voor schoonmaak
Wat zegt de wetenschap
Ritme herkennen gaat nog wel,
erop dansen is stuk moeilijker
Eureka! Leren hoe je moet lesgeven
Je moet een
beweging wel op
tijd inzetten
19
Categorieën
Gevaar
128 mln 900.000 34.000
meeste ruimteschroot bevindt'',
aldus Tim Flohrer, de directeur
van ESA's Space Debris Office.
Als je het probleem wilt oplos
sen, moet je het eerst goed zicht
baar maken.
Veiligheid is het grootste goed.
Vorig jaar werd Rusland overla
den met kritiek toen het met een
test van een antisatellietraket de
bemanning van het ruimtesta
tion ISS in groot gevaar bracht.
Nasa-bestuurders noemde de ac
tie schandalig, roekeloos en ge
wetenloos. De raket, afgeschoten
vanaf de aarde, deed wat hij
moest doen: hij blies de afge
schreven satelliet op. De kunst
maan verkruimelde in honderd
duizenden stukjes. Een van de
grotere stukken ging richting
ISS; de bemanning moest schui
len in de Sojoez-ruimtecapsule
die eraan vastzat.
Sta je eindelijk weer eens met je partner op de dansvloer, gaat hij of zij nog voor het einde van het eerste
nummer op je teen staan. Waarom is het voor veel mensen zo moeilijk om ritme te houden?
Het is een veelgestelde vraag aan
cognitief neurowetenschapper
Fleur Bouwer: ,,Waarom is mijn
geliefde geen danswonder?" Bou
wer is afgestudeerd aan het con
servatorium én in de psychologie
en onderzoekt voor de Universiteit
van Amsterdam hoe maatgevoel
werkt in de hersenen (www.am-
sterdammusiclab.nl).
Die maat is belangrijk om te
kunnen dansen. Bouwer: ,,De
maat, of de beat, is de regelmaat in
het ritme waarop je kunt meetik-
ken. Je kunt bijvoorbeeld testen of
mensen de maat kunnen horen
door ze muziek voor te schotelen
met piepjes óp ofjuist naast de
maat. Dan blijkt dat verreweg de
meeste mensen het verschil goed
horen.'' In tegenstelling tot wat je
misschien zou verwachten, heeft
de meerderheid dus een heel aar
dig maatgevoel.
Je brein verwerkt de maat in
muziek als een trilling, legt Bou
wer uit: ,,Ons brein zit er vol mee,
namelijk in de vorm van kleine
elektrische signalen. Daarmee
communiceren hersencellen en
die hebben de neiging om dat met
regelmatige tussenpozen te doen.
Als twee trillende systemen met
elkaar in contact zijn, kunnen ze
zich aan elkaar aanpassen zodat ze
uiteindelijk synchroon lopen. Je
brein doet dit ook met de beat: de
hersengolven in je brein gaan ge
lijk lopen met de maat in de mu
ziek. Als dat gebeurt, kunnen we
voorspellen wanneer de volgende
beat komt.''
Als zo veel mensen een redelijk
maatgevoel hebben en ons brein
die trillingen redelijk kan herken
nen, waarom zijn dan vaak die
zelfde mensen een houten Klaas
op de dansvloer? Bouwer legt uit:
,,Als je wil meebewegen op ritme,
moet je een beweging op tijd in
zetten. Denk maar eens aan klap
pen op de maat. Je moet de bewe
ging precies zo timen dat je han
den op het juiste moment op el
kaar slaan, zodat de klap precies
tegelijk met de volgende beat is."
Je kunt het ritme dan nog zo goed
horen, maar als het niet lukt om
met de juiste snelheid en op het
juiste moment een beweging in te
zetten, gaat het alsnog fout. Dat
vereist best wat motorische coör
dinatie, en niet iedereen is daar
even sterk in.
Dus wil je beter worden in dan
sen: oefen de theorie (door naar
veel verschillende ritmes te luiste
ren help je je brein de maat te le
ren herkennen), maar vergeet
vooral de praktijk niet: zorg dat je
ook daadwerkelijk de dansvloer
opgaat en train jezelf om op het
juiste moment de moves te maken.
Kijk op de site bij
/wetenschap
Wekelijks vertelt een
wetenschapper over
haar eurekamoment.
Deze keer Sui Lin
Goei (57), lector
Leraren en
Lerarenopleiders in
Inclusieve
Leeromgevingen bij
Hogeschool
Windesheim.
,,Ik denk dat er naast het
onderwijs geen sector te
vinden is waar mensen zó
betrokken zijn en zo'n in
trinsieke motivatie heb
ben om met kinderen te
werken. Om ze iets bij te
brengen, in alle soorten
en maten. Van een kleuter
in het speciaal onderwijs
tot een zesdeklasser op
het gymnasium. Wat do
centen bindt, is betekenis
volheid, waar je ook bent
ter wereld.
Ik beleefde mijn groot
ste moment van inzicht in
2013; ik werkte in Sin
gapore. Ik liep mee op een
school en werd daar voor
het eerst geconfronteerd
met het fenomeen lesson
study. Ik zag hoe de och-
tendploegleraren in de
lunchpauze de middag-
ploegleraren ontmoette
en in kleine teams hun
leerlingen bespraken. Dat
ging met een precisie en
motivatie die ik niet
kende. Het raakte me
hoe nauwkeurig en doel
gericht zij te werk gingen,
leerlingobservaties be
spraken en hun les bijstel
den. Steeds met evenveel
motivatie en warmte voor
de kwetsbare kinderen.
Bij lesson study komt het
erop neer dat leraren sa
men een onderzoeksles
ontwerpen, waarbij ze het
leren en de leeractivitei
ten van hun leerlingen zo
veel mogelijk proberen te
voorspellen. Een van de
teamleden voert de les uit
en de rest van het team
observeert de leerlingen.
Leraren durven zo te ex
perimenteren en vergro
ten hun professionaliteit,
leerlingen krijgen interes
santere lessen. Deze aan
pak leidt tot beter onder
wijs doordat je kijkt naar
wat het kind echt nodig
heeft. Terug in Nederland
ben ik deze aanpak van sa
men werken aan het ont
werpen van lessen gaan
uitproberen op scholen,
heb ik met twee collega's
het eerste Nederlandsta
lige lesson study-boek ge
schreven en hebben we
het consortium Lesson-
StudyNL opgericht."
- Jim Jansen
GO ZATERDAG 15 JANUARI 2022
Universiteit
van Nederland
Verloren
gereedschappen
Grote afgesto
ten delen van
raketten
1 cm 1 tot 10 cm 10 cm
.r -
Brokje ruimteafval -
(snelheid: 10 km PER SECONDE)
is gevaar voor operationele
satellieten
ai - '»-«
LU
cc
cc
S
55
MERLE RUIJGROK
Wetenschap wordt gemaakt in samenwerking met NGWSCiGntiSt en met U