8 dagen Zwitserse Alpen, Glacier- en Mont-Blanc Express
17
OVER HUN OREN IN DE FINANCIËLE ELLENDE ZITTEN
Zijn dieptepunt? Dat hij statiegeldflessen bij elkaar schraapte om de busrit van zijn kinderen te kunnen
betalen. In het programma Uit het rood volgt ervaringsdeskundige Edson da Graga jongeren met
schulden. ,,Ik dacht op een gegeven moment: als een vrachtwagen mij schept, is dat ook prima.''
,,Ik raakte echt de bodem toen ik
mezelf op een gegeven moment be
zig zag in de keuken. Ik verzamelde
statiegeldflessen om de busrit voor
mijn kinderen te kunnen betalen.
Schrijnend. Had ik potjes met 5 en
10 cent munten en stond ik in de
bus te schrapen om bij de chauffeur
2 euro 90 te kunnen neerleggen zo
dat zij naar school konden. Ik zorgde
wel dat er geld voor hun eten was.''
Twee momenten markeerden de
weg omhoog voor Da Gra^a. Belang
rijk was dat een collega op de school
waar hij destijds werkte zei: 'hé Ed,
ik geloof niet dat je zo vrolijk bent
als je je voordoet'. ,,Toen ze vroeg:
kan ik je helpen, brak ik. Vertelde ik
wat er aan de hand was, dat mijn
hele brievenbus vol aanmaningen
zat, dat ik niet wist wat ik moest. Ik
dacht: helpen? Hoezo? Waar heb ik
dat aan verdiend? Maar het gaf me
extra motivatie om iets aan mijn si
tuatie te doen, krikte ook mijn ei
genwaarde op. Want de tweede stap
die ik zette, was cold turkey kappen
met blowen. Op oudjaarsdag. BAM.
Gewoon omdat ik ineens besefte: ik
wil niet die passieve persoon zijn
die niets bijdraagt.''
Ikhad
bijna
niks te
makken,
maar wat
ik wel
deed:
blowen
Met Uit het rood hoopt de presenta
tor jongeren die schulden hebben
ook die zet te geven. In de serie wor
den zij gekoppeld aan verschillende
ondernemers die hen coachen. On
der hen Jasper Gabriëlse van reini
gingsmiddelenproducent Seepje en
Jasper Kool van horecaketen Happy
Tosti Groep.
,,Maar praat erover met wie dan
ook. Want dan kun je schuldrust
vinden. Daarmee bedoel ik dat je je
leven enigszins terugkrijgt wanneer
je overzicht hebt: wat staat open,
welke regelingen kan ik treffen. Niet
de stress hebt of deurwaarders in je
nek hijgen, dat je bang bent om de
telefoon op te nemen of de deur
open te doen omdat er weer iemand
staat die geld eist.''
Genieten
Da Gra^a heeft vier kinderen: een
zoon (10) en dochter (7) met zijn ex
en een zoontje (bijna 2) en een baby
op komst met zijn huidige vriendin.
,,Zelf kom ik uit een gezin waar het
geld niet rijkelijk vloeide. Ik wil hen
opvoeden met zakgeld en besef ge
ven hoe ze ermee om moeten gaan
zodat ze nooit, maar dan ook nooit,
in mijn positie terechtkomen. Ik wil
dat ze begrijpen dat ze bij alles wat
ze aanschaffen moeten kijken: kan
ik mezelf dit veroorloven? Zo niet:
pech. En dat ze niet zomaar allerlei
langdurige abonnementen nemen.
Dan nog kan het misgaan. Daarom
wil ik mijn kinderen ook weerbaar
maken zodat ze met tegenslag om
kunnen gaan. Ik verwen mijzelf nu
in gezonde mate. Ik heb tien jaar in
de schulden gezeten, precies in de
tijd dat je wilt pieken als mens met
uitgaan, reizen. Dat heb ik toen
nooit kunnen doen. Daarom maak
ik nu een kleine inhaalslag. Ik ga
niet los ofzo. Ik wil een beetje genie
ten, maar moet me dat wel kunnen
veroorloven.''
De 24-jarige Mert uit
Den Helder kwam ver
keerde vrienden tegen,
gaf te veel geld uit en
raakte dakloos. Nu
moet hij van 40 euro per week zien
rond te komen om zijn schuld van
26.000 euro af te betalen. Ook Sean
(29) kampt met een torenhoge last:
80.000 euro. Hij had een veelbelo
vende toekomst, maar daar kwam
verandering in door gokken en blo
wen.
In het KRO-NCRV-programma
Uit het rood (vanaf morgen, 21.15 uur
op NPO 3) volgt presentator/stand
up-comedian en ervaringsdeskun
dige Edson da Gra^a (41) vijfjonge
ren die tot over hun oren in de fi
nanciële ellende zitten. Een pro
bleem dat in Nederland toeneemt:
uit onderzoek van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek uit oktober
2020 blijkt dat 614.000 huishou
dens, daaronder veel jonge mensen,
kampen met zware schulden.
Een situatie die Da Gra^a - 'ik ben
niet goed met centen, nog steeds
niet' - kent: liefst tien jaar worstelde
hij met geldproblemen, nadat zijn
manager hem aan het begin van zijn
carrière had belazerd. Op een gege
ven moment liep de teller op tot
50.000 euro schuld. Want de oor
spronkelijke 30.000 groeide in
razend tempo door aanslagen
en vorderingen. Da Graca:
„En dat is ook gebeurd bij
de mensen in Uit het
rood. Schulden zijn in
middels een grote
winstgevende markt
geworden. Een ver-
dienmodel waarbij
bepaalde onderne
mers grof geld verdienen aan het lij
den van anderen. Daar moet een
kentering in komen. Ik vind dat de
politiek daar kritisch naar moet kij
ken. Mensen gaan kapot.''
Zijn andere boodschap: het kan
iedereen overkomen. Het is een
misvatting dat het vooral gaat om la
gere sociale klassen of laagopgelei
den, aldus Da Gra^a. Nee, iedereen
kan hiermee worden geconfron
teerd, zegt hij, daarbij verwijzend
naar ondernemers die massaal in de
problemen zijn gekomen door co
rona. ,,En daarom is het eigenlijk zo
apart dat er zo'n taboe op rust. We
moeten dit uit de schaamtecultuur
halen om verder te komen. Zodat
eerder om hulp wordt gevraagd.''
Malaise
Zelf zat hij van zijn 23ste tot zijn
34ste in de financiële malaise. ,,Ik
begon mezelf te isoleren, loog tegen
iedereen, droeg een masker naar
mijn omgeving om te verbergen dat
ik nergens aan mee kon doen. Want
elke stap die je buiten de deur zet,
kost bij wijze van spreken geld. Ik
had bijna niks te makken, maar wat
ik wel deed: blowen. De hele dag
door. Om maar gewoon te kunnen
slapen, mezelf te verdoven, niks te
hoeven voelen. Dat was mijn priori
teit. Want ik dacht na verloop van
tijd: ik ben niks waard, ik ben slacht
offer, ik wil niks meer.
,,Dat is zo'n gevaarlijke vicieuze
cirkel, vooral wanneer je geen tegen
gas krijgt en je alleen jezelf hoort. Ik
was heel ongelukkig en raakte de
pressief. Dat ging zelfs zover dat ik
dacht: als er nu een vrachtwagen
voorbijkomt die mij schept dan is
het ook prima. Maakt niks uit. Mijn
afwezigheid is geen groot gemis
voor deze wereld.
i
Geld-terug-garantie Repatriëringsgarantie Omboekgarantie*
Inbegrepen
€519,-
€519,-
€519,-
469,-
Bij Bolderman
aanbetalen niet verplicht!
GO MAANDAG 31 JANUARI 2022
Edson da Gra$a in gesprek met Tebecca. Hij hoopt dat
mensen eerder hulp vragen bij schulden. fotos kro-ncrv
- Edson
da Grapa
Annemart v an Rhee
G Edson da Gra$a is presentator én ervaringsdeskun
dig bij Uit het rood, een programma over schulden.
v Koffie of thee bij vertrek
v 2 overnachtingen Zuid-DuitsLand
(of Franse Elzas)
v 5 overnachtingen in
Hotel Azalea in Saas-Grund
v Dagelijks een goed verzorgd ontbijtbuffet
en 3-gangen diner
v Excursies, exclusief entreegelden
Treintje Tasch-Zermatt v.v.
v Luxe Comfort Class touringcar
met chauffeur/reisleider
v Tol- en parkeergelden
Toeristenbelasting (extra
toeristenbelasting in Saas-Grund ca.
CHF 2,40 p.p. per dag dient ter plaatse
betaald te worden)
Vertrekdata wintersfeerreis:
12,19, 26 feb 399,
5,12 mrt 399,
19 mrt 389,
26 mrt €359,-
Vertrekdata zomer:
27 juni €519,-
11, 25 juli
8, 22 aug
5,19 sept
3 okt
ANVR
Brochure en (0318) 58 09 58
boekingen: www.bolderman.nl
Drukfouten en/of prijswijzigingen voorbehouden. *Bekijk de voorwaarden op onze website.
Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excL Calamiteitenfonds, reserveringskosten, consumenten bijdrage SGR e.v.t brandstoftoeslag.