niet langer zonder gevolgen
wangedrag
Vijf aangiftes
en twintig
meldingen in
Voice-zaak
5
zaken, met name in Engeland,
zaken van huiselijk geweld ook,
maar het thema 'seksuele intimi
datie op de werkvloer' - onlangs
in Nederland zeer actueel gewor
den door het schandaal rond
The Voice - kwam zelden aan
het oppervlak.
Daar is ook een logische verkla
ring voor. Voetbalclubs en voet
balorganisaties waren en zijn
grotendeels specifieke mannen-
bolwerken. Binnen de hiërarchie
van voetbalteams zijn vrouwen
zelden onderdeel van de gezags
verhoudingen, hooguit hebben
clubs een vrouwelijke verzorger
of dokter in dienst. Op de lijn van
technisch directeur, trainer, staf,
spelers werken vrijwel alleen
maar mannen, het vrouwen
voetbal uiteraard uitgezonderd.
Als voetballers (of trainers) zich
vergalopperen aan ongewenst of
grensoverschrijdend gedrag, dan
doen ze dat in de meeste gevallen
buiten het bereik van de club.
Ofwel geheel op privéterrein,
ofwel in het grijze gebied van fans
en media.
'Op kantoor' is er de laatste
twee decennia echter wél veel
veranderd. Waar voetbalclubs tot
de jaren 90 slechts een secreta
resse of wat gastdames in dienst
hadden, zijn vrouwen op de
werkvloer stilaan gemeengoed
geworden. Op media-afdelin
gen, in de marketing, de pr,
commercie en op financiële po
sities zijn steeds meer vrouwen
actief. Bij Ajax, ook qua organi
satie de grootste club van het
land, werken al tientallen vrou
wen op uiteenlopende plekken.
Die ontwikkeling zal alleen
maar verder doorzetten. De
KNVB maakt al een paar jaar
serieus werk van zijn diversi-
teitsbeleid, met Marianne van
Leeuwen koos het onlangs nog
voor een vrouw op de hoogste
directiepositie.
De populariteit van vrouwen
voetbal draagt ook bij aan die
tendens: veel profclubs hebben
inmiddels een vrouwentak, die
in rechtstreekse verbinding
staat met het mediadeparte-
ment of commerciële afdelin
gen. Aan de zijlijn nam ook het
aantal vrouwelijke journalisten
C Hij groeide op
in het machismo-
reservaat van
oneindige aandacht
gestaag toe in de loop der jaren.
Veel gaat op dat vlak ook
goed: de meeste voetballers
vinden er niets vreemd aan als
ze na afloop van een wedstrijd
worden geïnterviewd door
Hélène Hendriks of Fresia Cou-
sino Arias. Sanne Clements die
bij PSV de persconferenties
leidt? Geen haan die er nog naar
kraait. Stap voor stap zet het ou
derwetse mannenbolwerk zijn
deuren open, met dank ook aan
het legertje vrouwen dat die
deuren onbevreesd opentrok.
Maar de emancipatie van het
voetbal is nog lang niet vol
tooid. Marc Overmars illus
treerde dat bij Ajax op de meest
schrijnende wijze, leidend tot
een roemloos ontslag met grote
gevolgen.
De technisch directeur van
Ajax is de eerste in Nederland
die snoeihard van de apenrots is
gevallen. Hij zal vermoedelijk
niet de laatste zijn.
bereikt. Het leek toch vooral iets
van Hollywood en de filmindus
trie. Nu zie je dat het eigenlijk
overal is, ook in Nederland. Dit
gebeurt echt niet alleen in het
entertainment of het voetbal."
Rechter
Ko komt als advocaat regelmatig
in aanraking met zaken rond sek
sueel grensoverschrijdend ge
drag. De afgelopen jaren kwamen
ze stuk voor stuk voor de rechter.
De gymdocent die studenten be
tastte tijdens de les. De ervaren
kok die jongere collega's bij bor
sten en billen greep. De manager
die ten overstaan van andere
werknemers ongepaste opmer
kingen maakte over het decolleté
van een vrouwelijke collega.
De Rotterdamse advocaat
merkt dat de manier waarop
rechters met dit soort zaken om
gaan verandert. ,,Het wordt veel
serieuzer genomen. Een paar jaar
geleden haalden klokkenluiders
nog weleens bakzeil, en kwam de
dader ermee weg. Zijn gedrag
was duidelijk grensoverschrij
dend, maar vond dan zogenaamd
plaats in een cultuur waarin veel
geknuffeld werd. De rechter zag
daarin dan een aanleiding om het
hem niet aan te rekenen."
Ook bleef kwalijk gedrag nog
wel eens onbestraft omdat de
werkgever de dader in kwestie
niet duidelijk genoeg had ge
waarschuwd. Ook daar komt nu
verandering in, stelt Ko. Belang
rijk moment daarin was een uit
spraak in 2020. ,,De Hoge Raad
heeft toen gezegd dat het ontbre
ken van gedragscodes, protocol
len of het niet uitdelen van waar-
schuwingen niet betekent dat ie
mand om die reden kan 'wegko
men' met grensoverschrijdend
gedrag. Dat is een breuk met eer
dere uitspraken."
Ko wijst er wel op dat moet
worden uitgekeken voor een hek
senjacht. ,,Ook de vermoedelijke
dader moet heel serieus genomen
Een paar jaar
geleden haalden
klokkenluiders nog
weleens bakzeil en
kwam de dader
ermee weg
worden, aan die kant zie je soms
ook schrijnende situaties. Het is
belangrijk dat het proces zorgvul
dig doorlopen wordt."
Ernst
Marc Overmars zou uiteindelijk
zelf de ernst van zijn gedrag heb
ben ingezien. Dat inzicht kwam
wel pas achteraf. Ko wijst er in
dat verband op dat het belangrijk
is een duidelijke gedragscode te
hebben op de werkvloer. ,,En die
code moet ook 'levend' zijn: je
moet het er met elkaar over heb
ben, zodat duidelijk is waar de
grenzen liggen."
Ook Bicanic benadrukt het be
lang van blijven praten. En het
zelfde geldt voor de media-aan
dacht: ,,Dit is een kleine bewe
ging, en dat is hartstikke goed."
- Sander van Mersbergen
Tegen wie de aangiftes zijn gedaan,
is niet bekendgemaakt. Evenmin
over wie de meldingen gaan. Be
kend was al dat er aangiftes liggen
tegen ex-jurylid Ali B, tegen band
leider Jeroen Rietbergen en te
gen regisseur Martijn N. Het gaat
dan om gevallen van verkrachting
(tweemaal tegen Ali B) of aanran
ding (tegen Rietbergen en Martijn
N.). Er komt in elk geval nog een
zesde aangifte aan tegen een van de
verdachten.
Er ligt ook een aangifte tegen
Marco Borsato, eveneens ex-jurylid
van The Voice. Maar volgens zijn ad
vocaten Carry en Geert-Jan Knoops
hoort de aangifte tegen de zanger
niet bij het onderzoek naar The
Voice. ,,Dat hebben wij bevestigd
gekregen van het Openbaar Minis
terie." De politie wil daar verder
niks over zeggen. De aangifte tegen
Borsato werd al bekend vóór de af
faire rond The Voice en komt van
een ex-medewerkster van de zan
ger.
Ook één aangifte tegen Ali B staat
los van The Voice, zo maakte justitie
in Noord-Holland eerder bekend.
Maar het is niet bekend of die wél
bij deze vijf aangiftes is meegeteld.
De afgelopen weken hebben zich
bij de politie tientallen slachtoffers
gemeld van mogelijk seksueel mis
bruik en/ofongewenst seksueel ge
drag. Aanleiding is de aflevering
van het onlineprogramma Boos
over seksuele misstanden bij het
tv-programma The Voice of Holland
en de oproep van politie en Open
baar Ministerie aan mogelijke
slachtoffers zich te melden.
De politie constateert dat The
Voice 'een beweging in gang heeft
gezet'. Veel meer mensen bellen nu
de zedenteams. De meeste tele
foontjes hebben niets te maken met
The Voice. Het gaat om meldingen
over aanranding, verkrachting of
seksueel misbruik dat jaren geleden
is gebeurd.
De politie maakt een onder
scheid tussen meldingen en aangif
ten. Het eerste leidt in principe niet
tot strafrechtelijk onderzoek. Het
tweede kan wel tot een onderzoek
leiden onder leiding van het Open
baar Ministerie.
De politie onderzoekt alle aangif
tes nog, aldus een woordvoerder.
Het is niet zeker dat het in alle ge
vallen tot een gang naar de rechter
gaat leiden.
GO DINSDAG 8 FEBRUARI 2022
- Hian Li Ko, advocaat
Op dit moment liggen er vijf aan
giftes van strafbare zedenfeiten
tegen personen die betrokken
waren bij talentenjacht The
Voice of Holland. Dat meldt
politie Midden-Nederland.
Daarnaast zijn er zo'n twintig
meldingen gedaan van ongepast
gedrag en 'mogelijk seksueel
grensoverschrijdend gedrag'
door personen die betrokken
waren bij het tv-programma.
Victor Schildkamp
Hilversum
Marc Overmars: „Helaas realiseerde ik me niet goed dat ik grenzen heb overschreden.'' foto anp