Winkeliers dreigen zaterdag hoe
dan ook de deuren open te gooien
l
Kabinet legt rekening neer bij volgende
generaties, becijfert een kritisch CPB
Corona maakt kloof tussen
arm en rijk een stuk groter
Burgemeesters worstelen met handhaving en vragen om versoepeling
3
Eigenaren van niet-
essentiële winkels
dreigen toch hun zaak
te openen als het
kabinet vrijdag de
lockdown verlengt.
Ook nu al zijn midden
standers in groeiende
mate burgerlijk
ongehoorzaam.
,,Die frustratie bij winkeliers groeit
met de dag en wordt gevoed door de
situatie in België en Duitsland en
door de drukte in supermarkten en
bij drogisterijen", verklaart Jan
Meerman, voorman van de bran
cheorganisatie INretail. Hij ver
wacht dat de burgerlijke ongehoor
zaamheid nog groter wordt, hele
maal als het nieuwe kabinet besluit
om de lockdown te verlengen. Zo
hoort hij nu al van veel winkeliers
dat zij zaterdag hoe dan ook open
gaan.
Volgens de voorzitter neemt ook
het draagvlak bij burgemeesters toe
om het land van de pauzeknop te
halen. Zo hebben onder andere de
gemeenten Barneveld, Veenendaal,
Nijkerk, Houten en Oudewater het
kabinet al opgeroepen om de
niet-essentiële sector zo snel moge
lijk te openen en met een perspec
tiefvoor de ondernemers te komen.
,,Zij zien de pijn bij ondernemers
en hebben moeite met handha
ving", zegt Meerman. Hij verwacht
dat meer gemeenten met een op
roep komen.
Ook in Klazienaveen, een dorp
met amper 12.000 inwoners, zijn
alle 140 winkeliers vastbesloten om
zaterdag de deuren open te gooien.
iedereen. We klimmen net weer uit
het dal en dan krijgen we dit om
onze oren. We zijn als enige land in
een lockdown. De schade staat niet
in verhouding tot het aantal zie
kenhuisopnames. En dan moeten
we toezien hoe ze extra treinen in
zetten naar Antwerpen?!"
Oogje dicht
Net als andere ondernemers knijpt
hij heel af en een oogje dicht voor
het winkelend publiek. ,,Laatst had
ik een vrouw van wie de partner
was overleden en zij en haar twee
kinderen hadden kleding nodig
voor de uitvaart. Tja, moet ik dan
nee zeggen?" En zijn klanten die
voor click collect komen, staan
gewoon in de winkel af te rekenen.
,,Ik kan moeilijk met de hele kassa
buiten gaan staan."
Meerman van INretail snapt de
frustraties van winkeliers, maar
heeft goede hoop dat het zaterdag
niet tot een massale burgerlijke on
gehoorzaamheid komt. Hij ver
wacht dat het kabinet de niet-
essentiële winkels toestaat om de
deuren onder voorwaarden te ope
nen, zegt hij wijzend op het advies
van het OMT dat mensen medische
mondkapjes moeten dragen in
drukke winkelstraten. ,,Ik ga ervan
uit dat er in de winkels extra regels
gaan gelden, zoals een maximum
aantal klanten per vierkante meter
of wellicht alleen de mogelijkheid
van private shopping."
De brancheorganisatie heeft wel
de indruk dat er bij het winkelend
publiek nu veel meer draagvlak is
om de lockdown op te heffen dan
vorig jaar deze tijd. Zo blijkt vol
gens Meerman uit een recente en
quête onder consumenten. Waar zij
vorig jaar terughoudend waren en
veiligheid belangrijker vonden dan
de heropening van de winkels ge
ven consumenten nu nadrukkelijk
aan dat ze hun vrijheid terug wil
len. Meerman: ,,Ze willen weer vrij
zijn en kunnen kopen, maar wel
met inachtneming van de regels."
Volgens winkelier Harrie van der
Velde van Niezing-Heijes Mode en
tevens voorzitter van de winke
liersvereniging zijn de onderne
mers het beu. En het blijft niet bij
een dreigement, stelt hij. ,,We zijn
al bezig met voorbereidingen, zoals
het plaatsen van hekken en het ma
ken van extra instructies voor het
publiek."
Voet bij stuk
Vorig jaar gingen ondernemers uit
Klazienaveen ook open uit protest
tegen de lockdown, maar toen
handhavers na ruim een uur op de
stoep stonden en dreigden met
boetes, sloten de winkeliers als de
wiedeweerga de deuren. Van der
Velde denkt dat nu meer winkeliers
voet bij stuk houden. Hijzelf in
cluis. ,,Een boete van 4000 euro is
veel geld, maar veel ondernemers
zeggen 'we gaan toch naar de klote,
dus fuck you'."
Van der Velde heeft met zijn mo
dezaak een goed najaar achter de
rug en de verkoop via Facebook
loopt aardig, dus voor hem is de fi
nanciële nood niet heel hoog. Toch
is de frustratie over de gedwongen
sluiting groot. ,,De rek is eruit, bij
De schade staat
niet in verhouding
tot aantal opnames
in het ziekenhuis
Na doorrekening van het coalitie
akkoord concludeert het CPB
dat 'de financiële lasten voor toe
komstige generaties fors toene
men'. Steen des aanstoots zijn de
tientallen miljarden die het kabinet
van plan is extra uit te geven.
Zo komen er twee fondsen van in
totaal 60 miljard euro om de kli
maat- en stikstofproblematiek aan
te pakken. Volgens het coalitie
akkoord zijn dit eenmalige investe
ringen. Maar het CPB waarschuwt
dat het 'dit niet in alle gevallen
plausibel' vindt en 'neemt aan dat
beleid dat naar de aard niet inciden
teel is, structureel moet worden ge
financierd'.
Het CPB rekent voor dat als de ge
plande uitgaven ook op lange ter
mijn nodig zullen blijven, de staats
schuld automatisch doorstijgt naar
92 procent van het bbp in 2060. Dat
is maar liefst bijna
64 procent hoger dan zonder kabi-
netsingrijpen het geval zou zijn. Te
gelijkertijd erkent het CPB ook: als
de regering er toch in slaagt de extra
uitgaven eenmalig te laten zijn, dan
valt het wel weer mee met de oplo
pende staatsschuld en komt die on
der de Europese begrotingsnormen
uit.
De uitgaven aan bijvoorbeeld on
derwijs, sociale zekerheid en defen
sie worden flink opgeschroefd. Het
Centraal Planbureau waarschuwt
daarbij dat door de krappe arbeids
markt niet al het geld ook kan wor
den besteed. Ergo: zijn er wel ge
noeg werknemers om alle plannen
te verwezenlijken?
Alleen in de Verenigde Staten is
de vermogensongelijkheid nog
groter, stelt econoom Simon
Toussaint van de Universiteit
Utrecht. De rijkste 1 procent van
Nederland bezit ongeveer een
derde van het vermogen, meer
dan 480 miljard euro. Binnen die
groep rijken is er weer sprake van
grote ongelijkheid: de top 0,1
procent heeft een zesde van het
vermogen in Nederland in han
den, blijkt uit onderzoek van
Toussaint.
De komende weken besteedt
deze krant aandacht aan extreme
rijkdom in Nederland. Bij de dis
cussie over de kloof tussen arm
en rijk ligt de focus vaak op ar
moede. Hoe kun je armoede en
schulden bestrijden? Maar daar
waar een diepte moet worden
overbrugd, is het ook interessant
om naar de overkant te kijken.
Hoe ziet extreme rijkdom eruit
in Nederland? En waarom zijn
het gouden tijden voor de rijken?
c Economie
GO WOENSDAG 12 JANUARI 2022
Natasja de Groot
Klazienaveen
Protest gisteren in Bar
neveld tegen de gedwon
gen winkelsluiting. Volgens
de ondernemers kunnen
hun zaken op een veilige
manier weer open. fotos anp
- Harrie van der Velde,
middenstander
DEN HAAG
Het Centraal Planbureau (CPB)
is niet mals in zijn kritiek op de
spendeerdrift van Rutte IV. De
rekenmeesters waarschuwen
dat de staatsschuld flink kan op
lopen.
- Tobias den Hartog
UTRECHT
De coronacrisis heeft de kloof
tussen arm en rijk in Nederland
flink vergroot. Met name de al
lerrijkste Nederlanders zijn er
flink op vooruitgegaan.