lM ■11II w
I IC éÊÊtt 3X PER DAG
vk music
15
bijna niets als de molens en
zonnecellen er eenmaal staan.
Als het waait en de zon schijnt,
heb je dus veel stroom die bijna
niets kost'', zegt Mulder.
Direct kwijt
En die stroom kunnen de pro
ducenten direct kwijt op de
stroommarkt. Opslag is nauwe
lijks mogelijk. Dat betekent dat
afnemers die stroom tegen
lage prijzen kunnen kopen.
Groene stroom drukt zo de
prijs van stroom. Hoe meer
groene stroom wordt geleverd,
hoe lager de stroomprijs.
Maar vaak is er niet vol
doende groene stroom om in de
totale behoefte daaraan te voor
zien. Dat betekent dat
er ook duurdere
stroom uit gascentrales of kern
centrales moet worden inge
kocht. De stroommarkt is zo
opgezet dat deze duurdere
stroom dan de marktprijs be
paalt. Het totale aanbod leidt
dus uiteindelijk tot één
prijs voor stroom.
Producenten van
groene stroom
zouden overi-
niet uit de kosten
komen als groene
stroom de stroom
prijs bepaalt. „De pro
ductiekosten zijn laag,
maar de investerings
kosten moeten ook
worden terugver
diend", benadrukt
Mulder. De mo
lens en zonnepa
nelen kosten geld,
evenals de plaat
sing ervan, en die
kosten krijgen pro
ducenten niet
vergoed met
de lage elektriciteitsprijs voor
groene stroom.
,,Om die kosten terug te ver
dienen moeten er ook uren zijn
met hogere stroomprijzen. Dus
uren dat er met gas gestookt
wordt, zijn ook nodig'', legt
Mulder uit.
Maar ook dat is niet vol
doende. „Gemiddeld kostte een
MWh elektriciteit in de afgelo
pen jaren 45 euro. De levens-
loopkosten voor zonne-ener-
gie zijn meer dan 150 euro
voor een MWh en voor
windenergie ligt dat op 70
tot 80 euro. Nu verdienen
producenten goed met een
stroomprijs van 200 euro
per MWh. Maar gemid
deld is de stroomprijs te
laag om uit de kosten te
komen."
Daarom betaalt de con
sument ook nog via
subsidies mee aan
de productie
van
groene
stroom. En dat
wordt niet minder nu
de stroomprijzen hoog
zijn. De producenten krij
gen nu weliswaar minder
subsidie, maar het geld
dat overblijft, blijft ge
woon in de subsidiepot
zitten. Dat geld komt ten
goede aan nieuwe wind-
parken en zonneweides,
en vloeit niet terug naar
de consument.
De hoge stroomprijzen gelden
overigens niet voor iedereen.
Ook niet alle leveranciers wor
den even hard geraakt, zegt
Mulder. ,,Een deel van de prij
zen wordt op de markt bepaald.
Maar er worden ook veel bilate
rale afspraken gemaakt. Wind-
parken maken bijvoorbeeld
vaak afspraken met een vaste
klant om een bepaalde hoeveel
heid stroom af te nemen tegen
een vastgestelde prijs.''
Zekerheid
Een energieleverancier die een
langjarig contract afsluit met
een klant, kan die energie ook
van tevoren inkopen. Daarmee
heeft de leverancier zekerheid.
,,De energieleveranciers die nu
failliet gaan, hebben het spel
niet goed gespeeld'', meent
Mulder. ,,Ze hebben wel op ter
mijn verkocht tegen een lage
prijs, maar niet op termijn inge
kocht voor die lage prijs. Nu de
prijzen op de markt stijgen, zit
ten ze fout. Dat is speculeren."
Het zijn vooral kleine ener
gieleveranciers die nu het
loodje leggen. Dat zijn de par
tijen die zich moeten invechten
op de markt. Dat doen ze door
lage tarieven te bieden. Klanten
zijn erg prijsgedreven; logisch,
want stroom is stroom. Dus
kiezen ze voor de goedkoopste
aanbieder.
Om ondanks de lage tarieven
toch geld te verdienen hebben
veel van die aanbieders erop ge
gokt dat de stroomprijzen laag
pwekking
van groene
stroom kost
bijna niets
als molens
en cellen er
ijn
lder
G Consumenten be
talen ook via subsidies
mee aan de productie
van groene stroom.
zouden blijven; in ieder geval
lager dan die waarvoor ze de
stroom verkocht hadden. Maar
die verwachting is niet uitgeko
men, waardoor deze aanbieders
nu bij bosjes omvallen.
Vattenfall vindt de huidige
crisis een goede aanleiding om
eens kritisch naar de energie
markt te kijken. Vooral het feit
dat er alleen naar de prijs van
energie wordt gekeken, is niet
gezond, vindt het bedrijf. ,,De
concurrentie is doorgeschoten",
zegt een woordvoerder. ,,De
prijs is belangrijk, maar een be
trouwbare en stabiele levering
ook.''
Door eenzijdig op prijs te let
ten nemen de nieuwkomers op
de markt onverantwoorde risi
co's. En de rol van die 'cowboys'
tast het imago van de hele sec
tor aan, is de vrees.
Vattenfall is ook kritisch op
de prijsvergelijkers. ,,Nu ligt de
focus heel erg op overstappen.
Dat zou goed zijn. Maar prijs
vergelijkers verdienen aan over
stappers. Dat moet ook duide
lijk zijn.''
Optimistisch
De verwachting is dat de gas-
en stroomprijzen weer zullen
dalen na de winter. Maar Mul
der waarschuwt wel voor al te
optimistische verwachtingen.
De uitstoot van CO2 wordt na
melijk duurder, en gas- en ko
lencentrales stoten CO2 uit.
Dat is op zich goed nieuws
voor zonne- en windenergie.
Bij hogere prijzen zijn die eer
der rendabel en zullen er meer
windparken en zonneweides
komen. Aan de andere kant
remt dure elektriciteit de elek
trificatie van bedrijven en huis
houdens. Door de belastingen
op elektriciteit te verminderen
kan de overheid dat proces in de
gewenste richting sturen.
I^QLI Ij Begin het nieuwe jaar goed met
a H 1 L w** f een verdubbeling van je salaris.
\a U VV II Vljlf** In slechts 1 minuut Meld je nu
W L I w - aan via Qmusic.nl of de Qmusic
j app en maak elke werkdag om
I I 09:15,12:15 en 16:45 uur kans op
^^B V ^^B I I B HKB een extra maandsalaris!
GO ZATERDAG 22 JANUARI 2022
verkopers groene stroom
A
FOTO'S GETTY IMAGES
B ^^B B CheckdeactievoorwaardenopQmusic.nl.
(J