GEZOND
Injefamilie wilje liever geen spanningen, en
Het is een misvatting
dat het in een relatie
alleen over liefde gaat
Als we met corona leren leven,
leggen we dan ook de ruzies
erover bij? Dikke kans dat de
emoties om je heen zo zijn op
gelopen dat familie en vrienden
tegenover elkaar zijn komen
te staan. Hoe kom je bij pola
risatie weer nader tot elkaar?
20
STEVEN PONT
Volgens Steven Pont gaat
een relatie niet alleen maar
over hoeveel je van elkaar
houdt. Minstens zo belang
rijk is hoe goed je kunt
ruziemaken.
Rond het jaar 270 na
Christus werd
priester Valentijn
onthoofd, iets wat
we gisteren maar
weer eens vrolijk met elkaar
hebben gevierd. De reden voor
zijn onthoofding: hij verbond
soldaten in de echt en dat
mocht niet van de toenmalige
keizer Claudius II. Die dacht
namelijk dat gehuwde solda
ten minder snel bereid waren
om voor hem te sterven. Toen
hij merkte dat Valentijn die
regel aan zijn laars lapte,
moest de geestelijke
dat met de dood
bekopen.
Ruim twee
eeuwen later -
op 14 februari
van het jaar
496 - werd
Valentijn heilig
verklaard en
weer later werd
14 februari daarom
de dag waarop we de liefde
vieren.
Nu de rookpluimen van Va
lentijnsdag wat zijn opgetrok
ken, wordt het tijd voor wat
realisme. Het is namelijk een
misvatting dat het in een rela
tie alleen gaat om hoeveel je
van elkaar houdt. Wat min
stens zo belangrijk is, is de
kwaliteit van je conflicten.
Daaraan kun je de volwassen
heid - en zelfs de overlevings
kansen - van een relatie af
lezen. Niet de relaties waarin
partners elkaar de mooiste
rozen geven overleven, maar
de relaties waarin de geliefden
het best met de doornen om
kunnen gaan.
Als ik partnerrelatietherapie
geef, is het dus niet voldoende
'In een
conflict van je
partner winnen,
maakt van de ander
automatisch een
verliezer'
om alleen maar te proberen de
verbinding te herstellen. Dat
is maar een deel van het werk.
Minstens zo belangrijk is te
kijken naar hoe je in de toe
komst op een betere manier
ruzie kunt maken.
Wanneer je een conflict met
je partner hebt, heb je name
lijk twee problemen. Het eer
ste is natuurlijk de reden van
het conflict. Maar dat is niet
het grootste probleem. Het
grootste probleem is dat de
kwaliteit van de com
municatie vaak
naar een beden
kelijk niveau
zakt. Je laat
elkaar niet
uitpraten,
haalt oude
koeien uit de
sloot en ieder
wil vooral de
ander van het ei
gen gelijk overtui
gen. Het conflict is dan
een potje armdrukken gewor
den, dat beide partners willen
winnen. Dat is niet zo slim,
want als je op die manier
wint, maak je van je partner
automatisch een verliezer. Die
rekening krijg je bij een vol
gend conflict gepresenteerd.
Daarom een eerste, eenvou
dige vuistregel: probeer tot
14 februari 2023 tijdens een
ruzie je partner te begrijpen,
voordat je zelf begrepen wilt
worden. En volgend jaar kun
je dan op Valentijnsdag mis
schien niet alleen uitbundig
de liefde vieren, maar ook hoe
hoog de kwaliteit van je con
flicten dan is geworden.
Reageren?
steven.pont@dpgmedia.nl
ANNEMART VAN RHEE
Bekijk een talkshow of
Tweede Kamerdebat en het
is eerder regel dan uitzon
dering dat de aanwezigen
in een verbale oorlog ver
wikkeld raken. Soms op het ordinaire
af. Op sociale media framen mensen
elkaar met 'wappie', 'tokkie', 'prik-
schaap' en 'Pinokkio'. Sommige fa
milies en vriendengroepen komen
de felle discussies over vaccinaties en
complotdenken niet te boven en val
len uit elkaar. Andere splijtende te
genstellingen gaan over Zwarte Piet,
Black Lives Matter of de kloof tussen
arm en rijk. Komt het nog wel goed
als een debat feller is? Of onverzoen
lijkheid en onverdraagzaamheid uit
straalt? We vragen Joline Verloove
van Movisie, kennisinstituut voor so
ciale vraagstukken, en Bart Brandsma
van Polarisatie.nl wat ons bezielt.
Wat is polarisatie precies?
,,Je hebt heftige conflicten en je hebt
polarisatie'', zegt Brandsma. ,,Een
conflict is grijpbaar. Je kunt de be
trokkenen, de tijd en de plaats be
noemen.'' Brandsma noemt het voor
beeld van George Floyd, de agent die
hem aanhield, zijn nek bekneld hield
waardoor de man stierf, en de burge
meester die nadien de gemoederen
moest bedaren. Door Floyds dood
ontstonden tegenpolen: 'de zwarte
minderheid' tegenover 'de racistische
politie'. Kamp 'wij' en kamp 'zij'.
Brandsma: ,,Polarisatie is een 'ge-
dachtenconstructie' die glibberiger
en ongrijpbaarder is dan een conflict,
en moeilijker te managen. Bij avond-
klokrellen of cao-onderhandelingen
kun je gemakkelijker optreden.''
Joline Verloove ziet horizontale
polarisatie tussen verschillende groe
pen mensen en verticale polarisatie:
burgers versus overheid en institu
ties. ,,Van verschillende gemeenten
horen wij dat het wantrouwen groeit.
Burgers tegenover het kabinet, de po
litie of lokale bestuurders.''
Is het een modern
verschijnsel?
Polarisatie is van alle tijden en zal al
tijd blijven bestaan, zegt Brandsma.
,,Net zoals conflicten bij een huwelijk
horen, is polarisatie een verschijnsel
van de samenleving. Het gaat natuur
lijk om de mate waarin. Ik merk aan
de hoeveelheid werk die ik heb dat de
ongezonde vormen van polarisatie
groeien. Er komt steeds opnieuw
explosieve brandstofvrij.
,,De media spelen daarin een be
langrijke rol. Zoals de boekdrukkunst
tijdens de Reformatie de tegenstel
ling aanjoeg tussen katholieken en
protestanten, de opkomst van radio
de nazi's in de jaren 30 hielp, zo le
nen sociale media als Twitter en Fa-
cebook zich er nu perfect voor om ex
plosieve brandstof rond te pompen.''
Hoe schadelijk is het dat we
elkaar niet meer horen?
,,Het wordt problematisch als zich
incidenten en uitspattingen voordoen
of als er discriminatie uit voortkomt'',
zegt Joline Verloove van het kennisin
stituut voor sociale vraagstukken.
Een voorbeeld daarvan is de fakkel
drager die vanwege het coronabeleid
voor de deur van minister Kaag opdook.
Ofhet geweld dat werd gebruikt tegen
anti-Zwarte Piet-demonstranten.
Hetzelfde geldt voor de niet-gevacci-
neerden die - zonder dat er voldoende
naar ze werd geluisterd - worden
buitengesloten, aldus Verloove.
Brandsma zegt met nadruk: ,,Let
op hoe wij-zij-denken zich ontwik-
'Het gaat mis
zodra we elkaar
beoordelen op
identiteit of
eigenschap'
DINSDAG 15 FEBRUARI 2022 GO
Groeien we
weer naar
elkaar toe?
ILLUSTRATIE EDO DRAAIJER
- BART BRANDSMA
