Geen handen of knuffels bij uitvaartverzorgers: 'Maar wij zijn geen politieagent'
5
zijn. Maar van de verhalen van
Maureen wist ik: als je het doet,
moet je één lijn trekken. Als je een
extra iemand vraagt, zal de ander
denken: waarom ik dan niet?"
Streng
Het is precies de reden waarom
Irene Stengs, hoogleraar en onder
zoeker van rituelen en populaire
cultuur, het te vroeg vindt om te
concluderen dat uitvaarten na co
rona kleinschaliger zullen zijn dan
ervoor. ,,Het is inderdaad zo dat
mensen door corona als het ware
een goed excuus hebben om niet
iedereen meer uit te nodigen.
Maar onder normale omstandig
heden moet je sterk in je schoenen
staan om zo'n strenge selectie te
maken. Dat is toch ingewikkeld,
het kan een boel gevoeligheden
blootleggen. Want van wie is een
overleden persoon eigenlijk? Van
iedereen die zich met de dode ver
bonden voelt, of van een beperkte
groep naasten?''
Jos Peeters zegt uiteindelijk juist
veel positieve en bemoedigende
reacties te hebben gekregen op de
manier waarop de crematie van
zijn moeder werd ingevuld. ,,Be-
kenden begrepen het wel, en von
den het een mooie wijze van af
scheid nemen.''
De trend om als nabestaande
meer eigen regie over een crematie
of begrafenis te nemen, werd al ver
voor corona ingezet, weet Stengs.
,,De kerk is voor veel mensen min
der belangrijk geworden bij le
venslooprituelen. Daardoor gaan
ze zelf op zoek naar een waarde
volle invulling van zo'n gebeurte
nis. Zo zie je bijvoorbeeld dat uit
vaarten minder zwaarmoedig zijn
geworden. Mensen zien het als
een reünie waarbij ze oude beken-
den weer zien, of willen het leven
vieren in de geest van de overle
dene. Compleet met taart, bier en
een bandje.''
En anderen kiezen dus voor in
timiteit. ,,Dat bestond dus al. Het
zou kunnen hoor, dat we het in de
toekomst nog vaker gaan zien.
Maar ik kan me ook voorstellen
dat, als het kan, er juist weer be
hoefte is om in grote gezelschap
pen samen te komen."
Mensen durven veel
persoonlijker te
praten. En sommigen
gaan voor heel intiem,
alleen het gezin
Na de zomer kregen de uitvaart
verzorgers daarvan al een voor
proefje, toen de coronaregels met
grote snelheid werden versoepeld
en het dringende advies om af
stand te houden tijdelijk verviel.
,,Je merkte meteen dat veel men
sen weer gewoon voor een ouder
wetse uitvaart kozen, met veel
mensen'', zegt Maureen Peeters.
,,Dat vond ik wel jammer hoor. Ik
moest er ook echt weer aan wen
nen, aan die massaliteit.''
Liefde
De vader van Jos houdt een dag
boekje bij. ,,Daarin benoemt hij
vrij feitelijk de belangrijkste ge
beurtenissen, zonder grote woor
den. Na de dag van de uitvaart
schreef hij: 'Een mooie dag vol
liefde.' Dat liet hij me zien, iets
wat hij ook niet zomaar doet. Dat
raakte me heel erg.''
Zo ook in Uden, waar de
laatste weken regelmatig
zes crematies per dag
plaatsvonden in plaats van
C Mensen kun je
aanspreken op
hun gedrag, maar
dat is het dan ook
GO ZATERDAG 8 JANUARI 2022
Jos en Maureen Peeters
namen net na kerst in
kleine kring afscheid van
hun (schoon-)moeder.
FOTO KOEN VERHEIJDEN
- Kee Ceelen, manager Dela
Bij Dela, de grootste uit
vaartverzorger van het
land, bracht de coronacri
sis tal van uitdagingen met
zich mee. Nog altijd staat er
bij een aantal vestigingen
een extra koelcel, omdat er
anders niet genoeg plaats is
voor de lichamen van alle
overleden mensen.
de gebruikelijke drie. Al die
uitvaarten vinden plaats on
der de door het kabinet op
gelegde restricties: 1,5 me
ter afstand, geen handen
schudden, niet knuffelen,
een mondkapje dragen tij-
dens het lopen. „Voor onze
medewerkers is dat soms
erg lastig", zegt Kee Ceelen,
locatiemanager van de ves
tiging in Uden. ,,Om te be
ginnen kun je zelf de nabe
staanden niet condoleren
zoals je het vroeger deed,
dat is normaal het eerste
wat je doet. Vervolgens
moet je zorgen dat alles in
goede banen wordt geleid.
Maar wij spelen geen politie
agent, dat is niet onze taak.
Wij zijn niet de handhavers
van de wet. Wij kunnen men
sen aanspreken op hun ge
drag, maar dat is het dan
ook. Sommige mensen luis
teren daarnaar, anderen
niet. En bij families die al de
hele week samen rouwen,
zie je vaak dat er geen af
stand wordt gehouden. Daar
kun je je dan ook wel iets bij
voorstellen.''
Het belang van Ceelen is
'dat ze de volgende dag ook
nog genoeg personeel over
heeft voor een uitvaart'.
,,Dus wij zorgen ervoor dat
onze medewerkers veilig
kunnen werken. Als niemand
een mondkapje draagt, dan
blijft ons personeel tijdens
het koffiedrinken na een uit
vaartdienst achter het buffet
staan.''
Corona brengt ook mooie
dingen met zich mee, zien
ze in Uden. De condolean-
ceboeken, waarin alle gas-
ten bij binnenkomst (vaak
met dezelfde pen) hun naam
schreven, zijn in veel geval
len vervangen door een
kaartje dat met de rouw
kaart wordt meegestuurd.
,,Daarop kunnen mensen
een persoonlijke boodschap
voor de nabestaanden
schrijven. Wat mij betreft is
dat veel mooier dan een
naam in zo'n boek'', zegt
Ceelen. ,,Ik hoop echt dat
het een blijvertje is.''
