3
27
Sahil Amar Aïssa is de smaakmaker in
het nieuwe seizoen van Wie is de Mol?
Hij is tv-maker, acteur en columnist en
probeert de wereld een stukje beter te
maken. Lukt dat ook?
Als het om vaste
plekken gaat, is er voor
een jongere generatie
weinig ruimte
In zijn appartement in Amster
dam-Oost laat Sahil Amar Aïssa
een rood-paars notitieboekje zien.
Het is zijn 'molboekje' met alle
aantekeningen van het spel in Wie
is de Mol?, dat hij geregeld liet rond
slingeren tijdens de opnamen. Niet
dat zijn tegenspelers er veel aan
hadden: alles is geschreven in het
Riffijns, de taal van zijn ouders.
Het 22ste seizoen van het spelprogramma
stelt een nog groter publiek voor aan de 29-ja-
rige Aïssa, een maatschappelijk geëngageerde
programmamaker bij BNNVara (Spuiten
Slikken, De Racisme Kennistest, Make Holland
Great Again), die naast presentator ook acteur
en columnist is.
,,Ik keek het voor het laatst in 2010, denk ik.
Het was een van de weinige programma's op
de Nederlandse televisie die ik echt spannend
vond. Maar ik vond iedereen te lief worden
voor elkaar. Toen ben ik afgehaakt. Ik had wel
in mijn achterhoofd: het enige voordeel van
bekendheid is dat je nog eens een keer mee
mag doen aan Wie is de Mol."
,,Nee! Ik dacht: heb je wel de juiste? Pas toen
ik maanden later in het vliegtuig stapte voor
de opnamen, en ik Glen, Everon, Fresia en
Welmoed zag (zijn medekandidaten, red.),
dacht ik: ja, nu gaan we knallen.''
,,In het eerste BNNVara-programma dat ik
zelf heb ontwikkeld, portretteer ik nieuwe
Nederlanders die problemen in eigen land
zijn ontvlucht. Denk aan drugsgeweld in Co
lombia of onderdrukking in Belarus en
China. Ik wil laten zien dat Nederland het
spel meespeelt in de wereld, en kijkers be
wust maken: waar stem je op?'' Aïssa gaat ver
der met een opsomming van nieuwe projec
ten, maar loopt halverwege weg. Hij duikt
zijn slaapkamer in en komt terug met een
rode muppet. ,,Dit is mr. Schmoopy. Hij
speelt de hoofdrol in een webserie die ik met
een maat ga maken. Toen er werd bezuinigd
op Sesamstraat, bedacht ik het verhaal rond
een muppet die in de jaren 90 helemaal de
shit was en zich verloor in feesten, drank en
drugs. Nu kids liever naar vloggers kijken,
moet hij weer op zoek naar zijn oude zelf.''
,,Donald Glover. Hij laat zich niet definiëren
en is heel kritisch op de status quo. Hij rapt
onder de naam Childish Gambino, maar
maakte ook een funkalbum. Hij acteerde in
de komedieserie Community en bedacht en
speelde in Atlanta. Hij deed stand-up. Hij is
zo fluïde als het kan. Zo wil ik ook graag zijn."
Aïssa lijkt in alles te streven naar een betere
wereld. Zo moest het programma Make Hol
land Great Again (2019-2020) Nederland tot
een iets lievere plek maken: in een ontroe
rend item hielpen Aïssa en zijn collega's een
weduwnaar aan het zeldzame favoriete
plaatje van zijn overleden vrouw, en kijkers
werden op ludieke wijze bewust gemaakt van
de plasticsoep, online haatreacties en andere
maatschappelijke problemen. Op sociale me
dia laat Aïssa zich fel uit over alles van ra
cisme tot het lot van de Oeigoeren in China.
,,Voor een deel komt dat door BNNVara, die
met een progressieve agenda programma's
maakt. Toen ik ooit aan de filmacademie be
gon, wilde ik gewoon zorgeloos vette shit ma-
ken. Als Marokkaans-Nederlands kind ben je
deel van een gemarginaliseerde groep, maar
dat heb je lange tijd niet door. En waarom zou
ik daarmee moeten dealen? Ik wilde me daar
niet door laten definiëren."
,,Naarmate je doorkrijgt hoe de verdeling is in
de samenleving, word je bewuster. Later was
ik vaak de enige in de ruimte met een bepaald
perspectief, en je voelt dat daar vaak geen plek
voor is. Nu merk ik: o, shit, ik zit op een posi
tie waar mensen luisteren naar wat ik zeg."
,,Als mensen een andere kijk krijgen door een
verhaal. Kijkers werden bijvoorbeeld orgaan
donor na een uitzending van Make Holland
Great Again, of gingen minder plastic gebrui
ken.''
,,De representatie op beeld wordt beter. En in
alle jaardoelstellingen van de omroepen
wordt inclusie belangrijk genoemd. Maar ik
merk dat veel mensen achter de schermen
vaste contracten kregen in de tijd dat dit soort
thema's geen speerpunten waren. Als het om
vaste plekken gaat, is er voor een jongere, pro
gressieve generatie minder ruimte.''
,,Dat zie je bijvoorbeeld aan talkshowtafels.
Dan is zangeres Etta James zoveel jaar dood
en denken redacteuren: welke zwarte zange
ressen zullen we uitnodigen om daarover te
praten? Al die redacties vissen in dezelfde
poel."
,,Ja, maar de verandering is nog te marginaal.
En nu ga ik speculeren: ik denk dat er een on
uitgesproken weerstand is tegen verandering
onder oudere tv-makers. Zij denken mis
schien: als we volhouden dat onze manier
van werken goed is, klopt onze kennis nog,
kloppen onze connecties nog, is er nog
ruimte voor ons."
,,Als een programma op zoek gaat naar een
nieuwe medewerker, wordt steeds bena
drukt: 'We willen ervaring, een stabiel ie
mand. Zodat we zeker weten dat het goed
wordt."
Hij lacht en haalt demonstratief zijn schou
ders op. ,,Tja, zo gaat er niets veranderen. Je
kunt drie heel kundige mensen aannemen
die van de Hogeschool voor de Journalistiek
komen, maar een autodidacte gast uit Rotter
dam-Zuid van Somalische komaf zal je heel
andere inzichten geven. Die verbreedt je ho
rizon. Die manier van kijken mis ik nog in de
omroepwereld.''
GO DINSDAG 25 JANUARI 2022
MediaSCultuur
Was je al fan van Wie is de Mol?
Dan komt dat telefoontje. Sprong je een gat
in de lucht?
Waar ben je momenteel mee bezig?
Wie zijn jouw inspiratiebronnen?
Waar komt jouw engagement vandaan?
Tim Igor Snijders
'O, shit,
mensen
luisteren
naar me'
Hoe veranderde dat?
Wanneer zijn jouw programma's geslaagd?
Je hebt eens gezegd dat je niet de enige Ma
rokkaanse Nederlander wil zijn bij BNNVara;
ze moeten niet denken dat ze er met jou zijn.
Hoe staat het met diversiteit bij de NPO?
Welke gevolgen heeft dat?
Dat probleem was er tien jaar geleden ook
al. Verandert er iets?
Waar merk je dat aan?
