44
Bussemaker wil dat kabinet aanpak pandemie niet alleen van bovenaf oplegt
7
latieprobleem speelt al twintig jaar en
scholen en gemeenten gaan daar zelf over.
Maar tegelijkertijd is de oplossing ook geen
rocket science."
,,Ja dat kan een gevolg zijn. Maar nu vallen
er ook doden door uitgestelde zorg. De
RVS heeft al een rapport geschreven dat
we in onze samenleving steeds moeilijker
kunnen omgaan met het idee dat we ster
felijk zijn. Het is een dilemma, maar wij
bepleiten ook niet om helemaal niet naar
de medische gevolgen van het virus te kij
ken. Wél om andere gevolgen beter mee te
wegen. Ook het maken van plannen om
ons voor te bereiden op een nieuwe pande-
mie in de toekomst moet beter. We moe
ten ons niet blindstaren op meer ic-bed-
den. De crux van het probleem is dat we
nog steeds te weinig personeel hebben."
,,Dat geldt voor ic-verpleegkundigen. Maar
iedereen die je daar voor opleidt, gaat dus
niet werken op al die andere plekken waar
tekorten zijn, zoals de verpleeghuizen, an
dere ziekenhuisafdelingen of de thuiszorg.
Het probleem is niet dat we te weinig
mensen opleiden, maar dat 43 procent van
iedereen die in de zorg gaat werken na
twee jaar afhaakt. We hebben een vergiet
gecreëerd. Als we ons willen wapenen te
gen een nieuwe pandemie, moeten we zor
gen dat die mensen in de zorg blijven wer
ken. Daar zijn nu te weinig plannen voor."
Hoe is dat op te lossen?
,,We weten waarom zorgpersoneel ver
trekt. Omdat ze oplopen tegen de bureau
cratie en veel tijd kwijt zijn aan adminis
tratieve rompslomp. Salaris is belangrijk,
maar belangrijker is dat veel verpleegkun
digen en verzorgenden zich niet gehoord
voelen. Praat eens met ze. Ze willen een
maaltijd als ze nachtdienst hebben, een
parkeerplek of hulp bij kinderopvang. Veel
problemen zijn op te lossen door niet van
bovenaf alles te willen bepalen. Dat geldt
ook bij het aanpak van de pandemie. Bur
gers zijn geen uitvoerders van de overheid,
die kunnen zelf nadenken. Heel veel men
sen nemen hun verantwoordelijkheid. Zij
komen met oplossingen hoe hun bedrijf of
hun theater op een veilige manier open
kan. Of huisartsen die met plannen kwa
men om iedereen sneller te vaccineren.
Maak gebruik van die kennis. Dat zorgt ook
voor meer draagvlak voor de aanpak."
Tata Steel verplicht
tot lagere uitstoot
Nieuwe lever bij
kinderen succesvol
Interview met
koninklijk paar
'Geen zorgen om
zieke kinderen'
Het kabinet zegt een risico
te nemen met de jongste
versoepeling van de coro
namaatregelen. ,,Maar
nog langer met veel be
perkende maatregelen
leven, beschadigt onze
gezondheid en onze samenleving", zei mi
nister Ernst Kuipers (Volksgezondheid).
Woorden die in goede aarde vielen bij Jet
Bussemaker, voorzitter van de Raad Volks
gezondheid en Samenleving (RVS). Want
te lang zijn niet alle belangen die spelen in
de maatschappij meegewogen in het co-
ronabeleid, vindt ze.
Vandaag brengt ze samen met Kim Put
ters van het Sociaal en Cultureel Planbu
reau (SCP) een advies uit aan het kabinet
over de aanpak van de corona-epidemie.
Die moet echt beter, licht Bussemaker het
advies toe. ,,Corona gaat niet meer weg.
Dat betekent dat we niet alleen naar de
medische gevolgen kunnen blijven kijken.
De sociale gevolgen van het beleid moeten
meer aandacht krijgen. En die zijn groot.
Kijk naar de eenzaamheid, de leerachter-
standen bij kinderen door de schoolslui-
ting of de economische problemen van
veel mensen zonder vaste baan."
,,Er wordt al lang gesproken over langeter
mijnbeleid, maar telkens wordt er toch
weer ingegrepen om de problemen op
korte termijn onder controle te krijgen.
Ook nu kijkt het kabinet drie weken ver
der. Daarbij ligt elke keer weer de focus
op medische problemen die het virus
veroorzaakt. Maar inmiddels is sprake van
een meervoudige crisis met verschillende
problemen die allemaal tegelijkertijd spe
len. Dat vergt ook een meervoudige aan
pak. Het heeft ook niet geholpen dat het
kabinet zo lang demissionair was."
,,Er is wel advies uitgebracht en ingewon
nen bij andere adviesorganen dan het
Outbreak Management Team, maar daar
is te weinig mee gedaan. Outbreak, de
naam zegt het al. We zijn nu twee jaar na
de uitbraak van de pandemie. Het kabinet
moet ook naar andere dingen kijken dan
het R-getal, het aantal besmettingen en
het aantal bezette bedden op de intensive
care. Wij bepleiten bijvoorbeeld ook een
maatschappelijke variant van de
R-waarde, waarin wordt meegewogen
hoe het staat met de sociale spanningen,
het vertrouwen in de overheid, onder
wijsachterstanden, het welzijn en de
mentale gezondheid van burgers. Niet
omdat we daar een absolute van willen
maken, maar nu kijken we vooral naar de
De corona-aanpak moet anders.
Twee belangrijke adviesorganen
komen met een gezamenlijk
advies aan het kabinet: luister
beter naar burgers en weeg hun
belangen meer mee.
verspreiding van het virus. Daar kan echt
iets tegenover staan."
„In het begin moest het kabinet
wel in crisisstand schieten. De zie
kenhuizen werden overspoeld.
Maar we zijn inmiddels twee jaar
verder. We hobbelen van crisis
naar crisis en stellen ons te wei
nig de vraag hoe we kunnen le
ren leven met het virus. Neem
bijvoorbeeld de scholen. Nu
is de optie: open of dicht. Ter
wijl er te weinig is nagedacht
hoe scholen open kunnen
blijven. Bijvoorbeeld door be
tere ventilatie. En ik weet uit
mijn verleden als minister dat
dat niet makkelijk is. Dat venti-
De crux van probleem
is dat we nog steeds te
weinig zorgpersoneel
hebben
GO DONDERDAG 27 JANUARI 2022
Als bij een opleving van de epidemie ook
andere problemen dan de volksgezond
heid moeten worden meegewogen, bete
kent dat ook dat er meer doden vallen.
Het kabinet zegt: daar hebben we geld
voor uitgetrokken, maar het kost tijd die
mensen op te leiden.
DEN HAAG
Het kabinet houdt Tata Steel
aan de belofte om de uitstoot
van bepaalde kankerverwek
kende stoffen (PAK's) nog dit
jaar te halveren. Zeker nu on
derzoek door het RIVM heeft
uitgewezen dat het staalbedrijf
in IJmuiden veel meer van deze
stoffen uitstoot dan het zelf
rapporteert, zei staatssecreta
ris Heijnen (Infrastructuur) in
de Tweede Kamer. Heijnen wil
wel eerst onderzocht hebben
hoe het komt dat de gemeten
uitstoot zoveel afwijkt van wat
het bedrijf zelf heeft berekend.
Ook het RIVM heeft daar vol
gens haar geen verklaring voor.
GRONINGEN
Kinderen die een levertrans
plantatie krijgen, kunnen met
het nieuwe orgaan vaak tot ver
in hun volwassen leven vooruit.
Uit onderzoek van het Universi
tair Medisch Centrum Gronin
gen (UMCG) blijkt dat de helft
van de kinderen die de afgelo
pen decennia een nieuwe lever
kregen, die na 31 jaar nog altijd
had. De onderzoekers analy
seerden meer dan 16.000
transplantaties. Bij de andere
helft ging de lever minder lang
mee, maar ook in die groep
waren de meesten nog in
leven. Zij hadden wel een
tweede transplantatie nodig.
ROTTERDAM
Aan de vooravond van hun 20ste
trouwdag is een gesprek met ko
ning Willem-Alexander en koningin
Maxima dinsdagavond te zien op
de website van deze krant. 2 febu-
rair is het twintig jaar geleden dat
het paar in Amsterdam in het hu
welijk trad. Eén van de huwelijks-
cadeau's die Willem-Alexander en
Maxima destijds ontvingen, was de
oprichting van het Oranje Fonds,
dat sociale initiatieven in het ko
ninkrijk steunt. Over het werk van
het fonds gaat het eerder opgeno
men gesprek dat de koning en ko
ningin op paleis Huis ten Bosch
voerden met Oranje Fonds-direc
teur Sandra Jetten en bestuurslid
Willem-Alexander en Maxima.
FOTO BRUNOPRESS
(en directeur van het Sociaal en
Cultureel Planbureau) Kim Putters.
Onderwerpen die aan bod komen
zijn onder meer kansengelijkheid,
het belang van buurtactiviteiten en
vrijwillige zorg voor mensen die
wat steun nodig hebben.
UTRECHT
Veel jonge kinderen die nu in
het ziekenhuis liggen en posi
tief zijn getest op corona, zijn
in de eerste plaats om een an
dere reden opgenomen, denkt
kinderarts Karoly Illy. ,,Ik ver
moed dat de overgrote meer
derheid bronchiolitis heeft
door het RS-virus", reageert hij
op stijgende opnamecijfers in
de leeftijdscategorie van 0 tot
9 jaar. Bronchiloitis is een be
paald type longontsteking. Illy,
tevens voorzitter van de Ne
derlandse Vereniging voor Kin
dergeneeskunde (NVK), ziet op
dit moment geen reden tot be
zorgdheid.
Wat deed het kabinet tot nu toe fout?
Wat moet het kabinet dan doen?
'Burgers
kunnen zelf
nadenken'
- Jet Bussemaker, RVS
Hans van Soest
Den Haag
U verwijt het kabinet ad-hocbeleid,
maar een pandemie laat zich toch
lastig voorspellen?
