Buut was er bij
oqp
O
c Na goud op1500in Peking: unieke reeks vijf
22
Thijs Zonneveld
ze welden op achter haar ogen - en
toen, na een snik, stroomden ze naar bui
ten. De tranen waren niet tegen te houden,
zelfs al had ze het gewild. Omdat ze dacht
aan haar familie, haar vrienden, haar vrien
din. Omdat ze dacht aan Paulien.
Een kwartier eerder was Ireen Wüst
olympisch kampioen geworden. Voor de
zesde keer ooit, op haar vijfde achtereenvol
gende Spelen. Een ander tijdperk was het,
die eerste keer. In 2006 reden ze nog op
houten noren, droegen ze wollen mutsen
en liepen er mammoeten over de baan. Het
enige dat hetzelfde was: Claudia Pechstein
schaatste ook al.
Ik heb het voorrecht gehad om Wüst mee
te maken op een trainingskamp. Ergens in
de aanloop naar de Spelen van Vancouver
was het, in de Zwitserse Alpen. Wüst
maakte van elke training een slachting. Ze
wilde zó graag dat ze niet
was af te remmen. Met een
glimlach maakte ze zich
zelf kapot. Haar partner in
crime: Paulien van Deute-
kom. Als de één honderd
kilo tilde, moest de ander
honderdenéén. Waarna de
één probeerde er hon
derdtwee van te maken -
net zolang tot ze allebei
bezweken onder het ge
wicht van hun eigen am
bities. Zelf zagen ze er de
galgenhumor wel van in.
Ze namen 'de zelfmoordzusjes' aan als geu
zennaam en hingen met hun hoofd in een
stropdas uit het raam van hun hotel. Samen
waren ze, altijd samen. Op trainingskamp,
bij wedstrijden, thuis. Buufjes waren ze.
andere Buuf ging door met waar ze altijd
mee bezig was: winnen. Wüst werd Konin
gin Pieken Op Het Juiste Moment: in be
langrijke wedstrijden is het alsof ze rond
vliegt met een extra zuurstoftank op haar
rug. Ze is in staat om emoties om te zetten
in energie. Druk, euforie, maar ook verdriet.
Amper vijf weken nadat Van Deutekom
overleed aan kanker, won Wüst de 1500
meter op het WK. Ze vierde de titel door
haar middelvinger op te steken: een mid
delvinger naar kanker. Het was met afstand
de ontroerendste middelvinger die ik ooit
zag in een stadion.
Wat Wüst deed in Peking was verwacht
en onverwacht tegelijk. Ze had in twee jaar
geen 1500 meter meer gewonnen, maar te
gelijkertijd voelde je aan alles dat ze boven
zichzelf uit zou stijgen. Water is nat, gras is
groen, Wüst rijdt als een straaljager op de
Spelen. Maar nog mooier dan haar gouden
race was het interview na afloop, voor de
microfoon van Bert Maalderink. Ze durfde
recht in haar ziel te laten kijken. Met elk
woord dat over haar lippen kwam, welden
de tranen verder naar boven. Ook al leefde
Buuf niet meer, ze was er toch een beetje
bij.
„Misschien", zei Wüst, ,,viert ze daarbo
ven wel een feestje."
Snik.
Wüst is in
staat om
emoties
om te
zetten in
energie
OLYMPISCHE WINTERSPELEN
Reacties
op Wüst
'Normaal is
het niet'
'IJzersterke
wilskracht'
BEIJING ZOÏ3-
Ze noemt het zelf waanzinnig, gisteren
verstevigde Ireen Wüst haar status als beste
aller tijden op verpletterende wijze. Wüst is de
enige sporter ter wereld die ooit op vijf
verschillende Winterspelen op rij goud won.
Er is een geit, ergens in Nederland,
en Ireen Wüst noemt haar Sofie.
Wie drie uur lang tussen het stro
met een naamloze geit moet pose
ren, verzint namelijk een naam,
vertelde Wüst eerder deze week.
Een goat en de goat; the greatest of
all times. Wüst is het, ze blijft het
en gisteren verstevigde ze haar sta
tus nog maar weer op verplette
rende wijze.
Ergens diep van binnen, zo rond
haar navel, zit een klein bolletje in
haar lijf. Een bolletje vertrouwen,
dat gedurende de dag groeit. Als
haar gevraagd wordt of ze had ver
wacht dat ze het deze keer in Peking
weer zou doen; dat ongelofelijke,
het ongekende, krijgt dat als ant
woord: ,,Verwacht is een groot
woord. Maar", zegt ze voordat ze ge
baart rond haar middel. ,,Ergens
voel ik dat wel, dat ik dat eventueel
kan."
Twaalf olympische medailles in
totaal. Zes keer goud. Vijf Winter
spelen op rij gekroond worden tot
kampioen. Haar cv klinkt ongeloof
waardig, maar is realiteit. Nooit
presteerde iemand ter wereld zoals
zij. Niemand won ooit goud bij vijf
olympische winteredities op rij. De
grootste aller tijden, al voordat ze
zichzelf nóg groter maakte. Van
daar ook dat een zuivelonderne
ming met een nieuw geitenmelk-
lijn haar - en Sofie - benaderde.
Ze was vijftien toen ze thuis in
Goirle keek naar de Winterspelen
van Salt Lake City. ,,Wat zou het
gaafzijn als ik daar ooit mag staan",
zei ze tegen haar ouders. Op dat
moment was Wüst gewestelijk
rijdster, de nummer zes van een ju-
nioren-NK. Vier jaar later debu
teerde Wüst in Turijn en won goud.
De beste op haar negentiende;
onbevangen met onmiskenbaar
Brabantse tongval, een 'puppy met
het babyvet op de wangen', zou ze
later zelfzeggen. In Vancouver won
ze goud toen niemand het ver
wachtte. Daarna volgden Sotsji en
Pyeongchang. Nu is ze de beste in
haar afscheidsjaar, 35 inmiddels, in
een olympisch record op de 1500
meter.
Ze wij st maandagavond, zo'n drie
kwartier na haar race naar het doek
aan het hek onder haar, naar de vijf
ringen die het kleed versieren. Daar
ligt de verklaring. ,,Zie dit. Het is
iets magisch, hier droomde ik al van
als kind." Niemand kan zo goed
pieken als zij.
De afgelopen maand zag haar coach
Gerard van Velde haar veranderen.
Elke week werd Wüst een beetje
beter, scherper, steeds dieper kwam
ze in haar tunnel. Fysiek en mentaal
groeide ze naar de Spelen toe. Hij,
olympisch kampioen van één keer
goud, keek vol ontzag toe. Zij is er
extreem goed in haar spanning te
kanaliseren. Kan als geen ander ze
nuwen afwisselen met ontspan
ning.
Foto
Eerder die ochtend verhaalde
ploeggenoot Kjeld Nuis nog over de
foto die hij doorgestuurd kreeg van
'de meiden', doelend op Femke Kok
en Wüst, met wie hij deze Spelen
een appartement deelt. Ze stuur
den: 'de was is klaar', en daar ston
den ze, in zijn boxershort, over hun
broek. Met wat sokken ertussen ge
stopt. Wüst: ,,Je moet een beetje de
lol erin houden, hè?"
Maar tegelijkertijd was ze, zoals
altijd, 'heel erg zenuwachtig'. Dan
staat ze 'helemaal aan'. Als ze de
eetzaal inloopt, ruikt ze alle geuren
extra scherp. Dan moet ze bijna
kokhalzen. ,,Eten is dan echt a hell
ofa job." Drie happen pasta, dat was
alles wat ze binnen kreeg. ,,En dan
neem ik nog een gelletje, zodat ik
weet dat ik genoeg energie heb.
Maar ik had gisteravond goed gege
ten, want ik weet dat het op een
wedstrijddag altijd lastig is."
Die zenuwen zijn noodzakelijk
en verschrikkelijk tegelijk. ,,Dit
type zenuwen heb ik nodig om bo
ven mezelf uit te stijgen. Dat mis ik
wel eens bij een World Cup, NK of
EK. Het is geen fijn gevoel, tegelij
kertijd weet ik dat ik het nodig heb,
dus is het wel weer een fijn gevoel.
Denk ik: het is weer voor het echie."
Op momenten als
deze komt het gemis
extra hard boven.
Ze is vooral blij als ze mag schaat
sen. Na al die jaren topsport ver
veelt het nog steeds niet. Maar ook
nu het nog steeds zo goed gaat, her
overweegt ze haar beslissing na dit
seizoen te stoppen niet. Ze is 35,
hoopt kinderen te krijgen, ze heeft
niet eeuwig de tijd, het is goed zo.
Stoppen op het hoogtepunt, hoe
veel sporters is dat bovendien gege
ven? Anderzijds: er zijn geen spor-
ters die zo goed en zo lang tot hoog
tepunten kunnen komen als zij.
Wüst zet nieuwe standaarden
neer, niet alleen met haar uitslagen.
Voor haar race keek ze rond, naar de
schaatssters die in actie kwamen
voor de dweil en zei tegen trainer
Michel Mulder: ,,Wel leuk om te
zien, hè, dat als je iets doet en je
wint, iedereen dat na gaat doen."
Op het ijs schaatsten veel concur
renten met beide armen op hun
rug. Voor haar is het al een paar jaar
een methode om in haar slag te blij
ven. Om het afzetten perfect te blij
ven timen. ,,Moet je eens kijken hoe
ze die laatste driehonderd meter
reed", zei haar coach Gerard van
Velde later.
Nagels
Het resulteerde in 1.53,28, een tijd
waarvoor ze haar handen, met rood,
wit, blauw, oranje en goud gelakte
nagels hoog de lucht in stak. Voor
dat het 'zenuwslopende wachten'
begon.
En daarna kwam de emotie. ,,Na-
tuurlijk gaan de gedachten naar de
DINSDAG 8 FEBRUARI 2022 GO
Y @ThijsZonneveld
Ze kwamen uit de diepte. Ze borrel
den naar boven, beetje voor beetje,
De ene Buuf stopte met schaatsen, de
MARK TUITERT
,,Goud voor
Wüst. Dit klinkt
normaal, maar
dat is het niet!''
Om er later aan
toe te voegen:
,,Als je een
filmscript zou
schrijven, zou je
denken: laten we
het enigszins re
alistisch houden
met één atlete
die 4xgoud wint
op verschillende
Spelen. Het
echte leven is
soms mooier
dan een be
dachte film:
5xOS, 5x Goud."
KONINGSHUIS
,,Wat een feno
menale rit! Het
zenuwslopende
wachten was
tergend, maar
maakte de ontla
ding van deze
historische over
winning extra
mooi. Ze heeft
haar imposante
carrière afgeslo
ten op geheel ei
gen wijze: met
volledige focus,
ijzersterke wils
kracht. Haar de
buut op de Spe
len (Turijn) le
verde goud op,
16 jaar later weet
ze weer goud op
haar naam te
schrijven."
Wüst blijft de
Lisette van der Geest
Peking
- Ireen Wüst
Ireen Wüst beseft het,
weer een gouden me
daille. FOTO PIM RAS
a
(0
