Jan Vantoortelboom
Galgenbiertje
T In het nieuws
Uit het nieuws
wat ik ook
Cultuur en horeca eindelijk open?
Zelfgemaakte dracht maakt veel los
DEZE WEEK IN Z
stoet aan
'Ik wil echt
weer naar
festivals'
aanheb'
mensen in
een leven
'Ik ben
Zeeuwse,
6 EVELIEN
VAN DER
BLIEK IS EEN
VECHTER
8 SKIHAL
BRENGT DE
BERGEN
DICHTERBIJ
9 DAG HUIS:
VEELGROND
ÉN TWEE
ATELIERS
Er passeert
nogal een
a meer dan twee jaar was ik weer eens in de
streek waar ik ben opgegroeid: de Westhoek. Het
eerste wat ik in Elverdinge deed was naar het
'hotel' aan de Vlamertingestraat gaan waar mijn
ouders verblijven: het kerkhof. Zo benoemde
mijn vader vroeger zijn toekomstige verblijf. Hij deed dat al
lachend vanop zijn sterfbed.
Ik zag dat er alweer aardig wat grafkeldertjes bij waren
gedolven en kreeg er een kouwe reet van. Hier en daar liep
ik de rijen door en herkende ik de hoofden op de foto's aan
de zerken. Kale, rimpelige, meestal aardige, maar soms ook
gemene, met ouderdomsvlekken bespikkelde hoofden van
uit mijn kindertijd die ik alleen maar in de beenhouwerij,
bakkerij of tijdens het verplichte nummertje in de kerk op
zaterdagavond had gezien, maar die wel in mijn geheugen
gegrift staan. Er dreven wat sappige verhalen boven die bij
die hoofden pasten, maar over de doden niks dan goeds.
Het doet een mens deugd om terug te gaan naar de
streek waar hij vandaan komt. We reden naar het bloe-
mendorp Westouter voor een wandeltocht op de flanken
van de Rode berg. In deze tijd van het jaar is het eerder een
modderdorp. Urenlang baggerden we op zondagochtend
door het slijk, maar ook daarvan knapt een mens op. Daarna
dronken we een Picon in een cafeetje dat gerund werd door
ook weer een jongen uit mijn jeugd die ik in geen dertig jaar
had gezien. Er passeert nogal een stoet aan mensen in een
leven, de een tuimelt eruit, de ander erin. Om met West-
Vlaamse humor te eindigen reed Rossige Steve me daarna
naar een huis uit de serie Eigen Kweek, het huis waarin het
legendarische 'shit of mouse' werd uitgesproken. Zo noem
den wij dat vroeger ook op onze boterham: muizen
strontjes. Twee jaar lang niet in eigen streek komen is te
lang. Ik hoop dat het blonde Westvleteren-biertje van afge
lopen zondag niet mijn galgenbiertje was.
Komt er eindelijk goed nieuws
voor de cultuursector en voor de
horeca in de persconferentie aan
staande dinsdag? Cultuuronder
nemers Arnout Schop en Trudi
Wams van theater De Wegwijzer
in Nieuw- en Sint Joosland snak
ken naar perspectief.
,,Op hoeveel paarden kun je
wedden?", verzucht Arnout Schop
van theater De Wegwijzer. Nor
maal gesproken heeft hij volop
theatervoorstellingen, seminars en
workshops in De Wegwijzer. In de
zomer hebben ze sinds vijf jaar
foodtrucks waarmee ze rondrijden
langs festivals. ,,Zo kunnen we in
de stille zomerperiode ook wat
geld verdienen." Maar ook die
foodtrucks stonden de afgelopen
jaren vrijwel steeds stil. ,,Een keer
op een camping staan, brengt on
voldoende op. Ik wil echt weer
naar festivals in Nederland en Bel
gië."
Schop baalt dat landen om ons
heen wel oog hebben voor cultuur
en horeca en dat Nederland 'het
braafste jongetje van de klas wil
zijn'. ,,We krijgen als theater ge
lukkig wat steun, ook van de ge
meente, maar het wordt echt tijd
om weer wat spek op de botten te
krijgen. Wij zijn een klein theater.
Als we alleen open mogen met 1,5
meter afstand tussen de gasten
kunnen we hier maar dertig men
sen ontvangen." De theaters weer
helemaal open, met QR-codes of
tests vooraf, lijkt hem het beste.
Yvonne Bom (38) vond het leuk
om in Zeeuwse klederdracht naar
een themafeestje te gaan. Ze be
sloot zelf een perfecte outfit te
maken. ,,Ik ben een beetje doorge
slagen daarna. Van het één kwam
het ander", lacht ze.
Ze vindt de Walcherse streek-
dracht het mooist en ook het
meest praktisch. ,,De Walcherse
kap is niet te hoog, dus ik kan er
nog mee autorijden." Toen ze de
kleding ging maken, wilde ze ook
alles weten over patronen en stof
fen. ,,Het moest ook echt kloppen,
ik wilde niet zomaar wat maken."
Nu bezoekt Bom in streekdracht
maandelijks ouderen in verzor
gingstehuis 't Gasthuis in Middel
burg. Ze ging ook langs in dracht
bij een oudere man in Arnemui-
den. ,,Zijn zus die ook in dracht
loopt kwam toen ook, ze is gebo
ren in 1936. 'Wat is dit noe toch?',
zei ze eerst en daarna begon een
heel leuk gesprek."
Op een artikel en video op de
PZC-site vorige week zaterdag
kreeg Bom veel reacties. ,,Een kle
derdrachtvereniging vroeg me of
ik lid wil worden. Wie weet doe ik
het wel." Een dame van Zuid-Be
veland mailde dat ze misschien
nog spullen had. Eén reactie vond
Bom niet leuk. ,,'Mooi, hoe je je
verkleedt als Zeeuwse', las ik."
Maar Bom woont in Nieuwerkerk
en is geboren en getogen Zeeuwse.
,,Ik ben gewoon Zeeuwse, wat ik
ook aanheb."
Kabels knopen
KIEK! P10
12 Saskia Noort #Metoo: Eindelijk verandert er iets
16 Mainz BioNTech geeft Duitse stad nieuw elan
17 Onder politici Sluimerend onbehagen
18 Wetenschap De jaren 50, hoezo saai?
19 Helderziendheid Onverklaarbaar fenomeen
een continuerend aangenaam verblijf in de hemelse eeu
wigheid te hebben toegewenst, reed ik door naar mijn
jeugdvriend, de jongen die figureerde als rossige Bert, beste
vriend van het hoofdpersonage Stoffel, in mijn debuut, de
jongen, ondertussen man en
vader van drie, met wie ik
destijds de kerktoren van El-
verdinge had beklommen tot
aan de haan toe. Hij woont
op slechts een steenworp
van het café waar het zoge
naamde beste bier ter wereld
wordt verkocht: het
niet-commerciële Westvle-
teren-bier, gebrouwen door
de paters in de abdij aan de
overkant vanwaar ze het ver
kopen. Ik had pech en dat
was niet de eerste keer: al
leen het bruine bier was die
dag te koop, het blonde pas
in april. Dat moet één van de
weinige winkels zijn waar je
niets te kiezen hebt. Dus
nam ik maar twee kartonne
tjes mee (Iemand interesse
om zes bruine Westvlete-
ren-biertjes van me af te ko
pen? Wie eerst komt, eerst
maalt). Het blonde biertje
was wel ter plekke te nutti
gen, dus deden we dat ook.
We zaten aan een ronde tafel
en ik keek uit op het tafeltje
waar ik drie jaar eerder sa
men met mijn vader een
laatste biertje dronk. Een
soort van galgenbiertje, want
vijf dagen later was hij dood.
We zeiden niet veel, dronken
het bier, en keken elkaar aan.
Daarna gingen we terug naar huis en kroop hij in zijn bed.
ZATERDAG 22 JANUARI 2022 GO
Na gedag te hebben gezegd tegen mijn ouders en hen
