WEER EVEN THUIS
w|
10
Regelmatig stapt Mattie van der Kleijn over de drempel van haar geboortehuis op de Ten Ankerweg 20 in Tholen.
Hier groeide zij op, samen met haar zes jaar oudere verstandelijk beperkte broer Leen. Vader is inmiddels overleden.
Moeder woont er nog steeds.
Aan de rand van De Veste
lijkt de tijd stil te staan.
Ze voelt nog hoe ze 's
winters op de punten
van haar schaatsen de
weg overstak, lacht Mattie van der
Kleijn (57): ,,Ik kluunde door de
sneeuw omlaag en deed zó mee met
de ijspret."
Ook ziet ze zich weer ravotten met
vriendjes en buurkinderen in de
brandgangetjes: tikkertje; verstop
pertje; steltlopen. Ze struinden door
de geurende houtloods van de plaat
selijke timmerwerkplaats, klommen
over balkenstapels tot alles ging glij
den en ze werden weggejaagd. Om
dat vader duivenmelker was en ze 's
zomers thuisbleven, kreeg zij een
abonnement voor het openlucht
zwembad: ,,Een ontmoetingsplaats
voor de jeugd. Dagen leefden wij
daar. Als afwisseling doken we ook in
de oesterputten, of in de jachthaven -
we plonsden er onder de donkere
pontons door. Er zat weinig ruimte
tussen het water en het hout; ik heb
een keer voor mijn leven moeten
zwemmen toen een boot aanlegde en
door het gewicht de vlonder omlaag
zakte."
Alles 'liemen'
Vader werkte in Zeilmakerij Bing
ham in Rucphen. Hij was zorgzaam
en kon alles 'liemen', zoals hij dat
noemde: gespleten springtouwhand
vaten; kapotte rolschaatsriempjes;
losse schoenzolen. Als aanvulling op
haar zakgeld gaf hij haar altijd één
gulden extra per week, en bleef daar
mee doorgaan tot ze al jaren het huis
uit was: ,,Aan het bedrag zag ik tel
kens hoelang ik was weggebleven."
Op vijftigjarige leeftijd werd hij we
gens reuma afgekeurd: ,,De duiven
waren gelukkig een bron van
vreugde. Hij deed fanatiek aan wed
strijden mee."
Moeder was huisvrouw en maakte
het thuis gezellig: ,,Toen ik klein was,
zat ik na de lunch vaak bij haar op
schoot en zongen we liedjes. Soms
vergaten we de tijd en kwam ik
daarna te laat op school." Ze winkel
den met z'n drietjes in Bergen op
Zoom, waar Leen en zij bij V&D stif
ten of stripboeken mochten uitzoe
ken. ,,Een hoogtepunt was de milks
hake bij IJssalon Crusio. Ook gingen
we met de trein naar Diergaarde Blij-
dorp in Rotterdam en Madame Tus-
sauds in Amsterdam. Geweldige uit
stapjes!"
Elke avond liet moeder hen kiezen:
afwassen, afdrogen of kastjes schoon
maken. ,,Zo werkten we altijd mee,
en nooit tegen onze zin. Terwijl we
samen bezig waren galmden we ever-
greens als 'Anna en Marietje, die gin
gen naar de markt', en coupletten-
lang over een ekster in een boom die
niet kon kakken."
Vette pieren
Op de hoek van de Ten Ankerweg
werden vette pieren verkocht. Vissers
zetten zolang hun hengels tegen de
gevel. Mattie herinnert zich dat haar
broer meer dan eens triomfantelijk
met zo'n mooi exemplaar thuis
kwam: ,,Stralend riep hij: 'Gevon
den!', en wilde niet vertellen waar.
Het duurde even voor wij de eigenaar
konden achterhalen."
Hoewel Leen bepalend was voor
haar jeugd, wist ze eigenlijk niet be
ter dan dat hij anders was dan ande
ren. Hij volgde buitengewoon lager
S15? 'A
■«sa»»»
.lijn»**
onderwijs, was trouw supporter van
de Tholense Boys en werkte later in
een sociale werkplaats. Altijd gingen
ze samen met de bus naar de tand
arts.
Ik was ladderzat,
en hij begeleidde
mij juist naar huis
Het dynamische uitgaansleven in
het centrum verkende hij als oudere
broer eerder dan zij: ,,Discotheek 't
Ankertje was in de wijde omgeving
bekend. Ook in de twee kroegen,
waaronder De Winnetou, kwam hij
graag; hij haalde er de glazen op." De
keer dat zij eens als chaperonne met
hem mee moest, was zij degene die
ladderzat werd en begeleidde hij haar
naar huis.
Wekenlang bokkenpootjes
Hard werken en sparen leerde ze al
jong. Na het bollen pellen en folders
rondbrengen zat ze tijdens een va-
kantiebaan wekenlang aan de bok-
kenpootjeslijn bij Banketfabriek De
Waal: ,,Ze kwamen vanuit een an
dere ruimte op de lopende band naar
me toe glijden. Ik had handschoen
tjes aan en moest ze voorzichtig op
lichten en snel in de verpakking
doen."
Veertien was ze, en ze weet nog
goed hoe interessant ze het vond sa
men met anderen onderdeel te zijn
van een productieketen. In de kan
tine hapte ze van haar boterhammen
met kaas en verwonderde zich over
de Marokkaanse medewerksters die
alleen komkommer aten met wat
zout.
Ondanks haar onbezorgde jeugd en
alle vrijheid die ze genoot, was ze een
meisje met een groot verantwoorde
lijkheidsgevoel: ,,Het is ook mijn val
kuil - dat ik altijd eerst kijk naar wat
voor een ander belangrijk is." Ze
heeft het van geen vreemde, glim
lacht ze. Vijftig jaar lang zorgden haar
ouders voor Leen. Toen vader onge
neeslijk ziek werd en zij inzag dat de
situatie voor moeder te zwaar was,
hakte zij met pijn in het hart voor ie
dereen de knoop door en verhuisde
haar broer naar een woon-zorgloca-
tie.
Staand voor haar geboortehuis
kijkt ze om zich heen. Na omzwer
vingen via Brabant, Middelburg en
Vlissingen, waar ze samen met haar
partner eigenaar was van een aantal
kledingzaken, geniet ze van het leven
op de boulevard, zegt ze: ,,Maar de
laatste jaren realiseer ik me hoe mooi
het hier eigenlijk is."
""■^TSfëssi
WOENSDAG 9 FEBRUARI 2022 GO
'De laatste jaren realiseer ik
me hoe mooi het hier is'
Jacoline Vlaander
Tholen
Mattie van der
Kleijn voor haar ge
boortehuis aan de Ten
Ankerweg 20 in Tho-
len. Nu en als klein
meisje met haar moe
der en broer. foto's privé
EN MARCELLE DAVIDSE
nn
- Mattie van der Kleijn
Heeft u herinneringen aan uw
ouderlijke huis die u wilt delen en wilt
u weer even terug? U kunt uw verhaal
doen in 'Weer Even Thuis'. U kunt con
tact opnemen met Ab van der Sluis:
08801-30203, chefnieuws@pzc.nl.
