10
DERADICALISERING
REL LEGT OPEN ZENUW IN SAMENLEVING BLOOT
Dat tot inkeer
gekomen extremisten
als Soumaya Sahla
meepraten in het
publieke debat kan
ongemakkelijk voelen,
maar hun ervaringen
zijn nodig om van te
leren, stellen een
ervaringsdeskundige
en een onderzoeker.
Na tien jaar moet Sou
maya Sahla plots weg
als adviseur 'terro
risme en radicalise
ring' van de VVD. Dat
is 'tragisch en onnodig'. ,,Deze si
tuatie kent alleen maar verliezers",
zegt Jason Walters, die net zoals
Sahla begin deze eeuw werd ver
oordeeld voor zijn rol in de Hof
stadgroep. ,,Soumaya zet zich al ja
renlang in voor deradicalisering.
Wij, ervaringsdeskundigen, weten
waar het over gaat. We kunnen be
leidsmakers meer inzicht geven."
Walters (36) maakte - toen hij 19
was - deel uit van een groep mos
limextremisten (de Hofstad
groep) waartoe ook Mohammed
B., de moordenaar van Theo van
Gogh, behoorde. Bij zijn arrestatie
in 2004 gooide Walters een hand
granaat naar de politie. Hij kreeg
er vijftien jaar cel voor. In de ge
vangenis deradicaliseerde Walters,
hij werkt nu als radicaliseringsex
pert voor het bedrijf Blue Water
Intelligence, spreekt op congres
sen en probeert jongeren te be
hoeden voor extremisme.
Spijt
Sahla (38) werd voor haar rol bin
nen de Hofstadgroep opgepakt in
2005 (ze was toen 21) en later ver
oordeeld tot drie jaar gevangenis
straf wegens lidmaatschap van een
terreurgroep en wapenbezit. Ook
was de groep in bezit van adressen
van politici. Hoewel Sahla en Wal
ters deel uitmaakten van dezelfde
organisatie, leerden ze elkaar pas
kennen binnen de gevangenis.
Daarna hielden ze contact.
Ook Sahla stapte af van haar ra
dicale standpunten, ze nam er al
leen nooit publiekelijk afstand
van. Walters deed dat wel, onder
meer in een ingezonden brief in de
Volkskrant. ,,Soumaya doet achter
de schermen al jarenlang belang
rijk werk. Maar ze is vergeten ook
publiek te maken dat ze afstand
heeft genomen van haar eerdere
overtuigingen. Als ze dat had ge
daan, was er nu geen probleem ge
weest, denk ik." Woensdag zei
Sahla in een verklaring 'de zwarte
bladzijden in haar leven te hebben
omgeslagen' en haar keuzes van
toen ten diepste te betreuren. ,,Ik
constateer nu dat het goed is deze
spijt ook publiekelijk uit te spre
ken." Desondanks legde ze haar
voorzitterschap van een advies
commissie binnen de VVD neer.
Sahla was, onder de vleugels van
Frits Bolkestein, al jaren actief bin
nen de VVD. Deze maand kwam
de partij onder politieke druk te
staan omdat PVV-leider Wilders
het opstappen van Sahla eiste.
'Dus als je lid was van de Hofstad
groep en Wilders wil vermoorden
kan je adviseur nationale veiligheid
van de VVD en premier Rutte wor
den', twitterde hij onder meer.
,,Ik snap de weerstand, het on
gemak wel als een veroordeelde
extremist opeens in het debat ver
schijnt. En hoe zwaarder het delict
was, hoe ingewikkelder de discus
sie", zegt Daan Weggemans, on
derzoeker naar deradicalisering en
re-integratieprocessen van ge
welddadige extremisten aan de
Universiteit Leiden. Hij sprak zelf
met ex-veroordeelden. ,,Het geeft
inzicht in een wereld waar je als
individu niet snel inkomt. Beleid
over radicalisering gaat vaak over
theorieën: de zoektocht naar zin
geving, ideologische drijfveren.
Maar deze mensen kunnen je ver
tellen hoe het in de praktijk werkt.
Kunnen vertellen wat iemand, als
hij uit de terrorismeafdeling van
de gevangenis komt, nodig heeft
om niet terug te vallen in zijn
oude netwerk."
Er zijn in Nederland niet zoveel
veroordeelde terroristen die tot in
keer komen én ook nog eens die
ervaringen willen delen. Wegge-
mans: ,,We moeten ons afvragen:
wat mis je als je deze mensen niet
meer om hun mening vraagt?
Wordt je beleid daar beter van?"
'Geen tweede kans'
Dat Sahla (onder politieke druk)
moest opstappen bij de VVD kan
ook nog een ander effect hebben,
stelt Weggemans. ,,Het kan voor
anderen die uit hun radicale mi
lieu willen stappen een belemme
ring zijn dat te doen. Die zien dat
je altijd een label zal blijven hou
den en denken: 'Ik krijg toch geen
tweede kans.'
Jason Walters: ,,Als je spijt be
tuigt, zijn er altijd mensen die
welwillend tegenover je staan.
Maar dat Soumaya nu weg moet, is
geen handig signaal. Dat zegt ei
genlijk tegen veroordeelden: je
bent nooit meer welkom."
VRIJDAG 28 JANUARI 2022 GO
'Dat Soumaya weg
moet, is geen
handig signaal'
Cyril Rosman
Den Haag
Soumaya
Sahla in 2017.
Boven: Ja
son Walters en
Soumaya
Sahla tijdens
hun proces.
Daaronder: Ja
son Walters in
de documen
taire The Good
Terrorist.
FOTO'S ANP, ZEPPERS
FILM EN HOLLANDSE
HOOGTE