H
11
ENERGIE
AFSCHEID VAN KERNENERGIE VERDEELT DUITSERS, VREES VOOR TEKORT AAN STROOM
Dit jaar gaan de laatste
Duitse kerncentrales
dicht, waaronder de
Neckarwestheim 2 in
deelstaat Baden-
Württemberg. De
regering vindt
kernenergie te riskant
en niet schoon genoeg.
In Zuid-Duitsland
denken ze daar heel
anders over.
Jammer afscheid
te nemen van een
veilige, goed
werkende techniek
langs 'de duurste en gevaarlijkste
manier van stroomopwekking'.
Voor de kerncentrale van Neckar
westheim schudt Carsten Hölderlin
zijn hoofd, terwijl hij zijn jas van het
keuringsbedrijf Tüv Süd uittrekt.
,,Zo, nu kan ik als bezorgde burger
beter mijn mening geven'', zegt de
blonde dertiger opgewekt. ,,Het is
jammer dat je afscheid neemt van
een goed werkende, veilige en CO2-
arme techniek als kernenergie.'' Hij
wijst intussen naar de lucht. ,,De zon
schijnt hier niet elke dag, dus wat is
het alternatief? Nu zorgen we ervoor
dat de energievoorziening onder
druk kan komen te staan.''
Zonne- en windenergie
Toch is de landsregering in Ba-
den-Württemberg ervan overtuigd
dat juist zonne- en windenergie het
wegvallen van energie uit de reacto
ren kan opvangen. Volgens een
woordvoerder van het regionale
ministerie van Milieu lag het aandeel
van hernieuwbare energie in 2020
hier op zo'n 41 procent. ,,Dat zal ko
mende jaren hard stijgen. Alle
nieuwbouwwoningen moeten zon
nepanelen op het dak hebben en we
zetten vol in op windenergie.'' Eerder
noodzaak dan luxe, aangezien Ba-
den-Württemberg meer stroom
importeert dan produceert.
Naast kernenergie neemt Duits
land ook afscheid van de bruinkool,
maar dan pas uiterlijk 2030. Volgens
het nationaal statistiekbureau zijn
beide bronnen momenteel goed voor
respectievelijk 19 procent en 12 pro
cent van de totale energievoorziening
in Duitsland. Ondertussen hebben
buurlanden Nederland, Frankrijk en
Polen het voornemen om kerncen
trales bij te bouwen. De plannen van
de Europese Commissie om kern
energie (en aardgas) te labelen als
'groene energie' stuitte recent op kri
tiek van Berlijn. Dat wekt verbazing
bij de Fransman op de parkeerplaats
in Neckarwestheim. ,,Ik woon al
twintig jaar in Duitsland, maar van
het energiebeleid snap ik nog altijd
niks. Andere landen krijgen geld uit
Brussel om kerncentrales te bouwen.
Duitsland moet juist geld toeleggen
op dure opruimoperaties.''
Of Duitsland helemaal zonder
kernenergie kan, betwijfelt professor
Starflinger. Door de 'kernuitstap' ziet
hij het energieaanbod verkrappen en
de prijzen - die toch al de pan uitre
zen - verder stijgen. ,,Als ik nu naar
mijn energierekening kijk, schrik ik
al. De kosten zullen waarschijnlijk
verder oplopen.'' Angst om zonder
stroom te zitten, heeft hij niet. ,,Des-
noods importeren we kernenergie,
gas of biomassa uit het buitenland."
Tussen de glooiende heu
vels van wijnstreek
Württemberg, dicht bij
de meanderende rivier de
Neckar, steekt een grote
wolk op imposante wijze af tegen een
strakblauwe lucht. Wie richting het
dal de slingerweg blijft volgen, komt
vanzelf bij de bron terecht. De grote
pluim is afkomstig van de nog volop
actieve kernreactor van Neckarwest-
heim 2.
De kerncentrale, bestaande uit
twee blokken waarvan alleen 2 nu
nog in gebruik is, geldt als een
levensader voor de Duitse deelstaat
Baden-Württemberg. Jaarlijks pro
duceert de centrale circa 11 miljard
kilowattuur stroom. Een huishouden
in Duitsland van gemiddeld twee
personen verbruikt zo'n 2500 kilo
wattuur elektriciteit per jaar. Daar
mee voorziet Neckarwestheim 2 vol
gens het regionale ministerie van
Milieu, Klimaat en Energie-econo
mie ongeveer 4,4 miljoen huishou
dens van stroom.
Nog wel. Maar eind december van
dit jaar moet de kerncentrale sluiten,
waardoor een groot deel van de
zevenhonderd banen op de tocht
komt te staan. Binnen, rondom de
grijze receptie met donker glas, lijkt
de tijd sinds de jaren 80 te hebben
stilgestaan. Bij een loket onder
Anmeldung Schalter 2 antwoordt een
medewerker dat er al jaren geen
rondleidingen meer worden gegeven.
Over de openbare parkeerplaats
maken verschillende werknemers
ondertussen een middagwandeling
richting een zonovergoten helling.
,,Bang om werkloos te raken ben ik
niet. Kijk naar Philippsburg, daar
hebben mensen genoeg werk voor de
komende twintig jaar met het afbou
wen van de centrale'', zegt een Frans
man met een toegangspasje onder
zijn fleecevest uit bungelend.
1400 megawattuur
De kerncentrale in Philippsburg, die
net als Neckarwestheim ongeveer
1400 megawattuur per jaar produ
ceerde, ging in 2019 na veertig jaar
trouwe dienst dicht. Zo werden er
afgelopen decennium door heel het
land tientallen kernreactoren stilge
legd. De reden is de zogeheten Atom-
ausstieg, een omstreden besluit van
toenmalig bondskanselier Merkel om
- na de kernramp in Fukushima -
alle kerncentrales in Duitsland uiter
lijk eind 2022 te sluiten. Neckarwest-
heim 2 is een van de drie laatst over
gebleven kerncentrales, in Beieren en
Nedersaksen zijn er nog in bedrijf.
„Onbezonnen", zo noemt Jörg
Starflinger, professor aan de Univer
siteit Stuttgart, de beslissing om de
kerncentrales van het stroomnet te
halen. ,,Als kerningenieur ben ik mis
schien vooringenomen, maar ik vind
dat ze de komende jaren hun bijdrage
hadden kunnen leveren. Het stroom-
gebruik in deze regio is zeer hoog,
terwijl we nog maar moeten zien of
de windenergie uit het noorden vol
doende is.''
Duitsland houdt echter voet bij
stuk. Hoewel er stemmen opgingen
om de centrales langer op te houden,
herhaalde de Duitse minister van
Milieu Steffi Lemke (de Groenen) dat
het besluit 'onomkeerbaar' is.
SPD-prominent Sigmar Gabriel
noemde kernenergie op Twitter on-
GO WOENSDAG 26 JANUARI 2022
De kerncentrale van Neckarwest
heim levert 11 miljard kilowattuur
elektriciteit per jaar. Daarmee kun
nen 4,4 miljoen huishoudens twaalf
maanden vooruit.
Guy Hoeks
- Carsten Hölderlin, technicus
Neckarwestheim
Honderden
werknemers
houden de kern
centrale van
Neckarwestheim
draaiende. Nog
wel. Eind dit jaar
sluit ook hier de
poort. FOTO'S DPA
