GEZOND
Acht feiten enfabels over het populairste
Minister Kuipers, kunt u
even meedenken over 113?
Het dand' ;K-
20
René Diekstra
Door corona en de gesloten
sportscholen verdubbelden de kijkcij
fers van Nederland in Beweging. Zo'n
300.000 lieffiebbers rekken en buigen
nu elke dag thuis mee. Is dat kwartiertje
genoeg om in conditie blijven?
'zelfmoord' verschrikke
lijk oneerlijk
gegoogeld dat het je
Enige tijd geleden ont
knoopte zich tussen mid
delbare scholieren en mij
een gesprek tijdens het les
programma Levensvaardig
heden waarin we het thema Om
gaan met Depressie en Gedachten
aan Zelfdoding bespraken. ,,Als je ie
mand dood maakt, opzettelijk, is dat
moord, toch?'' ,,Dat is moord ja.''
,,Maar als je iemand dood maakt die
dat wil, die dat aan je gevraagd heeft,
dan is dat geen moord, toch?'' ,,Ik zou
dat dood op verzoek noemen.''
,,Maar als je jezelf dood maakt, om
dat je niet meer wilt leven, dan noe
men ze dat wel weer moord. Zelf
moord. Dat klopt toch niet?'' ,,Dat
klopt inderdaad niet.'' ,,Maar
waarom noe
men ze het
dan zo? Het is
toch geen mis
drijf als je niet
meer wilt le-
ment is dat zelfmoord een
wordt woord. Stel
broer is, ofje
vader.'' ,,Maar
wat moet je dan zeggen?'' ,,Zoals het
is. Dat iemand zichzelf gedood
heeft. Dood door zelfdoding. Ook
heel erg maar niet oneerlijk.''
Ik herinnerde me het voorval toen
bekend werd dat Ernst Kuipers de
nieuwe minister van VWS is. Zijn
ministerie subsidieert '113' en 113
zendt al jaren 'dat vreselijk oneer-
lijke' woord de samenleving in via
een logo en via '113 Zelfmoordpre
ventie'. Voor vele nabestaanden is
het een uitermate kwetsend woord.
113 weet dat al lang. In een debat met
haar helaas overleden oprichter
Mokkenstorm heb ik hem daarop ge
wezen alsook op de brieven en hand
tekeningen van talloze nabestaanden
die vragen ofsmeken om aub niet
meer dat vreselijke woord te gebrui
ken.
Maar 113 weigert. Met als argu
ment? Uit onderzoek zou blijken dat
mensen in psychische nood eerder
zelfmoord dan zelfdoding als zoek
term gebruiken. Alleen, ik ken geen
onderzoek dat dit overtuigend en als
technisch onoplosbaar heeft aange
toond. Zoals ik ook geen onderzoek
ken waaruit blijkt dat 113 een sub
stantieel deel van de zelfdodingen
voorkomt. Ik zeg niet dat ze dat in in
dividuele gevallen niet doet, maar
een significant nationaal preven
tie-effect is niet aangetoond. Dat is
mede reden waarom ik moeite heb
met de bewering van 113 dat elke
zelfdoding de samenleving 2,8 mil
joen euro kost en er jaarlijks zo'n 5
miljard euro te besparen is (circa
1850 zelfdodingen x 2,8 miljoen). Een
slag in de lucht volgens statistici.
,,Ernst, suïcidepreventie gaat mij al
bijna een halve eeuw zeer aan het
hart. Maak subsidiëring van 113
mede afhankelijk van ofze haar
zaakjes op orde brengt. Vooral het
onnodig kwetsen van nabestaanden
moet afgelopen zijn."
OPROEP STEL JE VRAAG AAN RENÉ DIEKSTRA
Al 21 jaar kunnen liefheb
bers een of twee keer
per dag een kwartier
meedoen met Nederland
in Beweging. De uitzen
dingen bestaan uit vijf blokjes:
warming-up, hartslag, oefeningen
voor de benen, voor de romp en
een coolingdown. Samen met een
panel van wisselende deelnemers
- dat in coronatijd is gekozen uit
25 keer zoveel aanmeldingen dan
de gemiddelde 120 - brengen in
structeurs Duco Bauwens en Olga
Commandeur beweging en 'gezel
schap' in de huiskamer. Acht fei
ten en fabels over een programma
dat ook thuiswerkers een spor
tieve break op de dag kan bieden.
Dit is gym voor bejaarden
Olga Commandeur: „Helemaal
niet! Dat is een achterhaald cliché.
Je kunt de oefeningen zwaarder
maken door net even dieper te
gaan of ze vaker achter elkaar te
herhalen. Oorspronkelijk was het
programma bedoeld voor mensen
van 30 tot 80 - wel heel breed. In
de praktijk deden vooral 50'ers en
60'ers mee en een kleinere groep
70- tot 80-jarigen. Het was ook een
hype onder studenten voor ze de
collegebanken inschoven: daar
werden ze alerter van. In corona-
tijd haken ook andere leeftijds
groepen aan. Zij vragen weleens:
'Blijf je de rest van
de dag op je kont zit
ten, dan heeft die in
spanning weinig effect'
'Kan het wat pittiger?' Maar we
kunnen het niet iedereen naar de
zin maken.''
Van meedoen word je fit
,,Dat is waar. De mate waarin ligt
ook aan je niveau en je conditie.
Die verschilt nogal per persoon.
Ben je een bankzitter, dan zul je na
een paar weken meedoen denken:
wow, ik voel me fitter, ik heb meer
energie. Maar ben je goed getraind
en loop je buiten elke dag 5 of 10
kilometer hard, dan zal je conditie
niet verbeteren. Je wordt er niet
per se fitter van, maar je gebruikt
andere spieren. Hoe dan ook: met
de oefeningen onderhoud je je fy
siek. Ze zijn ook goed voor mensen
die met een burn-out thuiszitten
of voor vrouwen die na een beval
ling wat meer willen doen.''
Alles wat je op de
sportschool doet (cardio,
kracht, duur) zit in het
programma
,,Dat klopt, maar onze uitzending
is eigenlijk maar kort: slechts vijf
tien minuten. Even een war
ming-up, snel de hartslag om
hoog, wat oefeningen voor romp
en benen en een coolingdown.
Wil je echt conditie opbouwen,
dan moet je meer doen, extra tijd
nemen. Het programma zorgt voor
onderhoud en een basis waardoor
je een eind kunt fietsen of
wandelen of andere activiteiten
kunt ondernemen. Wil je echt
stukken fitter worden, dan moet je
meer van je lichaam vragen.''
Je valt af door twee keer
per dag mee te doen
,,Nee. Je valt niet af door meer te
DINSDAG 11 JANUARI 2022 GO
René Diekstra grijpt de komst
van de nieuwe minister van
Volksgezondheid aan om '113'
ertoe te bewegen niet langer
over 'zelfmoord' te spreken
maar het woord zelfdoding te
gebruiken. Dat maakt verschil.
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
ren? Of heb je een vraag voor zijn
nieuwe rubriek? Zoals: ik zie mijn
kleinkinderen heel weinig, hoe ga
ik om met het gemis? Mijn kinde
ren vind ik softe opvoeders, heb ik
recht van spreken? Stuur je vraag
vóór morgen naar steljevraag@
dpgmedia.nl en vermeld daarbij je
telefoonnummer. Wellicht komt de
vraag aan bod tijdens ons (video)
interview met René Diekstra.
Op 25 januari verschijnt de laatste
column van René Diekstra voor
deze krant. Hij begint eind februari
met een maandelijkse rubriek
voor ZO waarin hij als psycholoog
én opa advies geeft aan oma's en
opa's. Heb jij een vraag voor hem?
Bijvoorbeeld welke column de
meeste reacties opriep of hoe hij
de afgelopen decennia als colum
nist de wereld heeft zien verande-
'Leg de lat
eens wat
hoger voor
je lichaam'
ANNEMART VAN RHEE
- OLGA COMMANDEUR