SCHRIJVER spreekt
Lange tijd durfde GERBRAND BAKKER (59) geen vliegtuig in,
kwam hij gewoon niet opdagen op Schiphol. In zijn nieuwe roman
De kapperszoon - twaalf jaar na zijn vorige - speelt de botsing tussen
twee Boeings in 1977 op Tenerife een belangrijke rol.
Waar sommige auteurs meer dan
romantisch over hun roeping
vertellen, blijkt Gerbrand Bakker
bepaald nuchter over het vak.
Eerder noemde hij het schrijven
van romans 'aanstellerij' en 'koket gedoe'. En bij
een gesprek over De kapperszoon windt hij er geen
doekjes om hoe hij tot zijn onderwerp- en thema
keuze komt. 'Tijdens lezingen krijg ik regelmatig
de vraag: waarom bedacht je die plotwending? Of:
hoe kom je daarop? Dan kan ik pretentieus oreren,
maar meestal is mijn antwoord: jongens en meisjes,
ik begin gewoon ergens en vervolgens komen er
automatisch dingen bij. Locaties, personages,
verschillende verhaallijnen. Dat is het magische
van schrijven: alles komt uit mijn dikke duim. Nog
magischer: als het lukt er een afgerond geheel van
te maken.'
Bij zijn nieuwe roman begon het met de aantekening
die hij zonder al te veel nadenken opschreef: Simon
heeft geen vader want die zat in een verkeerd vlieg
tuig op een fout tijdstip. 'Toen ik dat had genoteerd,
moest ik zo'n situatie opduiken.
Ik kwam uit bij de vliegramp
op Tenerife in 1977 en raakte
geïntrigeerd door die gebeurte
nis. Omdat het zo groot was
allemaal: een Boeing 747 van
KLM ramde op de startbaan een
747 van Pan Am, waardoor 583
mensen om het leven kwamen.
Bizar was dat er toch nog bijna zestig Amerikanen
uit het geraakte toestel wisten te klimmen.'
Voor de reconstructie en de nasleep van die tragedie
zette hij geen stap op Tenerife en hij sloeg evenmin
een boek open. Als een soort digitale detective
speurde hij het internet af vanuit zijn werkkamer
in de Eifel, Duitsland, waar hij woont. 'Toen ik een
maal begon met het doorspitten kon ik niet meer
loslaten, ik beet me als een terriër vast en kwam
dieper en dieper in de materie. Ik vond een oude
documentaire van het KRO-programma Reporter,
Amerikaanse verhalen en interviews met overleven
den en een paar foto's. Of eigenlijk één foto, waarvan
verschillende uitsnedes online staan. Waarschijnlijk
had een passagier toevallig nog een camera om zijn
nek hangen en schoot hij al vluchtend dat ene beeld
van reizigers in paniek op de startbaan.
Ik vond het opmerkelijk dat er relatief weinig te
vinden was en dat er beperkte aandacht voor was
geweest. Zeker als je de ramp op Tenerife vergelijkt
met de reacties op de aanslag op MH17. Ik heb een
beetje het gevoel dat Tenerife naar achteren werd
geschoven omdat bleek dat het ongeluk
De toch echt wel de schuld van de Neder-
kapperszoon landse gezagvoerder was. Hij vertrok
verschijnt bij zes seconden te vroeg, voordat de
uitgeverij verkeerstoren hem toestemming gaf.
Cossee Ga maar eens na hoeveel meters zes
24,99 seconden op de startbaan schelen bij
zo'n vliegtuig dat richting topsnelheid
gaat.'
34
'In de tuin werken,
doorrommelen,
ik had gewoon geen
zin in schrijven'
Gerbrand Bakker
De kapperszoon
