'Als ik niet
voldeed aan
de hoge
verwachtingen,
stonden mijn
ouders voor
schut'
Almere, 1987. Milouska
Meulens woont met
haar twee broertjes en
zusje in een opvang
huis in Almere. Haar
vader is net teruggekeerd naar
Curagao, haar moeder is niet altijd
in staat voor haar kinderen te zor
gen. 'Het was een soort aanleun
woning. In het hoofdhuis woonde
een vrouw met haar eigen gezin,
wij noemden haar tante Muriël. Zij
verzorgde ons, kwam elke ochtend
en avond langs. Maar die ochtend
was ze laat. Het was al over elven
en wij hadden honger. Als oudste
ging ik de keuken in. Tante Muriël
wist dat ik ongesteld was en de
keuken was verboden terrein voor
menstruerende meisjes. Ik liep net
naar het aanrecht toen zij binnen
stormde en schreeuwde: 'Mijn
keuken uit met je stinkende kut!'
Milouska spreekt de woorden
behoedzaam uit. 'Ik weet nog
hoe ik de tintelingen door mijn
lichaam voelde trekken. Gedachten
raasden door mijn hoofd: nu wisten
mijn broers dat ik ongesteld was,
iets wat in de Curagaose cultuur
iets is voor vrouwen onder elkaar.
Ik was in de keuken geweest
terwijl het niet mocht en ik stonk
kennelijk. En toen - boem, ik viel
flauw. Als ik eraan terugdenk lijkt
het bijna alsof mijn lichaam me
wilde redden uit die situatie. Dat
alle functies werden uitgeschakeld
omdat het too much was. Ik
schaamde me zo dat ik er gewoon
niet meer wilde zijn.' Flauwvallen
bleek een goede afleidingsma
noeuvre. 'Niet dat ik dat bewust
deed, natuurlijk niet, maar ik werd
ineens vertroeteld en niemand
had het nog over mijn 'stinkende
kut'.'
Dat werd het patroon in het leven
van Milouska Meulens: zich scha
men, liegen of afleiden, en dóór.
Maar nu is ze uit de kast. Uit de
kast van depressie en schaamte.
Ze zet de deuren wagenwijd open
omdat het helpt. 'Voorafgaand
aan dit interview dacht ik nog
even: moet ik dat wel doen? Straks
denken mensen: kómt ze weer met haar
depressieve verhaal en haar moeilijke jeugd.
Maar het kan me eigenlijk niets schelen. Hoe
meer openheid, hoe beter.'
Curagao en verhuisde als vijflarige met haar
ouders, broers en zusje naar het Friese Ureterp.
Op haar zestiende ging ze op zichzelf wonen.
Ze studeerde aan de School voor Journalistiek
in Utrecht, werkte vijftien jaar bij het Jeugd
journaal, presenteerde Vroege Vogels en maakte
een documentaire over haar veganistische
dieet. Vorig jaar schreef ze het kinderboek
Elin, en ze heeft net een nieuwe baan: ze
presenteert sinds 1 januari het programma
De nacht is zwart voor Omroep ZWART op
NPO Radio 1.
Haar stijl van praten is weloverwogen en pre
cies; ze laat zich niet makkelijk onderbreken
omdat ze een zin wil formuleren zoals zij 'm
in haar hoofd heeft. Ook heeft ze iets zachts.
'Zorgzaam voor geliefden, bezorgd over de
wereld', zoals ze het zelf zegt. Een jaar geleden
scheidde ze van haar man Joris en ging in de
Jordaan wonen. Daarvoor was ze samen met
Han, de vader van haar kinderen Yara van vijf
tien en Ylias van twaalf.
Vorig jaar november vertelde ze haar levens
verhaal in het tv-programma Dream School,
een soort coming-out. Ze vindt het belangrijk
haar ervaringen te delen, zeker in deze lastige
lockdowntijden. 'Toen de scholen dicht
waren, mochten kinderen met een ingewik
kelde thuissituatie bijvoorbeeld wél naar
school. Zo'n kind denkt natuurlijk: wat zullen
mijn klasgenoten daarvan denken? Tegen
die kinderen wil ik zeggen: als je je schaamte
uitspreekt, zal het altijd meevallen. Want
niemand is gemener voor je dan
jijzelf.'
'Toen ik op de School voor Jour
nalistiek bevriend raakte met
Nienke. Zij was schaamteloos, in
de goede zin van het woord. Op
een gegeven moment had ze een
rake observatie, ze zei het op een
bijna bewonderende manier: wow
Milouska, jij hebt echt een heel
breed gevoel voor schaamte.'
Wat bedoelde ze?
'Zij zag hoe snel ik me geneerde,
ook als het helemaal niet over mij
ging. Zo gingen we een keer met
tien studenten naar Hongarije.
In de trein speelden we Truth or
dare. Nienke moest haar borsten
laten zien. Ik was in shock. Keek
om me heen: wie heeft dit alle
maal gezien? Denken mensen nu
dat ik dit oké vind omdat ik bij
deze groep hoor? En toen dacht ik:
wat preuts van me dat ik het zo
gek vind dat Nienke haar borsten
laat zien. Daar schaamde ik me
óók voor. Ik wilde mezelf uitgum
men, net als toen in Almere in die
keuken, en verstijfde helemaal.
Jezus zei: laat de kinderen tot mij
komen, ik had kunnen zeggen:
laat alle schaamte tot mij komen.
Ik heb al zoveel, ik neem de jouwe
er wel bij.'
'Jawel en ik heb er ook aan
gewerkt. Met hulp van Nienke en
later in een coachingstraject van
mijn werk. Maar als puntje bij
paaltje kwam, kroop ik telkens
weer in dat pantser van liegen en
afleiden. Ik heb een keer in een
paniekaanval het Jeugdjournaal
gepresenteerd. Het was in 2012,
rond mijn eerste scheiding. De
kinderen waren nog jong, ik had
onwijs veel stress. Dat kwam eruit
in de tien minuten dat ik live op
tv was. Mijn keel kneep zich dicht,
ik kreeg bijna geen adem - hyper-
MILOUSKA MEULENS WERD GEBOREN op
Wanneer werd jij je ervan bewust
dat je je meer schaamde dan
anderen?
Ging je na Nienkes observatie er
werk van maken om van die
schaamte af te komen?
30
