H
Stroomnet loopt vol: pas op de plaats met zonnepaneel
Turkije wil
niet langer
'kalkoen'
betekenen
c OMT ziet gunstige omikroncijfers: snelle heropening lonkt
3
De nieuwe naam zou Türkiye
moeten zijn, dus in plaats van
Turkey dat in Engelstalige lan
den toch vooral wordt begrepen
als kalkoen. Verschillende Turk
se overheidsdiensten hebben de
nieuwe naam al ingevoerd waar
bij de puntjes op de u al wat pro
blemen hebben gegeven. Moge
lijk worden die nog weggehaald,
aldus een Turkse regerings
woordvoerder, zodat het uitein
delijk Turkiye kan worden, wat
best wel lijkt op het Nederlandse
Turkije.
De naamsverandering blijkt
vorige maand al door president
Erdogan geïntroduceerd. ,,Tür-
kiye is de beste vertegenwoordi
ging en uitdrukking van de cul
tuur, beschaving en waarden
van het Turkse volk", aldus de of
ficiële toelichting. Veel officiële
Turkse websites met Engelse
teksten zijn aangepast. Volgens
de Turkse publieke zender TRT
World is dit een goede zaak,
want Turkey leidt immers maar
tot misverstanden. Turkey eten
Amerikanen en Canadezen bij
voorbeeld op Thanksgiving Day,
samen met zoete aardappels en
veenbessen. En een Turkey is
voor Engelstaligen behalve sma
kelijk pluimvee ook een veel ge
bruikte term voor mislukkin
gen. Verder is het een synoniem
voor een domme of onhandige
persoon. Ook niet echt wervend.
De president wil ook dat
voortaan alle Turkse producten
voorzien worden van de zin
Made in Türkiye in plaats van
Made in Turkey (geproduceerd in
Turkije). De reacties in Turkije
lopen uiteen. De een spreekt van
trots, de ander vindt het een
hoop gedoe om weinig.
Het ziet er goed uit voor
horeca, cultuur, sport en
evenementen. Door de mildere
omikronvariant lijkt er ruimte
voor extra versoepelingen,
bleek gisteren na OMT-
overleg. De druk op
heropening neemt enorm toe.
Het kabinet beslist dinsdag.
Het Outbreak Management Team
(OMT) sprak gisterochtend over de
nieuwe scenario's rond omikron.
De modellen zijn volgens betrokke
nen een stuk bemoedigender ge
worden, waardoor ruimte ontstaat
om verder uit de lockdown te stap
pen, bevestigt een bron. ,,Er heerst
geen juichstemming, maar er zijn
lichtpuntjes aan het einde van de
tunnel voor deze variant." Dinsdag
besluit het kabinet over de huidige
lockdownregels, dan volgt er een
coronapersconferentie.
Heropening van cultuur, horeca,
evenementen en publiek bij sport
wedstrijden staan bovenaan de ver-
soepellijst, herhaalde premier Mark
Rutte gistermiddag na afloop van
de ministerraad: ,,De besmettings
aantallen zijn echt hoog, maar veel
60-plussers zijn geboost, dat is gun
stig. Dus per saldo hebben we toch
een wat positiever gevoel. We ho
pen echt dat er wat kan voor die sec
toren die eerder ernaast grepen. We
willen zo snel mogelijk sneller ver
ruimen, maar wat er kan en in
welke mate moeten we nog zien als
we alle cijfers hebben", zei de pre
mier, die erkende dat eerdere mo
dellen 'te somber' waren.
Thuiswerkadvies
Als het kabinet inderdaad besluit
om alle sectoren ruimte te geven,
moet er waarschijnlijk wel gewerkt
worden met maximumaantallen
bezoekers, mondkapjes en andere
voorzorgsmaatregelen. Het thuis
werkadvies blijft voorlopig wel van
kracht, meldde Rutte op vragen
hierover.
Nu andere landen zonder lock-
down de omikrongolf doorstaan, is
de versoepeldruk op het kabinet gi
gantisch: veel ondernemers, cul
tuurmakers en burgemeesters
dringen aan op verdere heropening,
en zo snel mogelijk. Ook experts
stellen al dagen dat het mogelijk
moet zijn.
Voor aanvang van de minister
raad benadrukte staatssecretaris
Gunay Uslu van Media en Cultuur
(D66) dat de cultuursector 'zo spoe
dig mogelijk open moet'. ,,Het is al
te lang dicht, dat moet echt veran
deren. We hebben er behoefte
aan." Ook Hubert Bruls van het
burgemeestersoverleg pleit voor
snelle heropening, horecaonderne
mers dreigen opnieuw met open
stelling uit protest.
Bij het OMT lag gisteren een te
rugkeer naar de avondlockdown
voor, daarbij kan alles weer open
tussen 05.00 uur en 17.00 uur. Zelfs
'meer dan dat' is een optie, stelde
Rutte donderdagavond in het coro
nadebat: ,,De gegevens over
omikron bieden goede hoop op ver
soepelingen, met voorrang voor
cultuur en horeca. Maar we moeten
eerst de nieuwe cijfers zien." De
nieuwe mutant is minder ziekma
kend dan de deltaversie: diverse
landen zien veel minder mensen in
het ziekenhuis belanden.
Tot dusver hadden RIVM-reke-
naars slechts één optimistische
aanname verwerkt in de prognoses,
de kortere ligduur en de kleinere
kans op ic-opnames waren eerder
nog niet meegenomen. Nu dat wel
meetelt, veranderen de grafieken
en is overstroming van ziekenhui
zen veel minder reëel geworden.
,,Eerder werd al erkend dat de
scenario's pessimistisch waren, dus
dan is het niet onlogisch dat ze nu
gunstiger zijn", meldt een bron
rond het OMT.
Minister Ernst Kuipers van
Volksgezondheid (D66) bena
drukte nog wel dat waakzaamheid
geboden is: ,,We zien vandaag een
recordaantal infecties van bijna
60.000, dat zat ook in de prognoses.
Maar met deze cijfers is 1 op de 75
Nederlanders besmet, dat is veel."
Betrokkenen verwachten verder
dat de quarantaineregels voor scho
len verruimd worden: nu moeten
complete klassen in quarantaine bij
drie of meer infecties binnen een
week. Dat aantal wordt wellicht op
geschroefd, zodat kinderen niet zo
snel naar huis worden gestuurd.
Het is al te lang
dicht, dat moet
echt veranderen.
We hebben er
behoefte aan
Door de grootschalige aanleg van
zonneparken en windmolens piept
en kraakt het elektriciteitsnet fi
guurlijk in zijn voegen. Nu al kun
nen nieuwe bedrijven en grootver
bruikers op steeds meer plekken in
de Randstad, Flevoland, Friesland
en Gelderland pas worden aange
sloten als het elektriciteitsnet is uit
gebreid. In tien van de twaalf pro
vincies is verder niet of nauwelijks
ruimte meer voor nieuwe wind- en
zonne-energie.
Volgens Daan Schut, bij netbe
heerder Alliander verantwoordelijk
voor de energietransitie, krijgen
ook gewone burgers hiermee te
maken. ,,In de nabije toekomst zul
len mensen moeten wachten als zij
zonnepanelen op hun dak willen of
een warmtepomp of laadpaal wen
sen. Een paar laadpalen of warmte
pompen in een wijk is voor ons
geen punt. Maar zodra de hele wijk
het doet, wordt het problematisch."
Het probleem is tweeledig, stelt
Alliander, wiens dochterbedrijf Li-
ander in Noord-Holland, Flevo
land, Friesland en Gelderland actief
is. Enerzijds wekken steeds meer
burgers en bedrijven zonnestroom
op, die zij terugleveren aan het net.
,,Dat is alsof je een distributiecen
trum van Albert Hein in een 30 ki
lometerzone met kleine weggetjes
plant." Anderzijds gaan miljoenen
woningen van het gas af en komen
er tot 2030 een miljoen woningen
bij. ,,Een niet gasgestookt huis ver
bruikt vier keer meer stroom."
Volgens Alliander zal het stroom
net ten minste moeten verdubbe
len om toekomstbestendig te zijn.
,,Het is de grootste verbouwing van
Nederland sinds de wederopbouw.
Eén op de drie straten komt open te
liggen."
Netbeheer Nederland schat dat er
tot 2050 circa 60.000 tot 80.000
kilometer aan nieuwe kabels moe
ten worden ingegraven. Tot 2030
investeren netbeheerders 40 mil
jard euro in het verzwaren van hun
stroomnetten. Tot 2050 ruim 102
miljard euro. Die kosten worden
uiteindelijk door burgers en bedrij
ven betaald. Nu al betalen huishou
dens gemiddeld 400 euro per jaar
aan netbeheerkosten.
Volgens hoogleraar energie-eco
nomie Machiel Mulders zal het
voor veel mensen een schok bete
kenen dat zij moeten wachten met
zonnepanelen ofeen warmtepomp.
„Iedereen dacht tot nu toe altijd dat
elektriciteit ongelimiteerd beschik
baar is. Dat is een fictie."
c Bijlage Z
GO ZATERDAG 22 JANUARI 2022
Turkije wil af van zijn interna
tionaal gebruikte naam Tur
key. De Turkse regering zal
daarvoor de komende weken
een formeel voorstel indienen
bij de Verenigde Naties.
Bob van Huët
Rotterdam
Niels Klaassen
Den Haag
Controle van de QR-code
bij de entree van het Rijks
museum in Amsterdam,
kort voor de laatste lock-
down. FOTO ANP
- Gunay Uslu,
staatssecretaris Cultuur
CAPACITEITSPROBLEEM
Het stroomnet loopt zo snel vol
dat gewone Nederlanders in de
nabije toekomst zullen moeten
wachten als zij thuis zonnepane
len, een warmtepomp of laad-
paal willen installeren. Dat zegt
netbeheerder Alliander.
Het stroomnet kan het aanbod
en de grote vraag naar elektrici
teit niet aan. FOTO ANP
