13
ACHTERGROND
GEMIDDELDE PRIJS PER GRAM LAG AFGELOPEN MAAND OP 455 EURO
Storing legt
treinverkeer plat
Overal zonder
afspraak prikken
Vermiste vliegers
teruggevonden
De prijs van rodium is
zo extreem
gestegen, dat dieven
alles doen om het
spul te pakken te
krijgen. Deze week
kreeg er eentje een
auto op zich en
overleed. Hij wilde
vermoedelijk de
katalysator stelen
waar een paar gram
van het spul in zit.
kans alleen maar groter dat ze zelf
worden bestolen. En daar zitten ze
uiteraard niet op te wachten.
Dat het directielid anoniem wil
blijven is tekenend voor de gekte
in de markt op dit moment. Die
ven hebben er werkelijk alles voor
over om het spul in handen te krij
gen. Vooral autobezitters zijn
daarvan de dupe. Rodium - maar
ook palladium en platinum - zijn
belangrijke stoffen in katalysato
ren waarmee schadelijke uitlaat
gassen kunnen worden gefilterd.
Bendes
Volgens de politie zijn het met
name rondreizende bendes uit
Oost-Europa die in het hele land
katalysatoren plunderen. De die
ven tillen de auto's op met een
krik, kruipen eronder en zagen de
uitlaat in luttele minuten met een
pijpsnijder door. Sommige bendes
gingen afgelopen maanden om
slachtiger te werk. Die huurden
via deelplatforms gewilde auto's
van nietsvermoedende eigenaren
en lieten de uitlaat eronder van
daan halen.
Afgelopen jaar zijn zo 3400 ka
talysatoren gestolen. Deze week
liep dat voor het eerst verkeerd af.
Een crimineel kreeg in Rotter-
dam een auto op zijn lichaam,
waarschijnlijk toen hij bezig was
met de diefstal en het voertuig van
de krik viel. Was zijn actie wel ge
lukt, dan had hij er bij opkopers of
sloopbedrijven minimaal een paar
honderd euro tot 1200 euro voor
kunnen krijgen, afhankelijk van
het type. Die betalen vaak contant
uit, controle op gestolen spullen is
er niet.
Slopers verkopen hun ingeza
melde katalysatoren door aan be
drijven die de edelmetalen er weer
uit kunnen halen. Zij knippen de
katalysator open met een speciale
machine en halen het monolith
(keramische gedeelte met de edel
metalen) eruit en vermalen dat tot
een poeder dat naar de raffinage
gaat. Voor duizend kilo
keramiek zijn 900 tot
1100 uitlaten gestript. Na raffinage
levert dat in het beste geval zo'n
300 gram rodium op, rond de 1000
gram palladium en 1200 gram pla
tinum. Totale waarde meer dan
200.000 euro. ,,Dan praat je over
serieus geld'', zegt het directielid.
Recycling speelt een cruciale rol
om de auto-industrie van genoeg
rodium te voorzien voor hun uit
laten. Het is namelijk bijzonder
moeilijk te winnen en er zijn maar
weinig plekken waar het wordt
gevonden, eigenlijk alleen in
Zuid-Afrika en in mindere mate
in Rusland. De wereldproductie
ligt slechts op zo'n 30.000 kilo per
jaar. Ter vergelijking: elk jaar
wordt er zo'n 3,5 miljoen kilo goud
gewonnen.
Chiptekort
Dat de prijs per gram rodium nu
zoveel lager ligt dan vorig jaar
maart heeft vooral te maken met
corona en het chiptekort dat daar
door in de auto-industrie is ont
staan. Er worden daardoor veel
minder auto's gemaakt. Maar ook
met de opkomst van de elektri
sche auto zou de prijs van rodium
komende decennia weleens flink
kunnen gaan dalen, verwachten
kenners. Elektrische auto's stoten
geen schadelijke gassen uit die ge
filterd moeten worden. Rodium is
straks dus niet
meer nodig.
Ze hebben de tijd
nog meegemaakt
dat rodium niet
meer opbracht dan
een paar tientjes
per gram. Het moet zo'n vijf
tien jaar geleden zijn geweest,
schat een directielid van een re-
cyclebedrijf voor edelmetalen
die anoniem wil blijven. Maar
wie nu naar de prijzen kijkt,
kan zich dat bijna niet voorstel
len. Afgelopen maand lag de ge
middelde prijs op 455 euro per
gram. En dat is alweer fors lager
dan vorig jaar maart toen er 800
euro per gram voor de zeer
zeldzame grondstof werd neer
geteld. Maar ook met die lagere
prijs is rodium nog altijd het
duurste edelmetaal ter wereld.
Op voorwaarde dat dit recy-
clebedrijf niet met naam en
toenaam wordt genoemd, wil
een directielid best een inkijkje
geven in de wondere wereld
van het rodium en waarom die
criminelen zo aantrekt. Alleen
wil het bedrijf hen niet wijzer
maken dan ze al zijn. Ze halen
elke maand duizenden kataly
satoren op bij slopers om te
recyclen. Als dieven er
achter komen waar dit
bedrijf de lucratieve
auto-onderdelen ver
werkt, maakt dat de
GO DONDERDAG 13 JANUARI 2022
De lichamen van vijf sinds de
Tweede Wereldoorlog ver
miste Tsjechische vliegers
zijn teruggevonden. De stof
felijke overschotten bevon
den zich in een wrak dat in
juni vorig jaar is opgegraven
in een weiland in het
Noord-Hollandse Nieuwe Nie-
dorp. De mannen krijgen dit
jaar een laatste rustplaats op
een militair ereveld van het
Britse Gemenebest in Neder
land. Het toestel met de Tsje
chen bombardeerde Bremen
in de nacht van 22 op 23 juni
1941. Op de terugweg werd
het vliegtuig door een Duitse
nachtjager neergeschoten.
UTRECHT
Het treinverkeer in Noord-Ne
derland heeft gisteren 1,5 uur
stilgelegen door een storing
in de systemen van de ver
keersleiding in Groningen.
Even voor 12.30 uur vielen in
de verkeersleidingspost de
bediensystemen uit. Iets voor
14.00 uur waren de systemen
weer hersteld. De oorzaak
van de storing is nog onbe
kend. Voor een cyberaanval
zijn echter geen aanwijzin
gen, aldus een woordvoerder
van ProRail. Volgens de NS
konden er geen seinen en
wissels worden bediend. Uit
veiligheidsoverwegingen
werd besloten het treinver
keer stil te leggen.
UTRECHT
Ook de GGD Utrecht heeft
aangekondigd boosterprikken
zonder afspraak aan te gaan
bieden. Dat betekent dat in
alle twaalf provincies mensen
nu of binnenkort zonder af
spraak terechtkunnen voor
een boosterprik. In de
Utrechtse Jaarbeurs werd
gistermiddag direct begon
nen met het prikken zonder
afspraak. Vanaf vandaag kun
nen mensen ook bij alle an
dere locaties in de provincie
terecht voor een boostervac
cinatie zonder afspraak, met
uitzondering van de Rijtuigen-
loods in Amersfoort. Die prik-
plek verdwijnt maandag.
NIEUWE NIEDORP
Dieven wagen zelfs leven
voor peperduur rodium
Deze week kwam een vermoedelijke katalysatordief om (r). De katalysatoren worden gestript voor
het edelmetaal. videostills
Raymond Boere
Voor 300 gram rodium moeten
900 tot 1100 uitlaten worden ge
stript. Dat levert ook palladium en
platinum op.
Rodium is
een belang
rijke stof in
katalysa
toren.
Rotterdam