Bestuurskundige Jouke de Vries: 'Drie keer siecht nieuws binnen een week is
8
Ze protesteren vanavond tegen de 'vernederingen' uit Den
Haag, de Groningers. Is het een gevoel, of wordt Groningen
echt slechter behandeld dan de rest van Nederland?
Als vanavond de fak
kels worden aange
stoken in Groningen
dan is het niet om
een politicus thuis te
intimideren. Nee, het is omdat de
inwoners van onze noordelijkste
provincie het helemaal zat zijn.
Zoals één van de organisatoren
van het protest, het Groningse
SP-Kamerlid Sandra Beckerman,
zegt: ,,Het is vernederend hoe de
overheid met ons omgaat."
De beslissing om de straat op te
gaan werd maandag genomen na
dat de uitvoering van een subsi
dieregeling om woningen op te
knappen uitliep op een drama.
Aanvragers moesten urenlang bui
ten in de rij staan of achter hun
computer wachten, als jongeren
die tickets voor een festival pro
beerden te scoren. Eén man viel
letterlijk om in de rij. Hij hoopte
subsidie te krijgen voor een trap-
lift in zijn huis. De pot was na één
dag leeg.
„Psychologie is hier een belang
rijke factor", zegt Jouke de Vries,
voorzitter van het college van be
stuur van de Rijksuniversiteit
Groningen. De Vries is bestuurs
kundige, met zo'n 25 jaar ervaring
in politiek Den Haag. Als iemand
de slechte relatie tussen de lande
lijke overheid en Groningen kan
duiden, dan is hij het. Maar ook hij
snapt er niks meer van. „Tijdens
de formatie vergaderden de onder
handelaars en de informateurs nog
speciaal twee dagen in Groningen.
Om te laten zien dat ze het ver
trouwen terug willen winnen. En
dan begin je zo?"
Wat valt er precies onder dat 'zo'?
Eerst even over die rijen van
maandag. Daarvoor was niet Den
Haag de eerstverantwoordelijke,
Het is gewoon
vernederend hoe de
overheid met ons
omgaat, ai jarenlang
maar de lokale autoriteiten. Die
wisten dat het Rijk een begrensd
bedrag ter beschikking had ge
steld: 220 miljoen euro. En dat per
persoon 10.000 euro kon worden
aangevraagd. Waardoor er dus
subsidie is voor 22.000 mensen. En
zo dunbevolkt is Groningen nou
ook weer niet. ,,Van te voren wis
ten ze dat het bedrag tekort zou
schieten, en er is vervolgens niet
goed nagedacht over de proce
dure", zegt De Vries. Lokale be
stuurders hebben daar inmiddels
excuses voor aangeboden.
Compensatie
Evenmin kan de nationale over
heid worden verweten dat ze dra
conisch strenge voorwaarden aan
de regeling had verbonden. Een
globale prijsopgave was genoeg
voor een aanvraag, en het mocht
voor van alles zijn, ook voor een
nieuwe keuken of, inderdaad, een
traplift. De redenering was dat
Groningers zo in onzekerheid zit
ten over wat er met hun woningen
gaat gebeuren, dat ook zij die geen
aardbevingsschade hebben, com
pensatie verdienen. Staatssecreta-
ris Vijlbrief heeft gisteren extra
geld beschikbaar gesteld: 250 mil
joen euro, waardoor nog eens
25.000 mensen geholpen kunnen
worden.
Maar ja, die psychologie. Die
zelfde maandag dat Groningers in
de kou in de rij stonden, stond in
Den Haag het nieuwe kabinet op
z'n paasbest op het bordes. ,,En die
tegenstelling wordt natuurlijk me
teen dik aangezet", zegt De Vries.
Hij begrijpt dat wel. Want als het
nou alleen die mislukte subsidie
verstrekking was.In korte tijd
maakte vertrekkend minister Blok
bekend dat toch weer meer gas ge
wonnen gaat worden. Vervolgens
besloot minister De Jonge, ook op
de valreep, dat het academisch zie
kenhuis in Groningen zijn afde
ling kinderhartchirurgie verliest.
Dat specialisme wordt voortaan
geconcentreerd in Rotterdam en
Utrecht. Daarna zei de nieuwe mi
nister, Ernst Kuipers, al heel snel
dat hij dat besluit handhaaft.
Onbehoorlijk bestuur
,,Het is de optelsom", zegt De
Vries. Het wantrouwen is gevoed
door jaren van onbehoorlijk be
stuur. Hoewel er van alles wordt
beloofd, lukt het maar niet om de
Groningers van wie de huizen zijn
beschadigd door de aardbevingen
schadeloos te stellen. Spiegel dat
eens aan de enorme bedragen die
hier uit de grond zijn gepompt."
Volgens het CBS is er aan het Gro
ninger gasveld sinds de ontdek
king ervan in 1959 zo'n 417 miljard
euro verdiend. 1 procent daarvan is
besteed in Groningen zelf.
Over dat ziekenhuis nog: Gro
ningen is niet de enige stad die de
afdeling kinderhartchirurgie ver
liest. Ook Leiden en Amsterdam
moeten eraan geloven. En ook die
ZATERDAG 15 JANUARI 2022 GO
Komt het ooit
goed tussen
Groningen
en Den Haag?
Hans Nijenhuis
Groningen
- Sandra Beckerman, SP-Kamerlid
Net als in januari 2018 (foto) is er vanavond een fakkelprotest in Groningen
tegen de manier waarop met de provincie wordt omgesprongen. foto anp
Jouke de Vries: „Psychologie
is een belangrijke factor.'' foto anp
