N
4
REPORTAGE
MET DE BURGEMEESTERS ABOUTALEB EN DE WEVER IN COLOMBIA
Om te begrijpen waar de coke vandaan komt die hun havens
overspoelt, reizen de Rotterdamse burgemeester Ahmed
Aboutaleb en zijn Antwerpse collega Bart De Wever door
Colombia. Deze krant reist mee. ,,Dit is een andere wereld.''
In een T-shirt en op groene
sneakers stapt Ahmed
Aboutaleb een helikopter in.
Hij schreeuwt iets naar zijn
medewerker - maar het ge
raas van de wieken overstemt
alles. Aboutaleb wijst naar de
voorkant van de helikopter.
Verschrikt ziet zijn medewerker
twee militairen in de zijopeningen
van de helikopter zitten, met elk een
reusachtig machinegeweer in de aan
slag. Klaar om te schieten.
Er is een goede reden voor die be
veiliging, en voor het feit dat we niet
zomaar in een helikopter stappen,
maar in een gepantserde Black Hawk.
We zijn in Antioquia, een gebied
waar miljoenen bananen worden ge
teeld, maar ook miljoenen cocaplan-
ten. Dit is het domein van Clan del
Golfo, een van de machtigste kartels
van het land. Kartels houden niet van
pottenkijkers, en het zou niet de eer
ste keer zijn dat een helikopter vanaf
de grond wordt beschoten. Een paar
maanden geleden overkwam het de
Colombiaanse president nog.
Een paar uur later blijkt nog duide
lijker in wat voor gebied we ons be
vinden: terwijl Aboutaleb de haven
bezocht, blijkt het leger in dezelfde
provincie, zo'n 80 kilometer ver
derop, een zware operatie te hebben
uitgevoerd tegen de Clan del Golfo.
Volgens het leger werden bij de actie
vijftien strijders gedood. Welkom in
Colombia.
Het is een andere wereld, zeggen
Aboutaleb en zijn Antwerpse collega
Bart De Wever een paar dagen later,
als ze net hebben gesproken met de
burgemeester van havenstad Car
tagena. De Wever: ,,Die vertelde dat
bijna al zijn voorgangers in de bak
zitten, en de voorzitter van zijn ge
meenteraad ook, want daar lag een
kilo coke in de auto. En bij de politie
begonnen we vanmorgen met een
minuut stilte, omdat gisteren nog
twee agenten werden doodgescho
ten." Aboutaleb: ,,Ik kreeg het er
koud van."
De burgemeesters van de twee
grootste havensteden van Europa
reizen tien dagen door Zuid-Ame-
rika, om te zien hoe de cocaïne die
hun havens overspoelt, hier vertrekt
- en wat daar tegen te doen valt. Sa
men met topmensen van politie, jus
titie en douane bezoeken ze havens
en spreken ze met tientallen betrok
kenen, van politiemensen tot rege
ringsleiders. Hun belangrijkste con
clusie halverwege de reis: Colombia
kan het niet alleen.
,,Ze hebben hier een reusachtig
probleem dat hun land al decennia
lang verscheurt'', zegt Aboutaleb. ,,Ze
vragen om hulp, om samenwerking.
Aan de top is de motivatie groot, al
leen: het loopt ze over de schoenen.
Om machtige organisaties op te rol
len, maar ook om een vinger te krij
gen achter hun financiën, willen ze
dolgraag informatie met ons uitwis
selen. En wij willen dat ook. Er is nog
veel te weinig uitwisseling."
Containers
Dat de Colombianen het niet alleen
kunnen blijkt wel tijdens een bezoek
aan het zenuwcentrum van de Co
lombiaanse antidrugsbrigade in Bo
gota. Het is een onopvallend kantoor
gebouwtje van twee verdiepingen,
waar jonge mannen en vrouwen in
uniform naar computerschermen tu
ren. ,,This is where the magic happens",
zegt kolonel Yasid Montano. Zijn
mensen analyseren hier alle contai
ners die via de tientallen havens van
Colombia worden verscheept, en be
palen via risico-analyse welke ter
plaatse moeten worden doorzocht.
Maar dat moeten ze doen met pre
cies 35 mensen. De Nederlanders en
Belgen kunnen hun verbazing niet
onderdrukken. ,,Dus u bent verant
woordelijk voor alle havens?" vraagt
Jan Kamp, het hoofd van de Rotter
damse douane. Montano knikt. ,,Als
het goed is krijgen we meer mensen
en een groter gebouw. Alleen moeten
we eerst de presidentsverkiezingen
afwachten."
Tijdens de reis voerden vertegen
woordigers van politie en justitie
deze week al uitvoerige gesprekken
met Colombiaanse collega's. ,,Laten
we maar gewoon beginnen met sa
menwerken", zegt De Wever. ,,We
moeten de Colombianen vertrouwen
We moeten de
Colombianen
vertrouwen
geven, al zal
het misschien
soms
beschaamd
worden
geven, al zal het misschien soms be
schaamd worden."
Want beide burgemeesters besef
fen dat aan samenwerking met Co
lombia ook een groot risico kleeft. De
corruptie in het land is op alle ni
veaus immens: van havenmedewer
kers die containers doorlaten tot
hoge regeringsfunctionarissen. De
Wever: ,,En als we aan dat geld gaan
komen, dan zullen we ook veel men
sen in de bovenwereld pijn doen. Er
zal tegenwerking komen."
De burgemeesters krijgen ook re
pliek. Met name van de hoogste baas
van het land, president Ivan Duque,
die tijdens het gesprek een monoloog
van een kwartier houdt over wat vol
gens hem de belangrijkste bron van
het probleem is: de gebruikers in Eu
ropa. Zonder hen, zegt Duque, zou er
geen probleem zijn.
,,Hij drukte waar het pijn deed'',
erkent De Wever later. ,,Hij heeft een
punt: in Europa hebben heel veel
mensen er blijkbaar geen probleem
mee dat ze met dat lijntje coke bijdra
gen aan deze ramp. En dat is bijzon
der hypocriet. Het zit ook in onze
moderne cultuur, waarin cocaïne
past bij jetski's en snelle auto's, zon
der dat de doffe ellende erachter in
beeld komt."
In Rotterdam hangen komende
zomer bij festivals voor het eerst pos
ters waarop gebruikers worden ge
wezen op het geweld achter de coke,
zegt Aboutaleb. Het is een begin. ,,Er
is een beschavingsoffensief nodig. Er
zit bloed aan dat spul, en dat moeten
we allemaal beseffen. Ouders moeten
hun kinderen daarop wijzen, maar
filmmakers mogen bijvoorbeeld ook
nadenken over hoe ze dat spul in
beeld brengen. Het imago van
cocaïne is niet zo negatief als zou
moeten. En als je hier rondloopt, voel
je dat nog veel sterker."
ZATERDAG 5 FEBRUARI 2022 GO
'Er zit bloed
aan cocaïne,
dat moeten
we beseffen'
Peter Groenendijk
Bogota
Burgemeester
Aboutaleb bekijkt in
Colombia waar de
drugs vandaan komen
en hoe geprobeerd
wordt ze op te sporen
voordat ze richting
Europa kunnen gaan.
FOTO'S DPG MEDIA
- Bart De Wever,
burgemeester van
Antwerpen
Sociedad Portuaria
Buenaventura
