H
15
Dochter van Desmond Tutu benoemd als predikant: in Amsterdam
Mpho Tutu trad als
predikant in de voetsporen
van haar vader Desmond.
Door haar huwelijk met een
vrouw werd ze gedwongen
haar functie in de Zuid-
Afrikaanse Anglicaanse
Kerk neer te leggen.
Nu pakt ze het prediken
weer op. In Nederland.
Het verdriet bij Mpho Tu
tu-Van Furth (58) om
het gemis van haar vader
is een maand na zijn
overlijden volop voel
baar. Tijdens het interview bij haar
thuis in Amstelveen dwalen haar ge
dachten een paar keer af naar de man
die wereldberoemd werd als eerste
zwarte aartsbisschop van de Angli
caanse Kerk in Kaapstad, maar bo
venal om zijn strijd tegen apartheid
in Zuid-Afrika. Leah Tutu, de moeder
van Mpho (spreek uit: M-po) nam
zondagmorgen 26 december via Fa-
ceTime contact op met haar dochter
om te melden dat haar vader een zeer
slechte nacht had gehad. ,,Hij kon
niet meer praten, maar ik zag aan het
trillen van zijn oogleden dat hij me
wel hoorde. Dat was een intens mo
ment. Tien minuten later is hij over
leden.''
Wat ze naar eigen zeggen van hem
- maar zeker ook van haar moeder -
heeft geleerd, is het vermogen om lief
te hebben en om te vergeven. ,,Mijn
zussen, broer en ik kregen thuis het
goede voorbeeld te zien. Mijn ouders
waren 67 jaar getrouwd en maakten
heel de dag grapjes, ze waren dol op
elkaar. Gingen het gesprek aan als er
iets was.''
Kinderarts
De liefde, maar ongewild ook het ge
loof brachten Mpho in 2015 naar Ne
derland. Een paar jaar eerder had ze
in Zuid-Afrika de Nederlandse kin
derarts Marceline van Furth leren
kennen. De twee trouwden bijna ze
ven jaar geleden en die verbinding
had grote gevolgen voor haar werk als
priester. Ze kreeg de zegen van
Desmond Tutu, maar de Anglicaanse
Kerk in Zuid-Afrika accepteert tot de
dag van vandaag geen huwelijk tus
sen mensen van hetzelfde geslacht.
Mpho moest haar ambt neerleggen
en verliet met pijn in hart Kaapstad.
Samen met Marceline verhuisde ze
naar Amstelveen, niet ver van Am
sterdam UMC; de huidige werkplek
van de kinderarts/hoogleraar.
De familie Tutu-Van Furth woont
in een bescheiden rijtjeshuis in een
net zo'n onopvallende wijk. Ook al is
het binnen warm en behaaglijk,
Mpho mist haar familie in Kaapstad.
Maar er komt een twinkeling in haar
voedsel nodig om in de dagen erna
geïnspireerd te zijn om het goede te
doen. Ik wil mijn ervaringen delen,
mensen laten opbloeien.''
Ze ziet wat polarisatie doet in ons
land. ,,Niet alleen in Nederland, maar
ook in andere westerse landen staat
het individu centraal. Mijn individu
ele vrijheden, daar mogen we niet
aan tornen. Als je op zo'n manier
denkt, ga je voorbij aan de vrijheden
van een ander. Want een claim om
altijd maar te doen wat je wilt, heeft
gevolgen voor je omgeving. We zijn
met elkaar verweven.'' Dit besef
wordt volgens haar door een groei
ende groep jongeren gedeeld. ,,Ze
zien dat deze manier van leven niet
werkt. Niet alleen op maatschappe
lijk vlak, maar ook op het gebied van
consumeren. Onze generaties zijn
opgegroeid met het mechanisme dat
als je ouder wordt, je steeds meer
spullen krijgt. Deze manier van leven
is zeker voor de jongste generaties
niet vol te houden, daarvoor is de
aarde te veel beschadigd. We zullen
met minder moeten leven, daar is het
nog niet te laat voor.''
Carrièrekansen
Naast haar werk voor de kerk, zet
Mpho Tutu zich samen met haar
vrouw in voor betere carrièrekansen
voor vrouwen. ,,We hebben een digi
taal platform gemaakt waarop we
vrouwen oproepen zich te melden als
mentor. Met de hashtag #Itoo geven
we uitdrukking aan deze oproep, met
Het is goed dat ik weer
aan de slag kan in een
geloofsgemeenschap
als gedachte 'ook ik ben bereid jonge
vrouwen in mijn vakgebied te steu
nen.' Doel is dat meer vrouwen door
dringen tot hogere posities.''
Dat er in ons land door de onthul
lingen over seksueel wangedrag door
mannen in de tv-wereld een nieuwe
discussie is losgebarsten, is volgens
Mpho een goede ontwikkeling. ,,Het
is dapper dat deze vrouwen zich uit
spreken over wat hen is overkomen.
Bij mannen die zich schuldig maken
aan seksueel grensoverschrijdend
gedrag, gaat het om de ervaring van
dat moment. Slachtoffers dragen die
ervaring heel hun leven bij zich. Al
leen al om je uit te spreken, is veel
moed nodig.''
Of Mpho haar eigen strijd voor de
acceptatie van het homohuwelijk in
de Zuid-Afrikaanse Anglicaanse kerk
zal winnen, zal moeten blijken. ,,Ik
weet niet hoe snel dit zal veranderen,
maar het zal gebeuren. Ook in mijn
land verlaten mensen de kerk omdat
de missie die wordt verkondigd, niet
meer bij hen past. We leven niet
meer in een tijd dat alles wat de kerk
zegt, klakkeloos wordt aangenomen.''
ogen als ze vertelt over haar officiële
installatie aanstaande zondag als pre
dikant in de kerk van Vrijburg, een
remonstrantse gemeenschap in Am
sterdam. ,,Het is goed dat ik weer aan
de slag kan bij een geloofsgemeen
schap. Ik heb in Nederland lang ge
zocht naar een geschikte plek, maar
dat viel niet mee. De eerste jaren was
het vooral de taal een barrière, maar
ik had ook het gevoel dat ik niet écht
welkom was bij sommige gemeen
schappen. Ik kreeg weinig ondersteu
ning om de gebruiken binnen de
kerk te leren kennen, had het gevoel
er niet tussen te passen. Dat was even
slikken. Ik heb onder meer in de VS
en Engeland gewoond en was ge
wend dat mijn eerste vriendengroep
ontstond bij de geloofsgemeenschap
waar ik me aansloot. Waar het aan
lag? Ik ben een zwarte vrouw en ge
trouwd met een vrouw, niet iedereen
accepteert dat. Kijk maar naar mijn
eigen kerk.''
Tijdens het uitbreken van de pan-
demie besloot Tutu het heft in eigen
handen te nemen en begon ze vanuit
huis een eigen online bijbelclub. On-
dertussen werd ze benaderd door
Joost Röselaers, predikant van Vrij
burg. ,,Mpho maakte indruk door
haar onbevangenheid en verrassende
wendingen in de preek. Voor ons
aanleiding haar een aanstelling aan te
bieden'', aldus Röselaers die in 2016
het eerste kerkelijke homohuwelijk
in het Verenigd Koninkrijk voltrok.
Mpho wil met haar preken een be
roep doen op het hart. ,,Wat kunnen
we vandaag met de woorden uit de
Bijbel? Mensen hebben geestelijk
GO VRIJDAG 28 JANUARI 2022
'Mijn vader leerde me om lief
te hebben en te vergeven
Sanne Schelfaut
Amstelveen
- Mpho Tutu-Van Furth
Mpho Tutu met haar
ouders in 2015 in
Kaapstad, toen
Desmond na een
weekje ziekenhuis
weer thuis kwam.
FOTO'S JOOST HOVING, AP