Van gembergrog tot lisdoddepluis: tips tegen koude vingers
Wandelen of fietsen in de kou doet een
mens goed. Maar zodra je koude handen
krijgt, is de lol er gauw van af. Met deze
tips van experts houd je ze lekker warm.
22
e hart vormt, samen met het
bloed, de centrale verwar
ming van je lichaam. Het
i pompt het (warme) bloed
naar de vitale organen zodat
die optimaal kunnen functioneren.
Bij kou moeten de uitstekende delen
- handen en voeten - het ontgelden.
De bloedvaten trekken er samen,
waardoor de doorbloeding tijdelijk
vermindert. Minder warm bloed in
handen en voeten maakt dat ze koud
voelen.
Koude handen weer opwarmen is
lastig en kost energie. Veel efficiën
ter, en minder pijnlijk, is het om die
koude handen te voorkomen. Oma's
middeltjes, zoals vaseline, urine,
aardappelschillen, komen hier niet
aan bod, wel vroegen we doorgewin
terde 'buitenmensen' naar hun war-
me-handen-tips.
Meerdere laagjes
Schrijver en avonturier Myra de Rooy
weet waarover ze het heeft als het
gaat om kou trotseren. Ze trok solo
door de Noorse sneeuw en kampeer
de bij min 34 graden. En ze was erbij
toen de eerste Nederlandse vrou
wenexpeditie in Nepal op ruim 7000
meter hoogte in ijzige kou haar bivak
opsloeg. ,,Haal bij kou het onvolpre
zen laagjesprincipe uit de kast'', zegt
De Rooy. ,,Met meerdere lagen over
elkaar valt er te reguleren. Zorg wel
dat de laagjes niet te krap aansluiten,
dat is funest voor de doorbloeding.''
Lucht is een goede isolator. Het li
chaam zorgt ervoor dat luchtlaagjes
tussen verschillende lagen kleding
verwarmd worden. Hoe meer laagjes
kleding, hoe beter de isolatie. Om
koude handen te voorkomen helpt
het om dunne onderhandschoenen
onder je gewone handschoenen te
dragen. Vervang eventueel je gewone
buitenste handschoenen door de
wind- en waterdichte variant.
Draag wanten
Wanten zijn warmer dan hand
schoenen; je vingers zitten bij elkaar
en houden elkaar warm. Als vulling
gebruikt expert René Nauta, eigenaar
van EXTRA bushcraft, geen onder
handschoenen maar het pluis van
een rijpe lisdoddekolf (rietsigaar).
Zijn tip voor die koude armstrook
tussen (te) korte handschoenen en
(te) korte mouwen: ,,Knip van een
oude wollen sok het gedeelte voor de
tenen af en verpak je pols er
mee.''
Geen katoen,
maar wol
De Rooy: ,,Zorg dat je handen
droog zijn. Dat is essentieel, want
vochtige vingers, bijvoorbeeld van
zweet, koelen razendsnel af. Wol
biedt uitkomst, zoals merinowol.
Door de vochtregulerende eigen
schappen ga je minder snel zweten.''
In tegenstelling tot katoen voert
wol vocht van het lichaam af, waar-
door je lichaam beter op temperatuur
blijft. Nauta: ,,Katoen zit lekker, maar
is in de koude maanden een slechte
keus. Het verwarmt niet, houdt geen
warmte vast en als het vochtig is (re
gen, zweet) koelt katoen heel snel af.''
,,Jeuken, zoals bij de wollen truien
die oma vroeger voor je breide, is ver
leden tijd'', zegt Coen Weesjes, berg-
wandelgids en fotograaf. ,,Al jeukt
wol altijd nog wel een klein beetje.
Maar dat is goed, het gekriebel op je
huid door die kroezende eigenschap
zorgt er juist voor dat de bloedsom
loop gestimuleerd wordt.''
Blijf bewegen
De Rooy: ,,Het is belangrijk dat je
blijft bewegen om de bloedcirculatie
op gang te houden. Voorkom afkoe
len door een simpele workout: een
potje stampvoeten, molenwieken
met armen of schaduwboksen. Be
weeg je vingers en masseer je lede
maten.''
Weesjes: ,,Wat ook helpt: met han
gende armen je schouders optrekken
en ze weer laten vallen, een paar keer
achter elkaar. Dat scheelt gevoelsma
tig een paar graden!'' Nauta: ,,Ver-
warm je polsen (de aderen) door er
een mok warme drank tegenaan te
houden. Stop je handen onder je ok
sels om ze op te warmen.''
In geval van een noodsituaties, zo-
'Knip van een
oude wollen
sok het gedeel
te voorde
tenen af en
verpak je
pols ermee'
als onderkoeling, tipt De Rooy de
'huid-op-huid-methode': jezelf als
kacheltje inzetten om de ander te
verwarmen. Bij 'normale' winterse
omstandigheden betekent dat: ie
mands handen onder jouw oksels of
tussen je bovenbenen stoppen.
Kruidendrank
Om koude handen te voorkomen
kun je ervoor zorgen dat ze van bin
nenuit goed doorbloed blijven. Daar
weet Yvonne Maessen, eigenaar van
biologisch kruidenbedrijf Het Krui
denrijk, wel raad mee. „Gebruik de
kracht van verwarmende kruiden en
specerijen, als warme drank in de
vorm van kruidenthee of grog. Of als
medicijn in de vorm van kruiden
tinctuur. Een heerlijke verwarmende
thee bestaat uit lindebloesem en
vlier, met een beetje tijm of peper
munt erbij voor wat pit. Gember en
rozemarijn zijn ook heel verwar
mend, alleen voor mensen met hoge
bloeddruk niet zo geschikt. In het
eten kun je natuurlijk verwarmende
pepers en knoflook gebruiken.''
Wisselbaden
Het allerbeste middel om de door
bloeding te verbeteren is volgens
Maessen het wisselbad: ,,Begin met
een handbad met warm water, 10 tot
ZATERDAG 22 JANUARI 2022 GO
WEG MET
DIE KOUDE
HANDEN
NANDA RAAPHORST
De doorbloeding stimuleren helpt om warme handen te houden. ,,Ga een potje stampvoeten,
molenwieken met je armen of schaduwboksen'', tipt avonturier Myra de Rooy. foto getty images
- RENÉ NAUTA
