Start van bewindslieden is hectisch: verhuizen, vergaderen
A
16
Omdat het nieuwe kabinet maandag start, krijgen beoogde
bewindslieden momenteel een snelcursus minister-zijn. Dat betekent:
je beveiligde iPad ontdekken, kennismaken met je chauffeur en
bevechten datje af en toe de kinderen naar school mag brengen.
'Dan kreeg
de chauffeur
eerst een
hand en
moest
Nijpels snel
zeggen dat
hij minister
was'
ij gaat vandaag,
voor een laatste
overleg, nog met
de trein naar
Den Haag. Maar
als D66'er Rob
Jetten is beëdigd
als minister voor Klimaat en Ener
gie, staat er een chauffeur met
dienstwagen klaar.
Nu het beoogde kabinet van
Rutte IV bekend is, is op de achter
grond al een hele machinerie op
gang gekomen. Na een screening
door geheime dienst AIVD, zijn
alle seinen op groen gegaan om
hen lessen bewindsper-
soon-zijn-doe-je-zo te bieden.
Daarbij moet van alles geregeld
worden: van de inrichting van
werkkamers tot de beveiliging
thuis. En wil je straks je kinderen
nog naar school brengen? Dan
'moeten we dat wel even weten'.
Na een gesprek met premier en
formateur Rutte gingen de be
oogde bewindslieden van VVD,
D66, CDA en Christenunie deze
week op hun toekomstige minis
teries door een 'soort wasstraat',
weten betrokken ambtenaren.
Er moeten praktische zaken ge
regeld worden: toegangspasjes,
een beveiligde iPad, inlogcodes
aangemaakt, een agenda waar
plots een secretaresse over gaat in
plaats van jijzelf en er komen zelfs
beveiligers thuis over de vloer om
te kijken of er risico's zijn. ,,Ze on
dergaan meteen een vragenvuur
door de ambtelijke top'', zegt een
ingewijde.
Want hoe wil je dat ambtelijke
stukken aangeleverd hebben? Di
gitaal? Op papier? En: hoe drinkt
iemand zijn koffie? Wil je een
broodje bij de lunch ofliever een
fruitsalade? En hoe lang wil je dat
overleggen worden gepland? Mo
gen die een uur duren, of vind je
een half uur fijner?
,,In die eerste dagen zie je zo al
een dozijn nieuwe gezichten'', al
dus een ingewijde. Je nieuwe
chauffeur (gebruik van de dienst
wagen is in strikte zin verplicht bij
verplaatsing per auto), je secreta
resse, je woordvoerder en de hoog
ste ambtenaren komen gedag zeg
gen en je vertrekt met het Blauwe
Boek, een soort handleiding voor
ministers en staatssecretarissen.
Naast nog eens een vuistdik in-
leesdossier. ,,Als er maandagmid
dag een aanslag wordt gepleegd,
kijkt iedereen gewoon naar de
nieuwe minister van Justitie, Di-
lan Yesilgöz. Die moet dan wel
meteen aan de bak kunnen."
Nooit meer alleen
Een andere ambtenaar zegt: ,,Waar
ze allemaal aan moeten wennen:
ze zijn eigenlijk nooit meer alleen.
Er is vanaf dag één een woordvoer
der, chauffeur of politiek assistent
bij je." Die meeste naaste mensen,
secretaresses, chauffeur, 'kiezen'
de bewindslieden zelf. Althans, er
moet een klik zijn. En dan nog
pakt het wel eens raar uit. De
chauffeur van toenmalig minister
Ed Nijpels was zo'n gesoigneerde,
grijze heer dat buitenlands bezoek
die wel eens aanzag voor minister.
,,Dan kreeg hij eerst een hand en
moest Nijpels daarna snel zeggen
dat hij de minister was."
Wat op de achtergrond ook al
speelt: de strijd om de werkka
mers. De afzwaaiende ministers
lieten de afgelopen dagen hun per
soonlijke spullen afvoeren. Zo liep
de kamerheer op het ministerie
van Justitie en Veiligheid deze
week met een Kuifje-raket van
vertrekkend minister Ferd Grap-
perhaus door de gang. Alle per
soonlijke eigendommen worden
ingepakt en thuisbezorgd.
Hugo de Jonge treft juist een ge
heel nieuwe werkkamer. Als mi
nister van de gecreëerde post
Volkshuisvesting krijgt hij een
nieuwe ruimte in de toren van
het ministerie van Binnenlandse
Zaken. Die kamer (mét privé-
badkamer met douche en wasta
fel) werd de afgelopen maanden
vast gebouwd.
Zo moet er op nog een ministe
rie geschoven worden, want Eco
nomische Zaken en Klimaat is ei
genlijk te krap. Op de 'ministers
gang' was zo weinig ruimte, dat
Dilan Yesilgöz als Klimaatminis
ter in een vergaderzaaltje gezet
moest worden. Nu wordt er een
extra gang opgekalefaterd voor de
bewindslieden die Landbouw
doen, want die huizen er ook.
Het zijn kleinere, goedkopere
ingrepen dan vijfjaar geleden
werden gedaan. Toen wilde het
nieuwe kabinet per se de naam
van het ministerie van Veiligheid
en Justitie veranderen in Justitie
en Veiligheid. Kosten: ruim 2 mil
joen euro. Het oprichten van het
ministerie van Landbouw - eerder
deel van Economische Zaken -
kostte nog eens 26,3 miljoen euro
Dat soort ingrepen wilde pre
mier Rutte ditmaal niet.
De laatste horde naar de bor-
desscene wordt vandaag geno
men, tijdens het zogeheten consti
tuerend beraad. Daar bepalen mi
nisters onderling wat hun taken
pakket precies is. Bijvoorbeeld:
valt de rechtspraak onder de mi
nister van Justitie of onder de mi
nister voor Rechtsbescherming?
En er komen vragen op tafel als:
hoe gaan we de ministerraad prak-
TOBIAS DEN HARTOG
tisch doen? Hoewel er altijd ge
ruchten zijn geweest dat er stevig
wordt gevochten om populaire ta
ken, bezwoer Gerrit Zalm dat het
allemaal wel meevalt. In zijn boek
schreef hij dat het belangrijkste
besluit van toenmalig premier
Wim Kok in 1994 was, dat er in de
ministerraad gerookt mocht blij
ven worden. ,,Met mate.''
Maandag volgt dan de formele
start van de ministerschappen, als
de koning de kandidaten beëdigt.
De bordesfoto is het echte begin,
het moment voor de eeuwigheid.
De dresscode van dat moment is
ook geprotocolleerd, overigens.
Opvallend genoeg dragen de
ZATERDAG 8 JANUARI 2022 GO
De nieuwe minister is vrijdag
B£^%KsVo°^
