'oren.
De I-phone werkt prima, mis
schien wè langer dan twi jaer. En
zulke bezoekjes bin en bluve licht
puntjes. Vö ons en, ik dienke, vö vee
hroötouwers, zeker in doenkere tie-
den.
Q DINSDAG 15 FEBRUARI 2022 GO
Goese ganzen zijn te dik
Ruben van Maaren (l) en Michiel Provoost als die laatste dna afneemt bij een gans door veertjes te plukken. foto johan van der heijden
Rob Paardekam
Goes
- Ruben van Maaren,
vogelexpert
In deze rubriek belichten we
wekelijks een Zeeuws dialect.
Deze keer een verhaal van Frans
van der Heijde in het Walchers.
Beluister de gesproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
