Niets doen is geen optie. We hebben onze
voorzieningen te behouden en te versterken!
s
#1
Verkenning Vitaal West Zeeuws-Vlaanderen
Q
gemeente sluis
A Verduurzamingsopgave school,
Voortgezet onderwijs gezondheidscentrum, ouderenzorglocatie
vraagt om investeringen Jv en gemeentehuis
Wat is de aanleiding?
De leefbaarheid in West Zeeuws-Vlaanderen staat onder druk. Jongeren trekken weg, winkels
staan leeg en voorzieningen voor sport en cultuur verschralen. Er zijn woningen nodig voor
ouderen, gezinnen én starters. En we hebben jonge mensen nodig voor onze arbeidsmarkt.
ZorgSaam Zorggroep wil en moet investeren in het Gezondheidscentrum Antonius en de
ouderenzorg. Datzelfde geldt voor de gemeente Sluis, die in ieder geval het gemeentehuis en
het schoolgebouw van het Zwin College moet vernieuwen. Op verschillende fronten zijn tegelijk
investeringen nodig. Door samen te werken, kan een impuls gegeven worden aan zorg, onderwijs,
winkels en wonen. En daarmee aan de toekomstige leefbaarheid van de regio. ZorgSaam en de
gemeente hebben dat onderzocht. Wat is de opgave? En welke oplossingen zien we?
Mismatch
op de woningmarkt
m Leegstand in
het centrum
van Oostburg
Personeelstekorten
in onder andere
de zorg
Zorg
De personeelstekorten knellen met de
groeiende zorgbehoefte. In combinatie met
de wens om langer zelfstandig te wonen,
vraagt dat nieuwe manieren van wonen voor
ouderen. Verzorgingshuizen worden dan
zorgwijken. Geen klein kamertje meer in een
complex, maar zelfstandig wonen in hofjes
of appartementen. Met (verpleeg)zorg én
winkels, huisarts, apotheek en dagbesteding
in de buurt. De 24-uurs zorg blijft beschikbaar
in alle kernen. Net als de thuiszorg. Intensieve
verpleegzorg met speciale apparatuur en
gespecialiseerd personeel blijft in Oostburg
en Breskens. Daar komen ook gezondheids
centra (o.a. huisarts, wijkverpleging en fysio
therapie). Het medisch centrum in Oostburg
is een integraal gezondheidscentrum met
gespecialiseerde ziekenhuiszorg (poliklinisch
spreekuur medisch specialisten, diagnostiek
zoals lab en röntgen, medische ingrepen, etc.).
Zorgkloof
Meer mensen hebben zorg nodig en
er zijn minder 'handen'. Dat vraagt
om een efficiënte organisatie van
zorg, voorzieningen dicht bij elkaar
en om goede werkomstandigheden
waarmee personeel is te behouden,
aan te trekken en werkdruk is te
verminderen.
Onderwijs
Het schoolgebouw van het Zwin College ziet
er op het oog nog goed uit. Toch gaat er elk
jaar veel geld naar het onderhoud en een
stijgende energierekening. Het gebouw is
te groot, niet duurzaam en past niet bij het
onderwijs van nu: in kleine groepjes, project
matig en interactief. Een nieuw gebouw kost
eenmalig veel geld, maar zorgt er wel voor
dat het voortgezet onderwijs structureel
geholpen is. Dat is nu echt nodig, want tijde
lijke bijdragen die het onderwijs nu overeind
houden, stoppen binnenkort. Nieuwbouw
is overigens goedkoper dan verbouw. Door
ook de kinderopvang en het basisonderwijs
bij die nieuwbouw te betrekken, ontstaat
er een campus waar doorgaande zorg- en
leerlijnen mogelijk zijn van 0 tot 18 jaar. En de
voorzieningen zijn onderling te benutten. Ook
de nabijheid van sport- en zorgvoorzieningen
biedt veel kansen voor het onderwijs en de
ontwikkeling van kinderen.
Winkels
De detailhandel heeft het zwaar, onder meer
door het online shoppen. Voor Oostburg is
straks ongeveer 17,5% minder winkelruimte
nodig. Door winkels te concentreren in een
paar straten, is bijna de volledige leegstand
in het centrum op te lossen. Panden die door
die verplaatsing leeg komen te staan, worden
woningen. Ook zijn alternatieve invullingen
van winkelpanden mogelijk, waarbij de
winkelier bijvoorbeeld ook rendement
haalt uit de bovengelegen (zorg)woning.
Hiermee is een gemengd verblijfsgebied
met winkels, wonen en horeca mogelijk.
Vastgoedeigenaren en winkeliers willen
samenwerken aan deze metamorfose.
Ze vragen daar geen geld voor van de
gemeente of van de zorg, maar er is wel
medewerking nodig bij het veranderen van
bestemmingsplannen en het aanvragen van
Rijkssubsidie.
De zorg, het onderwijs en de winkeliers in onze regio hebben het
moeilijk. Niet alleen vanwege de coronacrisis, maar al langer. De gemeente
kan de zorg, het onderwijs of het ondernemerschap niet overnemen, maar
kan wel helpen de zaken anders te organiseren, waardoor het aanbod
overeind blijft of zelfs beter wordt. Uit onze verkenning blijkt dat met de
noodzakelijke investeringen een impuls aan de zorg, het onderwijs, de
detailhandel én wonen haalbaar is. ff
Jeroen Koppert - Voorzitter van het verkenningsteam
Wonen
Vanaf 1985 is er in de regio niet of nauwelijks
gebouwd. Het woningaanbod sluit daardoor
niet meer aan bij eisen en wensen van deze
tijd. Er ligt nu een plan om de komende
10 jaren een inhaalslag te maken door
circa 845 nieuwe woningen te bouwen.
Dit is mogelijk met het schrappen van
onbenutte plancapaciteit. Ongeveer 20%
van de woningen is voor ouderen. Dat is
nodig vanwege de vergrijzing. 40% is voor
jonge gezinnen. Dat is belangrijk voor het
behouden en aantrekken van personeel en
de onderwijs- en sportvoorziening. En 40% is
voor mensen waarvan de kinderen inmiddels
het huis hebben verlaten. Dit stimuleert de
doorstroming op de woningmarkt.
Wie heeft inbreng gehad?
Er zijn gesprekken gevoerd met
zorgaanbieders, onderwijsinstellingen,
kinderopvang, ondernemersvereni
gingen, sportverenigingen, huisartsen,
apothekers, winkeliers, vastgoedeige
naren, makelaars, projectontwikkelaars,
ministeries, adviesraden, stads- en
dorpsraden, woningcorporatie, zorg
verzekeraar, zorgkantoor, GGD en de
provincie Zeeland. Individuele burgers
zijn uitgenodigd voor informatieavonden.
Tijdens kernbezoeken van het college
is afgelopen jaren uitgebreid gesproken
over de toekomst van de zorg.
Eerst besluiten over de richting. Daarna samen plannen maken.
De gemeente moet komende jaren ongeveer 28 miljoen uitgeven voor de verduurzaming van haar gebouwen. Dit om aan de wettelijke eisen in
2030 en 2050 te voldoen. De vraag was of er met eenzelfde soort investering ook een impuls gegeven kan worden aan zorg, onderwijs, winkels
en wonen. Oftewel: een kwaliteitsslag voor heel West Zeeuws-Vlaanderen én een impuls aan de toekomstige leefbaarheid van de regio. Het
haalbaarheidsonderzoek geeft aan dat kosten van het aanpassen van de gebouwen vergelijkbaar zijn met nieuwbouw op eikaars grondgebied. Bij
nieuwbouw ontstaan mogelijkheden voor het anders organiseren van de zorg, het realiseren van een onderwijscampus en het creëren van een
vernieuwd winkelkerngebied in Oostburg. Dezelfde investering kan dus een veel grotere maatschappelijke impact hebben.
Aan de gemeenteraad van Sluis is gevraagd richting te kiezen en in te stemmen met het inrichten van een projectorganisatie. Die krijgt de opdracht
concrete plannen en planningen te maken. Dat doen de gemeente en ZorgSaam niet alleen; daar is inbreng voor nodig van onder meer inwoners,
ondernemers en maatschappelijke organisaties. Er zal goed geluisterd worden naar de levende wensen en behoeften. Die worden verwerkt in een
masterplan en een ruimtelijk ontwerp die het wonen, leren, werken en leven in West Zeeuws-Vlaanderen versterken. Het voorstel aan de raad is om hier een jaar de tijd voor te nemen, zodat we iedereen
goed kunnen spreken en betrekken. Daarna wordt het masterplan voorgelegd aan inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en de gemeenteraad. Als zij instemmen met de plannen, kan
pas worden gestart met de realisatie van de deelprojecten. Ook daarvoor geldt weer een ontwerpfase. Als die is afgerond, kan er daadwerkelijk worden gebouwd. We staan dus pas aan het begin.
Uitgangspunten en uitwerken
beleid 2oi5-2017
Verkenning 2021
Besluit raad Januari 2022
Planvorming 2022
Uitwerking en realisatie 2023 2033
In 2015 (Visie Krachtig Verbonden)
en 2017 (Toekomstige zorg) is
beleid vastgesteld voor wonen, zorg,
arbeidsmarkt en voorzieningen.
Met een haalbaarheids
onderzoek is verkend wat
er mogelijk is
Het besluit van de
gemeenteraad geeft een
financieel en inhoudelijk
kader voor de planvorming.
Vanuit de kaders worden plannen con
creet uitgewerkt samen met inwoners,
medewerkers en belangstellenden.
Nadat een masterplan is uitgewerkt en
goedgekeurd, start de verdere uitwer
king van deelplannen en volgt daarop
de realisatie van alle projecten.
c
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022 2023 2024 2025
2026
2027
2028 2029
2030
2031
2032 2033
Verkenningsrapport inzien? Het complete verkenningsrapport is te vinden op www.gemeentesluis.nl/vitaalwestzeeuwsvlaanderen. Diverse alternatieven zijn op haalbaarheid en
kosten onderzocht. Nadat de gemeenteraad zich op 27 januari uitspreekt over een alternatief, kan er samen met inwoners, ondernemers en belangstellenden nagedacht gaan worden
over de manier waarop dat alternatief vorm en inhoud krijgt. Pas dan komen er concrete plannen en tekeningen; die zijn er nu nog niet.
