Haar vader verdween, haar grillige moeder
dronk, haar stiefvader misbruikte haar. Na die
rampzalige jeugd lukte het Ellen niet gelukkig
te worden. Journalist Marieke Buijs volgde haar
in een drie jaar durend euthanasietraject. Op
43-jarige leeftijd nam ze afscheid van het leven.
Salade met gebakken champignons
als voorafle, dan pasta met zeekraal
en rivierkreeftjes. Dat is wat Ellen
wil eten, de avond voor haar dood.
Als dessert zelfgebakken brownies,
langsgebracht door een kennis. Ze eet samen
met haar vriend, haar vroegere pleegvader
die het maal bereidde, en zijn partner. Ellen
en poes Lotus bivakkeerden de afgelopen
weken bij hen thuis. De kamer is versierd met
43 oranjeroze rozen, een voor ieder jaar dat
Ellen heeft geleefd. Bij kaarslicht praten
ze over het eten en wat ze de komende
dag te wachten staat.
Ellen heeft zich de afgelopen maanden
voorbereid op haar dood. Haar reis, zoals
ze zelf zegt. Ze wil euthanasie. Niet omdat
ze ongeneeslijk ziek is, maar omdat het
haar niet lukt het leven te verdragen. Ellen
geeft via een interview, foto's en dagboek
fragmenten een inkijkje in een bijzonder
sluitstuk van een ongelukkig leven. Ze
heeft lang het gevoel gehad haar doods
wens geheim te moeten houden en wil
euthanasie bespreekbaar maken. Ze hoopt
dat haar verhaal lotgenoten kan behoeden
voor een gewelddadige zelfdoding.
Ellen heeft eerder geprobeerd te stoppen
met leven. Herhaaldelijk nam ze een
overdosis pillen, maar dood ging ze niet.
Ellen, als je gaat, ga dan alsjeblieft waardig,
verzuchtte haar psycholoog na weer zo'n
poging. Dat raakte een gevoelige snaar.
Ellen: 'Ze kent mij. Ik wil niet dat iemand mijn
levenloze lichaam moet vinden.'
Niet tot last willen zijn, voor de ander willen
zorgen. Het zijn thema's die in Ellens hele
leven een belangrijke rol speelden.
Ellen had een onveilige jeugd. Haar vader
was buiten beeld, ze woonde bij haar grillige,
manipulatieve moeder die worstelde met een
zware alcoholverslaving. Ellen ontfermde zich
over haar twee jongere halfzusjes. 'Als zevenjarige maakte
ik scrambled eggs voor ze. Of appel met suiker en kaneel.
Ik wilde dat ze vitaminen binnenkregen.' Ze pakte geld
voor boodschappen uit haar moeders portemonnee, zodat
niet alles opging aan drank. Ze leegde de asbakken, gooide
lege flessen weg en ontfermde zich over hun rommelige
tuin in een poging niet op te vallen in de buurt.
De vader van haar halfzusjes misbruikte Ellen, jarenlang.
Haar moeder nam dat niet serieus en plaagde haar daarmee.
'Ik schreef daarover in mijn dagboek,' zegt ze. 'Als ik die
pagina's teruglees, zie ik dat de inkt is uitgelopen door de
tranen. Dat vind Ik zo zielig voor het
kleine meisje dat ik was.'
Ellen wil niet zozeer dood, ze wil rust.
'Ik ben mijn hele leven aan het vechten,
aan het bewijzen dat ik wél deug, maar
dat lukt niet.' Haar stem breekt. 'Er is
geen bodem, geen gevoel van eigen
waarde om op te bouwen.'
TOEN ELLEN 23 WAS, leek ze de ellende
uit haar jeugd te boven. Ze kocht een
huis met haar vriend en werd gewaar
deerd door haar collega's bij de Raad
voor Rechtsbijstand. Na verloop van
tijd liepen de spanningen op en barstte
de relatie. Ellen begon te drinken en
zocht een uitvlucht in het uitgaansleven.
Ze verloor haar baan en lag soms dagen
in bed. Als ze nuchter was, schalde de
zelfeaat door haar hoofd.
Ze ging steeds meer te drinken en
toen haar zusje haar op een ochtend
stomdronken aantrof, bracht ze haar naar de huisarts.
Zo begon een traject van afticken, traumatherapie en
medicatie. Soms ging het een tijdje beter, maar een terug
val was nooit ver weg. Langzaam maar zeker werd Ellen
moedeloos. Ze wandelde over begraafplaatsen en fanta
seerde over haar eigen dood. 'Geen therapie kan mij nog
helpen,' vertelt ze. 'Alleen een andere jeugd had me een
ander leven kunnen bieden, ik ben als kind kapotgemaakt.'
Ellen nam contact op met het Expertisecentrum Euthana-
MEZZA 23
