Angela
Ik wil Jan Rot
bedanken voor
de levensles
M
24
Als het je laatste wens is om nog één keer
mee te doen aan De slimste mens, dan heb je
als mens een mooi en goed leven geleefd,
dunkt me, ook al was het veel te kort. Geen vijan
den met wie de vredespijp hoeft te worden ge
rookt, geen magnum opus dat haastig moet wor
den afgerond, geen bucketlistreis naar Bali die per
se moet worden gemaakt.
Nu leek Jan Rot me daar al nooit het type voor -
wie zijn columns over de laatste fase van zijn leven
in deze krant leest, weet dat hij dondersgoed beseft
waar het ware geluk huist, namelijk in de mensen
om hem heen - maar hij kwam wél op me over als
iemand met een sterk ontwikkeld rechtvaardig
heidsgevoel.
En op dat vlak knaagde het dan ook. De Slimste
mens-finale uit 2012, waar het op de seconde aan
kwam tegen Arjen Lubach en de jury in zijn nadeel
besliste waardoor hij uiteindelijk verloor, daar
moest en zou voor zijn naderende dood nog revan
che op worden genomen.
Dat soort fanatisme, ik hou ervan. Het tekent een
mens. En je bent het als deelnemer ook verplicht,
vind ik. De slimste mens mag dan een spelletje zijn,
er staat wél iets wezenlijks op het spel, namelijk je
reputatie. Als je die niet serieus neemt, dan ben je
geen knip voor de neus waard.
Niets zo ergerlijk als een deelnemer die totaal
onvoorbereid en ongeïnteresseerd in de bekende
stoel zakt. En als iemand een relativerende opmer
king over zijn eigen deelname durft te maken,
weet je één ding zeker: die heeft de quiz nooit ge
wonnen.
En dus zat Jan Rot er donderdagavond, grijnzend
als een kind in een snoepwinkel, tussen Philip Fre-
riks en Maarten van Rossem in. Ik vond het ont
roerend. Niet alleen zijn aanwezigheid, ook de we
tenschap dat ze bij De slimste mens die laatste wens
zo serieus namen dat ze plek inruimden in het
schema om Jan ertussen te persen.
Hij verontschuldigde zich voor het spel begon al
vast voor zijn 'chemobrein', maar daar was niks
van te merken. Hij was messcherp. Bij het razend
snelle antwoord 'Fiep Westendorp' meende ik een
triomfantelijk 'duh' in zijn stem te horen, omdat
hij het wel wist en zijn twee opponenten niet.
de finale volgende week en dan écht revanche
neemt door de winst te pakken. Maar bovenal wil
ik hem bedanken voor wat hij aan het begin van de
aflevering over zijn eigen karakter zei.
,,Ik ben fanatiek, maar kan heel goed tegen mijn
verlies.'' Ik kon het niet helpen om die woorden
meteen op zijn naderende einde te betrekken en
beschouwde het als levensles voor ons allemaal
van iemand die de titel Slimste mens helemaal niet
nodig heeft om de wijste van allemaal te zijn.
Quote van de dag
Eigen show
Groothuizen
Klum met
Snoop Dogg
Marlies van Leeuwen
Wat is de overeenkomst
tussen Ludwig van Beet
hoven en rapper Sor (25)?
Wie op het eerste gezicht
zou moeten oordelen,
zou tot de conclusie ko
men dat de rapper - stee
vast met zonnebril op, grill in zijn mond - niets ge
meen heeft met de componist. Maar beiden zijn
muzikanten met gehoorproblemen en laten zich
daar niet door weerhouden.
,,Ik ben nu de vijfde symfonie van Beethoven aan
het voorbereiden voor de finale en ik merk aan zijn
stuk dat ik met precies dezelfde dingen moeite heb
als hij gehad moet hebben. Soms heb ik het idee
dat geluid van een andere kant komt'', legt Sor uit,
die dit seizoen aan Maestro meedoet, de show
waarin BN'ers leren dirigeren. ,,Beethoven legde
zijn oor op de piano om de trillingen te kunnen
voelen, begreep ik. Dat helpt mij ook. Alleen heeft
Beethoven zijn gehoorverlies nooit geac
cepteerd. Ik ben er open over, voel me
een spokesperson.''
Het gehoor van Sor, de artiestennaam
van Rosario Mussendijk, liet hem vier
jaar geleden van het een op het andere
moment in de steek. De gezondheidsel
lende begon met tijdelijke blindheid.
Ook lopen ging niet meer. Na twee we
ken als een kasplantje op bed, zoals hij
het beschrijft, ging bewegen weer een
beetje. Ook zijn zicht kwam terug. Toen
kwam de genadeklap. Hij keek in bed
een Netflixserie op zijn telefoon. Ineens
hoorde hij niets meer. Waren de spea
kers stuk? Hij besefte dat het foute boel
was, toen zijn moeder in de deuropening
verscheen en hij alleen haar mond zag bewegen.
Hij was doof, van het ene op het andere moment.
Hij, de rapper die met hiphopcollectief Black Acid
onder meer op festivals als Zwarte Cross stond en
de beste producer ter wereld wilde worden.
De dokters keerden hem binnenstebuiten, maar
konden er de vinger niet opleggen. Een auto-im-
muunziekte, denken ze nu. Met huis-, tuin- en
keukenmedicatie als ibuprofen knapte hij ziender
ogen op. ,,Maar ik was atonaal geworden, zoals dat
heet. Om één noot te horen heb je drie frequenties
nodig en dat werkte niet bij mij. Het makkelijkste
akkoord op de piano klonk alsof iemand met een
pan op een kat sloeg. Dat klinkt nergens naar.''
Het klonk
alsof
iemand
met een
pan op een
kat sloeg
,,Muziek is alles, om te luisteren, om te maken, om
j ouw verhaal over te brengen, om mijn verhaal te
laten horen. Het is therapeutisch, ik kan er mijn ei
in kwijt. Ik wil niet zonder, maar na vier maanden
dacht ik: dit komt nooit meer goed. Ik moest zo
huilen. Een dag later kon ik ineens een uur lang
noten horen - daarna ging het weer weg. Dat was
het moment dat ik dacht: dit is een signaal, ik moet
nooit opgeven. En het werd beter, ook met behulp
van gehoorapparaten. Ik ben een jaar weggeweest
uit de muziek. Wennen wat ik nog wel kon horen,
wennen aan de hele situatie. Ik ben meer met ana
loge synthesizers aan de slag gegaan, die hebben
een rijker geluid.''
,,Ik hoor met mijn ene oor 5 procent, mijn andere
doet het voor 40 procent. Lage en hoge tonen hoor
ik vervormd. Ik hoor de regen niet, voetstappen
niet, ik hoor de deurbel niet. Als ik moet tanken,
check ik of ik de motor niet heb laten
draaien door mijn hand op de kap te leg
gen, want ik hoor het niet. Bij oversteken
kon ik altijd vertrouwen op mijn gehoor,
nu moet ik meerdere keren kijken. Er is
allemaal een alternatief voor - om beats
te maken gebruik ik bijvoorbeeld een
rugzak met een subwoofer, die de bas
letterlijk in mijn rug duwt - maar het
blijft vervelend.
„Vroeger kon ik al nooit alleen zijn, maar
ik was niemand die om hulp vroeg.
Vanaf het moment dat ik ziek werd, had
ik hulp nodig. Nu zijn mijn collega's
mijn oren. Ik laat alles horen wat ik
maak. 'Guys, is dit lage te laag? Is dit te
schel?' Ik zelf hoor niet meer hoe mooi
iets klinkt, maar wel hoe het in elkaar zit. Kan ik
uren aan werken.''
,,Ik ben echt een nerd, ik ga niet slapen voor ik alles
onder de knie heb. We kunnen niet repeteren met
het orkest, dus ik luister zo'n stuk tientallen keren,
dan bekijk ik de partituur en wil dat zo goed moge
lijk in mijn hoofd hebben. Na een tijdje ga ik mee
bewegen. Als ik aan het oefenen ben, facetime ik
met al mijn vrienden of ze me feedback kunnen
geven. Niet dat ze verstand hebben van dirigeren,
maar ze hebben wel muzikale expertise. 'Volgens
Ik krijg een bloedneus,
het druppelt een
Rapper en producer Sor werd in 2018 plots zo goed
als doof. Zijn muzikale droom opgeven, was voor hem
geen optie. Nu gooit hij als beginnend dirigent hoge
ogen in Maestro, waarin hij morgen in de finale staat.
RAPPER SOR IN FINALE MAESTRO
ZATERDAG 15 JANUARI 2022 GO
2 ffe
Ik gun Jan van harte dat hij deze vorm en ener
gie, lichamelijk én geestelijk, vol kan houden tot
RADIO
Angela Groot
huizen krijgt
vanaf zaterdag
5 februari bij
Omroep MAX
een programma
op NPO Radio 5.
De wekelijkse
show gaat An
gela bij MAX he
ten. Ze gaat
het tijdslot van
Tineke de Nooy
vullen.
MUZIEK
Heidi Klum heeft
voor het eerst
muziek uitge
bracht. Haar de
buutsingle
maakte het
48-jarige model
op haar initiatief
in samenwerking
met rapper
Snoop Dogg.
Het nummer
heet Chai Tea
with Heidi.
- Sor
Heb je niet gedacht: ik geef op, ik kies een beroep
waarbij mijn oren niet mijn instrumenten zijn?
Hoe is je gehoor nu?
Hoe doe je dat bij Maestro? Daar sta je toch in je
eentje op de bok.
-WNL-presentatrice Nikki
Herr kreeg gistermorgen
een bloedneus tijdens het
presenteren van Goede
morgen Nederland.
m
voor
