Waarom zit er zo weinig wol uit eigen land in onze truien?
'V
Met een trui aan en de verwarming wat lager op
vrijdag 11 februari, ben je klaar voor Warmetrui-
endag, de jaarlijkse actie voor het klimaat. Kijk
wel goed wat je aantrekt, want hoe minder wol
er in een trui zit, hoe minder warm ze je houdt.
r-*L
Beroemde
soorten
22
Als heel Nederland de ver
warming op één dag één
graad lager zet, bespaart
ons dat 6,3 miljoen kilo
CO2, rekenen de initia
tiefnemers van Warmetruiendag ons
voor. Dat is een hele hoop. En met de
huidige energieprijzen is dat ook nog
eens prettig voor onze portemonnee.
Met een trui aan krijg je het niet
snel koud. Dan moet die trui wel voor
minstens 60 procent uit natuurlijke
wol bestaan, want wol is de warm-
houder onder de garens. Daar kan
praktisch geen synthetisch garen aan
tippen. Als dat al warmte vasthoudt,
kan het vocht niet reguleren zoals
wol dat kan, waardoor je zo'n be
nauwd en muf gevoel krijgt in je trui.
Mestkorrels van... wol
Als je een nieuwe trui koopt en in het
label kijkt, zal zeker bij de goedkope
re modellen de merinowol, mohair of
'Wol is ook bacterie-
werend, vuilafstotend
en zelfreinigend'
alpacawol zijn aangevuld met, of ver
vangen door, katoen of synthetische
garens als polyester, nylon, polya
mide en elastaan. Er zit steeds min
der wol in truien, terwijl er toch ge
noeg wol is. Wie door het Hollandse
landschap rijdt, ziet op dijken en in
weilanden en natuurgebieden kud
des wollige schapen grazen. Welge
teld zijn het er zo'n 848.000, van het
Drentse heideschaap tot de Texelaar.
Die geven met elkaar 1,2 tot 1,5 mil
joen kilo wol per jaar. Schapen wor
den twee keer per jaar geschoren: in
januari of februari als ze de stal in
gaan om te lammeren, en nog een
keer in de zomer. Toch belandt deze
wol nauwelijks nog in onze kleding.
Hoe kan dat?
,,Het gros van de Nederlandse wol
werd tot voor kort geëxporteerd naar
China. En wat over was, bleef in de
schuur liggen, omdat er nauwelijks
vraag naar was'', vertelt Janne de
Hoop (30), mede-initiator van het
Hollands Wol Collectief. In dit col
lectief zitten ondernemers die de
Hollandse schapenwol graag een
nieuwe bestemming geven.
Sinds de coronacrisis willen ze vol
gens De Hoop in China de wol niet
meer hebben. „Daarmee zijn de wol-
prijzen nog verder gekelderd. Veel
schapenhouders in Nederland krij
gen nog geen 10 cent per kilo voor
witte wol. Voor zwarte wol moeten
ze zelfs betalen voor het vervoer. Wij
verzamelen de komende tijd al die
restpartijen wol, om met verschil
lende ondernemers in Nederland
toepassingen te vinden. Dat varieert
van kleding tot tapijten en interieur
bekleding. Er worden zelfs mestkor
rels van gemaakt.''
Micron bepaalt de
kriebelfactor
Reina Ovinge (54) is oprichter van
The Knitwit Stable en een van de
ondernemers binnen het Hollands
Wol Collectief. Met haar boerderij en
breistudio in Baambrugge produ
ceert zij op een ambachtelijke en
duurzame manier wol waarmee ze
ook truien breit. Ze heeft zelf kuddes
merinoschapen, Texelse schapen en
een kruising tussen die twee. Plus
een kudde angorageiten, die het
mohair leveren.
Ovinge roemt de bijzondere eigen
schappen van wol. ,,Het is tempera
tuur- en vochtregulerend. En omdat
er vet - lanoline - in zit, is wol ook
bacteriewerend, vuilafstotend en
zelfreinigend." Hoe warm en stug de
wol is, hangt onder meer afvan de
vezeldikte, de micron. Die bepaalt of
je heel dikke of heel fijne wol krijgt.
,,Ook bepaalt het de kriebelfactor:
hoe meer micron, hoe stugger de wol
en hoe meer hij kriebelt. Hoe minder
micron, hoe fijner de
wol. Dan klapt de
vezel op je huid in
plaats van erin te
prikken. Dat kriebelt
niet alleen minder, het
voelt ook zachter. Texelse
schapen hebben een micron
van dik boven de 30, het
micron van een meri
noschaap is gemiddeld 21.''
De lucht tussen de vezels
zorgt ervoor dat de wol iso
leert. Het houdt warmte
vast. Hoe fijner
gebreid, hoe minder lucht
er tussen de wolvezels zit
en hoe minder warm de
trui dan ook is. Die
dikke, grofgebreide
truien zijn dus ideaal
voor koude winterda
gen. Omdat wol 60
procent van zijn eigen
gewicht aan vocht kan
opnemen, krijg je ook
niet snel natte zweet
plekken, in tegenstel
ling tot bij synthetische
stoffen of katoen. Daar
door koel je ook minder
snel af. Ovinge: ,,Niet voor
niets dragen sporters graag
sportkleding waar wol in zit, of
heb je wollen ondergoed als je
gaat wintersporten."
Een warme trui breien
Ga je naar een breiwinkel om wol te
halen dan zal de meeste wol, net als
X»
t - i
sWf.T
-#r* r#tV -
ZATERDAG 5 FEBRUARI 2022 GO
SCHAAPJE,
SCHAAPJE
GEEF ME
MOOIE WOL
NYNKE VAN SPIEGEL
- REINA OVINGE'
.f
kW/
Alpacawol, zoals
de naam al zegt af
komstig van alpaca's,
bevat geen lanoline,
dus is veel droger
dan schapenwol.
Daarnaast is het ook
zachter en warmer.
Ook is het antialler-
geen, dus voor men
sen die niet tegen
huisstofmijt kunnen,
is een tapijt van alpa
cawol geschikt.
Mohair komt van
angorageiten. Het is
eigenlijk geen wol,
omdat het geen
'schubben' heeft.
Toch is mohair net
zo warm als scha
penwol, maar fijner.
De zachtste mohair
komt van jonge
geiten.
Kasjmier komt van
kasjmiergeiten. Hun
vacht heeft een on
dervlies dat heel
zacht en warm is,
omdat de geit vooral
in berggebieden zo
als de Himalaya leeft.
De ondervacht wordt
eruit geborsteld, dus
niet geschoren. Daar
komt per geit maar
150 gram per jaar
vanaf. Het is daarom
een van de duurste
soorten wol.
Merino komt van
merinoschapen,
echte wolschapen.
Het is heel fijne wol,
veel zachter dan van
een Texels schaap.
Een merinoschaap
levert zo'n 3,5 kilo
wol per jaar, goed
om zo'n drie tot vier
truien mee te breien.
f. i 'N* M f'A
iF( A M
1 f*
~-
MV