Mijn Zeeuwse
bloed klopt heftig
in mijn aderen
15
MARJAN BERK
str°opvet maak- heeft van
Mijn
Af en toe wordt er in de diepvrieskist van
mijn geheugen iets getriggerd, wat ik de
lezer niet wil onthouden. Lekkere din
gen van vroeger die ik me plotseling herinner,
dingen die door mijn moeder werden klaarge
maakt. Zoals stroopvet, in Zeeland 'keuenbutter'
genoemd, een mengsel van uitgebakken spek en
dikke, glanzende stroop.
familie kwam uit Brouwershaven. Ik herinner
mij uit de tijd - ik was hooguit 3 jaar - een lo
geerpartij bij ene familie Boot. En ik heb ook
onthouden - ik sta bekend om mijn geheugen
van een oude olifant - dat ik als peuter op een
Zeeuwse dijk stond, waar het zo verschrikkelijk
hard waaide, dat ik met mijn rug tegen die wind
kon leunen. Dat kon je alleen in Zeeland!
schreef en hield lezingen in bibliotheken en bij
vrouwenverenigingen. En ik herinnerde mij
weer het stroopvet, zoals dat alleen maar door
mijn - helaas vroeg overleden - moeder werd
gemaakt. Ik ben
tijdens zo'n be
zoek aan Brou
wershaven op
zoek gegaan naar
mensen die ook Wie het recept
ten. Nou nee.
Daar hadden ze
nog nooit van
gehoord. Eén
slager bleef er
over. En jawel, hij had keuenbutter. Een klein
potje. Ik blij! Ik heb ook nog geprobeerd het zelf
te maken, maar dat leek nergens op. En mijn
moeder leefde niet meer.
De enige dingen die er qua smaak een beetje
op leken, waren de chocolaatjes met zeezout. Ie
dereen die het recept van keuenbutter heeft,
mag mij schrijven.
Ik dacht na over de andere Zeeuwse lekker
nijen, zoals de palingbroodjes. Die kon je jaren
geleden uitsluitend nog in Zierikzee kopen. Be
staan ze nog wel? Ik zou het niet weten. Oh, en
dan de Zeeuwse bolussen. Op het Centraal Sta
tion in Amsterdam staat een banketbakker, die
verkoopt het hele jaar verse Zeeuwse Bolussen.
Dat weet ik, want een van mijn kleinzoons doet
een moord voor een verse bolus. Daar koop ik ze
dan met tien tegelijk! En nu heb ik het nog niet
eens over de Zeeuwse babbelaars. Om over de
mosselen, de oesters en de krukels maar te zwij
gen. Al schrijvend over al die Zeeuwse lekker
nijen krijg ik een geweldig natte bek. Mijn
Zeeuwse bloed klopt heftig in mijn aderen. Ik
moet er nodig weer eens naartoe.
keuenbutter,
mag mij schrijven
EINDE
'WE LANDEN OP MARS, MAAR PROCESSTUKKEN MOETEN PER FAX'
Welkom in 2022: rechtbanken en gerechtshoven stoppen
over een paar dagen met faxen. Doen ze dat dan nog?
Jazeker, en het nieuws dat ze ermee stoppen werd
verstuurd... per fax.
Op 1 februari is het ge
daan. Geen gefax
meer tussen recht
banken en advoca
ten. Niet meer dat
geknerp van dat apparaat uit de
vorige eeuw waar langzaam het
ene na het andere M'tje uit te
voorschijn reutelt.
Toen het nieuws van dit histori
sche feit vorig jaar werd aangekon
digd door de rechtbank, leidde dat
al tot de nodige hilariteit bij advo
caten. Alleen al het feit dat de
rechtspraak het einde van het fax-
gebruik aankondigde per fax.
Advocaat Ben Polman schoot op
Twitter onmiddellijk in de opa-rol:
Opa Ben: ,,Ga zitten kleinkinde
ren, dan vertel ik jullie over de dag
dat de fax werd afgeschaft in de
rechtspraak." Kleinkinderen:
,,Maar opa, bestond de e-mail dan
nog niet?" Opa Ben: ,,Jawel, alleen
de fax daarover was nog niet aan
gekomen bij de rechtspraak."
Ook advocaat Royce de Vries
reageerde: ,,Ik ga die verbaasde
gezichten van cliënten missen aan
het einde van de zitting als de
rechter aangeeft dat het vonnis ge
faxt wordt." Advocaat Angela Min-
derhoud-Verkaik zei op Linkedin:
,,De rest van de wereld heeft het
over Artificial intelligence en Big
Data en wij hebben het over het
afschaffen van de fax?"
De verbijstering dat het 170 jaar
geleden bedachte apparaat nog ge
bruikt wordt, was groot. Advocaat
Erik Verweij plaatste een jaar gele
den foto's van de landing op Mars
op Twitter en zette erbij: 'Dit kun
nen we, maar ondertussen moeten
wij per fax processtukken naar de
rechtbank sturen.'
,,De rechtspraak is de laatste in
stantie ter wereld die nog faxt",
zegt de Haagse advocaat Job
Knoester cynisch. ,,Veel advoca
tenkantoren hebben nog een fax
in de hoek staan. Maar alleen om
dat rechtbanken nog faxen. Af en
toe blaas je het stof eraf, als je eens
contact met de rechtbank wil. Als
ik mijn kinderen probeer uit te
leggen wat een fax is, denken ze
dat ik me laat waxen of zo."
Advocaat Jac Taekema is er al
twee jaar geleden mee gestopt.
Maar hij weet wat het voordeel
was van de fax: ,,Soms is het instu-
kinderen
denken
dat ik
waxen
bedoel
ren van beroep echt seconden-
werk. Dat moet dan voor 12.00 uur
bijvoorbeeld, als je dan vlak daar
voor faxt, geeft je eigen fax je een
ontvangstbewijs. Dat is veel moei
lijker te manipuleren dan een
e-mail. De Hoge Raad heeft wel
eens tegen me geroepen: je bent te
laat. Bleek dat een schoonmaker
hun fax had uitgezet. Kon ik met
mijn eigen afschrift bewijzen dat
ik op tijd had ingestuurd. Is ook
geen discussie meer over geweest.
Maar inmiddels is het digitaal
goed geregeld. We rouwen niet om
de fax, hoor."
Want je kon ook helemaal gek
worden van de fax, weet advocaat
Wendy van Egmond: ,,Dan moest
je vlak voor de deadline tien
A4'tjes faxen, dan werd je hele
maal gek als je briefjes terugkreeg
van 'ontvanger niet bereikt', 'do
cument te groot', of 'faxapparaat
bezet'. Dat ding was zó traag."
Dat het allemaal tot ver in deze
eeuw heeft geduurd voordat de fax
ook de rechtspraak werd uitge
gooid, is geen onwil, zegt Amber
van der Toorn van de Raad voor de
Rechtspraak. Met een knipoog
zegt ze: ,,Ik zal niet zeggen dat we
de snelste zijn. Maar er was ook
geen wettelijke basis voor om
alleen te mailen."
Met het systeem Veilig Mailen
kan de informatie voortaan ook
versleuteld en veilig worden ge
deeld. En dat heeft inmiddels de
zelfde juridische status als het fax-
verkeer nu. De rechtspraak móest
op zoek naar een alternatief, om
dat KPN stopt met de ISDN-
dienstverlening voor traditioneel
faxen. Als dat niet was gebeurd,
had de fax nog eeuwig kunnen
bestaan.
GO WOENSDAG 26 JANUARI 2022
Mijn moeder was van Zeeuwse afkomst, de
Pas jaren later kwam ik weer in Zeeland. Ik
V
De fax is bijna uitgereuteld
in de rechtbank. De wat?
Victor Schildkamp
Den Haag
- Job
Knoester,
advocaat
De fax is gedateerd. foto getty images
Verwondering over
een fax, begin jaren 70.
FOTO NATIONAAL ARCHIEF
