én een luisterend oor
Er valt niets meer
te erven voor haar
eigen kinderen
19
Waarvan akte
vragen aan de Notaristelefoon
zijn geen callcenter waar de mede
werkers een vooraf opgesteld script
afdraaien. Bij ons krijg je een goed
persoonlijk advies van juridisch ge
schoolde specialisten."
Intussen heeft Heu-
ver een nieuwe bel
ler aan de lijn.
Een man wil
weten hoeveel
hij aan zijn
zoon kan
schenken
zonder dat hij
schenkbelas-
ting hoeft te
betalen. Dit soort
feiten en weetjes
lepelt Heuver zo op,
maar toch kijkt ze ter
controle nog even op in
ternet. „Vanwege corona
was de vrijstelling in 2021
1000 euro hoger dan normaal.
Ik wist niet zeker of dat dit jaar
ook weer zo zou zijn. Maar in
2022 is de vrijstelling weer terug op
het normale niveau: 5677 euro.''
Bellers willen soms een volledig juri
disch advies, merkt ze. ,,Daar zijn we
niet voor. Als het echt de diepte in
gaat, verwijs ik mensen door: u kunt
het beste contact opnemen met een
notaris bij u in de stad of regio. Of ik
wijs ze erop dat veel notarissen een
inloopspreekuur houden waar men
sen terechtkunnen voor een gratis
advies. Waarbij ik trouwens nooit
namen van een notaris noem.''
De laatste jaren leven er veel vra
gen over het beneficiair aanvaarden
van een erfenis. ,,Dat komt erop neer
dat je als erfgenaam de erfenis kunt
weigeren als blijkt dat de schulden
hoger zijn dan de baten. Het is best
een ingewikkeld onderwerp en het
leeft kennelijk sterk'', zegt Meengs.
Heuver handelt gemiddeld twintig
telefoontjes op een ochtend af. Be
vredigend werk, vindt ze. Hoewel ze
een kleine vergoeding krijgt, ziet ze
het als vrijwilligerswerk. ,,Ik vind het
leuk mensen op weg te helpen. Bo
vendien vind ik het leerzaam te erva
ren wat er leeft als het om notariële
zaken gaat. Wat voor mij gesneden
koek is, is voor veel mensen heel in
gewikkeld. Die ervaring helpt me
om mijn beroep beter uit te kunnen
oefenen.''
3. Mijn vader heeft mij
benoemd tot executeur
van zijn erfenis. Nu is
hij overleden. Wat moet
ik doen?
a wat nu? Mevrouw zit met de handen in
het haar. Het verdriet om het overlijden
van haar man krijgt een extra zwart randje
nu blijkt dat ze niet kan blijven wonen in
het huis dat ze samen met hem heeft ge
kocht. De twee kinderen uit zijn eerste huwelijk
eisen hun moederlijk erfdeel op en daarom moet
ze het huis verkopen waar zij en haar man lief en
leed hebben gedeeld en waaraan ze is gehecht.
Ik zie het vaker bij testamenten die zijn opge
maakt voor de herziening van de erfwet in 2003.
Om een overlevende ouder te beschermen tegen
financiële claims van ervende kinderen werd in
testamenten een langstlevenderegeling opgeno
men. Sinds 2003 is het langstlevendebeding stan
daard in de erfwet.
Ook in het testament van de ouders was een
langstlevendebeding opgenomen. Vandaar dat
hun vader na het vroege overlijden van zijn eerste
echtgenote - met wie hij in gemeenschap van goe
deren was getrouwd - het moederlijk
erfdeel van de toen nog jonge kin
deren niet aan hen hoefde uit te
betalen.
Wat de weduwe vooral nekt,
is de rekenrente die zoals vóór
2003 gebruikelijk was om
vooral belastingtechnische
redenen aan het langstleven
debeding werd gekoppeld,
meestal 6 procent per jaar.
Jarenlang elk jaar 6 procent
erbij, dat tikt na verloop
van tijd aan. De vordering
van de twee kinderen op
hun vader van aanvanke
lijk 50.000 gulden per
kind (circa 23.000 euro) is
daardoor in de loop der
jaren opgelopen tot 80.000
euro per erfgenaam.
Stiefkinderen
claimen hun
moederlijk
deel bij de
weduwe
Nu haar man is overleden
claimen zijn inmiddels
volwassen kinderen bij de
weduwe hun moederlijk
erfdeel: in totaal 160.000 euro. Dat geld heeft ze
niet en dus moet ze het huis verkopen om de
schuld aan haar stiefkinderen te kunnen betalen.
De verkoop zal waarschijnlijk genoeg opbrengen,
blijkt uit een eerste taxatie. De weduwe houdt er
ongeveer anderhalve ton aan over. Ruim vol
doende om haar nieuwe huurflatje mooi mee in te
richten.
Maar daarmee is de kous niet af. Want na haar
overlijden kunnen de stiefkinderen hun vaderlijk
erfdeel opeisen bij haar nabestaanden: de twee
kinderen die zij en haar man hebben gekregen.
Zoals ze er nu financieel voor staat, zou dat beteke
nen dat haar twee eigen kinderen dan achter het
net vissen, omdat er voor hen weinig meer te er
ven valt.
Die trieste uitkomst had voorkomen kunnen wor
den door het tweede huwelijk niet in algemene
gemeenschap van goederen te sluiten maar aan te
gaan op huwelijkse voorwaarden. Daardoor zou in
elk geval haar vermogen zijn uitgesloten van
claims van haar stiefkinderen. „Niemand heeft ons
dat verteld'', zegt ze. ,,We hadden geen idee dat dit
zou kunnen gebeuren.''
GO WOENSDAG 9 FEBRUARI 2022
ILLUSTRATIE NOZZMAN
De Notaristelefoon (0900
3469393) is bereikbaar op werk
dagen tussen 09.00 en 13.00 uur.
de erfenis alsnog kunt
weigeren. Let op: wees
voorzichtig met het be
talen van kosten voor
bijvoorbeeld de uitvaart
uit de boedel van de
erflater, want dat kan
worden gezien als volle
aanvaarding en dan
draai je alsnog op voor
de schulden.
2. Wat kan ik de kinde
ren belastingvrij schen
ken?
Dat bedrag wordt elk
jaar opnieuw vastge
steld. In 2022 is het
€5677. Onder kinderen
worden ook de stief- en
pleegkinderen verstaan.
Voor kleinkinderen ligt
het bedrag dit jaar op
€2274 per kind. (Klein)
kinderen van 18 tot 40
jaar kun je in 2022 bo
vendien eenmalig een
bedrag van
106.761,- schenken
voor de aankoop van
een eigen huis, de 'jubel
ton'.
Let op: voor deze rege
ling gelden strikte voor
waarden, bijvoorbeeld
dat de schenking niet
mag worden gebruikt
voor de aankoop van
een vakantiewoning of
beleggingspand of de
aflossing van een studie
schuld. Op 1 januari
2024 eindigt deze rege
ling.
Neem met een notaris
het testament door. Je
fungeert als aanspreek
punt en zorgt er samen
met hem of haar voor
dat de nalatenschap
wordt afgehandeld naar
wens van je vader. Je
legt er rekenschap en
verantwoording over af
aan overige erfgenamen.
Je kunt wel weigeren om
executeur te worden als
het je te ingewikkeld lijkt.
Waargebeurde voorvallen uit de notarispraktijk,
opgetekend door journalist Johan Nebbeling.
c Vanwege beroepsgeheim zijn geen namen
vermeld. Reageren? akte@dpgmedia.nl