Het oude Parijse Grand Palais wordt een 'beetje' Nederlands
c Petitie tegen gesloten jeugdzorg is al meer dan 50.000 keer getekend
10
woont al meer dan tien jaar in Ne
derland, heeft een Nederlandse
partner, zijn bedrijf is Nederlands
en hij wil 'misschien ooit nog wel
de Nederlandse nationaliteit aan
vragen', vertelt hij.
In het Parijse monument zullen
zijn Hollandse invloeden terugke
ren, vermoedt hij. Volgens hem
loopt Nederland soms flink
voorop als het gaat om de inrich
ting van gebouwen. ,,In Frankrijk
zijn garderobes nog vaak van die
balies waar je je jas afgeeft aan ie
mand die jou een kaartje met een
nummer geeft. Nederland had al
vaak alleen haakjes. Ook die klui
zen om je spullen in op te bergen:
dat was er tot voor kort in Frank
rijk alleen op treinstations. Pas
langzaam zie je dat nu op andere
plaatsen, zoals musea.''
Oryzhom was onder meer be
trokken bij de inrichting van het
Louis Vuitton-museum aan de
rand van Parijs. Het Haagse be
drijf zal deel uitmaken van een
team van acht Franse en Ameri
kaanse bedrijven die het nieuwe
interieur van het Grand Palais
voor hun rekening nemen.
- Frank Renout
Eén van de mooiste gebouwen
van Parijs, het meer dan
honderd jaar oude Grand
Palais, krijgt een Nederlands
tintje. Het bedrijf Oryzhom uit
Den Haag gaat meewerken
aan de renovatie.
Het Grand Palais, gebouwd voor
de Wereldtentoonstelling van
1900 trekt normaal zo'n 2 miljoen
bezoekers per jaar, onder meer bij
grote tentoonstellingen. Het gla
zen dak en de glazen koepel zijn
17.500 vierkante meter en daarmee
de grootste van Europa.
Sinds vorig jaar is het gesloten
vanwege een grootschalige reno
vatie en de deuren gaan pas weer
open in 2024. Voor het nieuwe in
terieur is het Franse architecten
bureau Senzu aangewezen. En dat
heeft het Nederlandse Oryzhom
uitgekozen om mee te werken.
,,Wij moeten de inrichting gaan
bepalen: waar komen de balies, de
winkels en de garderobe bijvoor
beeld'', vertelt Oryzhom-directeur
Yann Martineau. ,,En we gaan de
bezoekersstromen reguleren.''
Martineau is zelf Frans, maar
Een petitie om een einde te maken aan
gesloten jeugdzorg is tienduizenden keren
ondertekend. Uit onderzoek blijkt dat het
merendeel van toch al kwetsbare kinderen
gesloten instellingen met extra trauma's verlaat.
Alweer jaren geleden
sloot de deur van Ja
son Bhugwandass
kamer - een cel ei
genlijk, in een voor
malige gevangenis -
in de gesloten instelling waar hij
zat. De stoel in zijn kamer zat vast
aan de grond. Jason keek naar bui
ten, de plek waar hij niet naartoe
mocht. Nu, dacht hij bij zichzelf,
weet niemand dat ik hier zit.
Afgelopen week keek hij naar
een billboard in zijn thuisstad
Amsterdam. 'Stop gesloten jeugd
zorg', stond er met grote letters.
'Teken de petitie'. Wat een tijd om
in leven te zijn, dacht Jason (24).
Inmiddels zijn meer dan 50.000
handtekeningen gezet.
Het voelt als nu of nooit, een
keerpunt in zijn jarenlange missie
een einde te maken aan gesloten
jeugdzorg. In eerste instantie ver
telde hij vooral zijn eigen, trauma
tische verhaal, over zijn agressieve
vader en broer, het misbruik in
zijn jeugd. Hij kreeg problemen en
belandde uiteindelijk in de geslo
ten jeugdzorg. In dertien maanden
waren er vijf gesloten instellingen,
135 hulpverleners. Jason werd
urenlang opgesloten, ook in iso-
leercellen. Als hij boos werd, kreeg
hij straf. Als hij verdrietig was ook.
Pas op zijn 22ste kreeg Jason dan
eindelijk traumatherapie.
Hij worstelt nog altijd meer met
wat hij in de instellingen mee
maakte, dan met wat hem thuis
overkwam. Als hij praat over de
misstanden in gesloten instellin
gen en de noodzaak tot sluiting,
dreigen beelden van toen het soms
over te nemen, in zijn hoofd. Toch
vertelt hij, omdat gesloten instel
lingen nog altijd bestaan.
Terwijl al zo vaak is vastgesteld
dat wat daar gebeurt niet kan, en
niet mag ook, omdat het tegen
kinderrechten in gaat. Hoe, wordt
weer duidelijk door het onderzoek
van stichting Het vergeten kind,
waaraan 37 vragenlijsten ten
grondslag liggen, ingevuld door
kinderen die in gesloten instellin
gen zaten of zitten. 75 hulpverle
ners werkten mee. Het onderzoek
schetst een schrijnend beeld, dat
de petitie om gesloten jeugdzorg
te stoppen kracht bij zet.
De cijfers: 81 procent van de kin
deren maakt geweld mee van
groepsgenoten, 87 procent wordt
door begeleiders gefixeerd. Kinde
ren moeten naar de isoleercel als
ze boos of verdrietig zijn, of vol
gens begeleiders iets verkeerds
hebben gezegd. De helft van de
kinderen moet zich verplicht uit
kleden bij begeleiders, voor uri
necontroles of om te kijken of ze
niets gevaarlijks bij zich hebben.
Ja, ook een jongen van 14, die niet
wist wat visiteren was tot een
vrouwelijke begeleider onder zijn
piemel en ballen keek.
Margot Ende-van den Broek, di
recteur van Het vergeten
kind, weet al lang hoe het er aan
toe gaat. Toch raakte het haar weer,
toen ze in het onderzoek las over
het meisje, dat niet begrijpt hoe
een hulpverlener thuis kan gaan
slapen, terwijl zij naakt wordt ach
tergelaten in een isoleercel. En-
de-van den Broek weet ook: bin
nen dat onmogelijke systeem heb
ben hulpverleners een onmoge
lijke opdracht. ,,Het kan anders, als
niet steeds naar elkaar wordt ge-
wezen, bijvoorbeeld door gemeen
tes die zeggen dat instellingen niet
de juiste zorg bieden, en instellin
gen die zeggen dat ze te weinig
geld krijgen."
'Knettergek'
Verandering zal tijd kosten, en
geld. Maar vooral is er de wil nodig
van jeugdzorg zelf, om écht te er
kennen dat het zo niet kan, stelt
Jason. Hij weet dat wordt gedacht
dat kinderen vast 'niet voor niets'
in die gesloten instellingen zitten.
Gek genoeg dacht hij dat ergens
zelf ook, als hij bij een verhuizing
naar een andere instelling vreesde
tussen 'knettergekke' kinderen te
recht te komen. Maar dan zag hij
steevast weer de authentieke, ge
talenteerde, onzekere kinderen,
die zoveel tekort waren gekomen,
die steeds kleiner werden naar
mate de tijd in de instelling ver
streek, maar zo zorgzaam waren
als hij in de put zat. De gesloten
instelling is voor alle 1800 kinde
ren die er op dit moment in vast
zitten 'de kers op de taart, een laat
ste teleurstelling in een reeks, in
een wereld die ze laat zakken'. Als
het aan Jason ligt, gaat de wereld
die vergeten kinderen nu op lief
devolle manier helpen.
Branchevereniging Jeugdzorg
Nederland schrijft in een reactie
dat Het vergeten kind 'terecht'
aandacht vraagt voor de kinderen
in gesloten jeugdzorg. 'Het is en
blijft schrijnend dat het jeugdstel-
sel juist voor de meest kwetsbare
kinderen niet goed werkt. Veran
deringen zijn hard nodig, dat ver
dienen niet alleen kinderen maar
ook professionals,' aldus bestuurs
lid Bas Timman.
MAANDAG 24 JANUARI 2022 GO
PARIJS FOTO GAMMA-RAPHO VIA GETTY IMAGES
Het glazen dak en de glazen koepel van het Grand Palais zijn maar liefst 17.500 vierkante meter groot
en daarmee de grootste van Europa.
'Gesloten zorg kan niet en mag niet'
Carla van der Wal
Amsterdam
Jason Bhugwandass zet zich in voor sluiting van de gesloten
jeugdzorg. foto marco okhuizen
