Saskia Noort
We willen allemaal de
veilige nacht terug
Dierenmens
Doktersvis wordt vegetariër
Sommigen
van ons valt
het al niet
meer op dat
ze als
wandelende
tournedos
worden
gezien
In vismeel kan
van alles
zitten, zelfs
gemalen haai
12
Saskia Noort schrijft op deze plek wekelijks
over nieuws dat haar raakt
wee op de drie jonge vrouwen tussen de 12 en 25 jaar wor
den weleens lastiggevallen op straat. Zet een groep vrou
wen bij elkaar, van willekeurige leeftijden, en allen hebben
deze ervaringen, naast ongewenste handen, eenzijdige ver
sierpogingen en zelfs aanrandingen en verkrachtingen.
Terwijl de nachtindustrie steeds harder roept de nacht terug te wil
len, zou je denken dat vrouwen massaal de straat opgingen om het
zelfde te eisen. Een veilige nacht, zonder gesis, geknijp, gegrijp, gevolg
en gekijk. Want hoe loop jij over straat, alleen in het donker? Sleutel
bos in de hand, telefoon in de aanslag, met gebogen hoofd, angstig
kloppend hart. Je grenzen worden overschreden, soms op dagelijkse
basis. Niet gek dus dat het sommigen van ons niet eens meer opvalt
dat ze als wandelende tournedos worden gezien. Wij, het aas, zijn er
zo aan gewend om opgejaagd te worden en hiervoor zelf de verant
woordelijkheid te nemen. We stippelen de veiligste route uit, bellen
elkaar de lange nacht door, een minibusje
haarlak in de zak, wijten onze angst aan
aanstellerij. Wat een zeurpieten zijn we
toch. We lopen onze deur voorbij wan
neer er iemand achter ons loopt. Gewoon
voor de zekerheid. En als je je dan een
keer wél veilig voelt bij een date, een
werkgever, een vriend van een vriend, de
oppasvader, je coach, je rijinstructeur,
blijkt soms dat ook hij je grenzen niet res
pecteert, maar soms staat naast je veilig
heid ook je prille carrière op het spel.
Dit is allemaal niet overdreven, maar
aan de orde van de dag. Dankzij Voi
ce-gate staat het nu weer even op de
agenda, hoewel afgunstige meningma
kers ernstig hun best doen het hele ver
haal zo te spinnen dat alles de schuld is
van Linda de Mol. Want zo gaat het, als
een Metoo-schandaal het licht ziet: in
no time staat er wel iemand op die de
slachtoffers daders noemt, en andersom,
en kan het vrouwenhaten beginnen.
van Tim Hofman nu weer is voor seksu
eel grensoverschrijdend gedrag, overal en
in het bijzonder op de werkvloer, nu eens
blijft en resulteert in wetgeving, onder
wijs en voorlichting gericht op gedrags
verandering in plaats van het aloude
liedje: victimblamen en het zielig vinden
dat mannen niet meer mogen flirten. Sa-
bine Jansen van gedragsbureau D&B te
Nijmegen wil naar middelbare scholen,
waar rolmodellen moeten gaan vertellen
dat bepaald gedrag niet door de beugel
kan: 'Een jongen is sneller geneigd te luis
teren naar een rapper tegen wie hij op
kijkt', zegt zij in de Volkskrant. Ik zie hier
een rol weggelegd voor Ali B, nadat hij heeft ingezien hoezeer hij
jonge zangeressen heeft beschadigd en zijn straf heeft uitgezeten. Een
beetje zoals ex-verslaafden de scholen langsgaan om drugsvoorlich
ting te geven. Maar dat duurt nog even. Ondertussen willen wij nü de
nacht terug. Niet alleen jonge vrouwen, maar ook oude, homo's, uit
dagend geklede vrouwen, bedekte vrouwen, dikke vrouwen, dunne
vrouwen, transvrouwen, werkende vrouwen, alle mensen die zich
niet veilig voelen in de nacht, of op de werkvloer. Laat hun verhaal
niet uitdoven.
Meestal gaat de krant over mensen. Annemarie Haverkamp schrijft over
dieren met een verhaal.
mim
Is het blauwe visje Dory
uit de film Finding Nemo
een kannibaal? Hemel,
nee. Ze mag dan vergeet
achtig zijn, deze Picasso
doktersvis zou nooit haar
soortgenoten opeten. Dan
is het toch raar, vindt San
der van Lopik, dat Dory's
maatjes, die in een aqua
rium leven, wel voer voor
geschoteld krijgen waar vis
in is verwerkt?
Van Lopik (27) werkt al
jaren als dierverzorger en
onderzoeker in Diergaarde
Blijdorp. Elke keer als hij
kant-en-klaar voer in het
water schudde, kreeg hij
wroeging.
,,In het voer dat aquari
umhouders gebruiken, is
vaak vismeel verwerkt",
zegt hij. ,,Het probleem is
dat de herkomst niet is te
achterhalen en je nooit
precies weet wat je geeft."
Er kan dus van alles in
die potjes zitten, zelfs ge
malen haai. In dat geval
zou filmster Dory haar be
lager Bruce oppeuzelen. De
omgekeerde wereld.
Van Lopik besloot dan
maar zelf te gaan kokkerel
len. 'Zijn' doktersvissen
moesten kunnen rekenen
op een 100 procent plant
aardige maaltijd. Maar
waar haal je de ingrediën
ten vandaan als de eerste
de beste tropische zee toch
al gauw een halve dag vlie
gen is? De onderzoeker
vond het antwoord in een
Chinese supermarkt in
Den Haag. ,,Ik heb daar alle
verschillende soorten verse
en gedroogde zeewier ge
haald om te testen wat de
vissen lekker vinden. Ook
heb ik natuurlijk gekeken
wat ze in het wild eten en
onderzocht wat er qua voe
dingswaarden bij in de
buurt komt."
Zijn doel is het oor
spronkelijke menu van
doktersvissen zo dicht mo
gelijk te benaderen. Daar
hoort bij dat hij op land ge
kweekte bestanddelen als
mais, graan en sojabonen -
welk zeedier eet dat ooit? -
weglaat. Hij serveert zijn
culinaire hoogstandjes op
een manier die vertrouwd
is voor de dieren: met hulp
van de technische dienst
van Blijdorp liet hij een
ruif in de vorm van een
stuk koraal uit de 3D-prin-
ter rollen.
In de keuken van het
Rotterdamse Oceanium
toont hij hoe hij de zee
wierhapjes, die lijken op
ontdooide diepvriesspina
zie, tussen de takken duwt.
„Doktersvissen zijn gra
zers. Op deze manier knab-
belen ze hun voedsel van
het koraal, net als in zee."
De ruif met zeewierprut
plaatst hij vervolgens on
der water in het dokters-
vissenverblijf. Vanachter
glas kijken we toe hoe alle
blauwe Dory's er meteen
op afkomen en met hun
tandjes beginnen te schra
pen.
Voor Sander van Lopik is
het vegetarische voer niet
alleen een principekwestie.
Hij hoopt ook dat de vissen
er gezonder van worden.
Het lukt dierentuinen en
aquariumhouders maar
niet kleine visjes op een
natuurlijke manier te ver
welkomen in hun water
bakken. Met de achteruit
gang van de koraalriffen
wereldwijd is de populatie
in gevaar, daarom is het
volgens Van Lopik gewenst
dat de soort zich wél voort
plant in beschermde wa
terbakken.
,,Probleem is dat we niet
zo heel veel weten van
deze vissen", zegt de on
derzoeker. Het veranderen
van het dieet - en daarmee
het gedrag - kan een stap
zijn om ziektes te weren en
de doktersvis beter te leren
kennen.
Kraamkamers
Om de kans op nageslacht
te vergroten, heeft Van
Lopik samen met weten
schappers van de TU Delft
bovendien drijvende
kraamkamers ontwikkeld.
,,Normaal kweken we tro
pische vissen in een lab,
maar het is beter als de ei
tjes en larfjes groot worden
in het water van het rif.
Dan hoeven ze daar niet
meer aan te wennen en is
de kans op overleving gro
ter."
De kraamkamers drijven
op het water en worden
verwarmd met een zonne
paneel. Ze kunnen ook in
het wild worden gebruikt.
Binnenkort gaan andere
Europese dierentuinen
eveneens experimenteren
met het systeem.
Bij het grote publiek
werd de doktersvis bekend
door de Disneyfilms Fin
ding Nemo en Finding Dory.
Van Lopik hoopt dat hij op
zijn beurt aandacht kan
vragen voor het welzijn
van de 'echte' Dory. Laat
aquariumhouders thuis
zich ook eens afvragen wat
ze hun tropische vissen
voorschotelen, is zijn
boodschap.
,,Als je een hond of kat
hebt kun je al kiezen voor
voer met een keurmerk.
Voor vissen is dat nog niet
het geval en ik hoop een
bijdrage te kunnen leveren
aan de totstandkoming
hiervan."
Het zou zo mooi zijn als de aandacht
die er met dank aan de documentaire
ZATERDAG 5 FEBRUARI 2022 GO
FOTO BLIJDORP
./V"
Soort:
Picasso doktersvis
Woonplaats:
Rotterdam
Bijzonderheid:
heeft mesjes aan zijn
staart als scalpels van
dokters en dankt daar
zijn naam aan
Heeft u een suggestie
voor een dier met een ver
haal? Mail annemarie.haver-
kamp@persgroep.ne t
