V' d' h'V 7-;
11
I, I 'I1 'P
i M, 'V"
OPINIE
LUDO GRÉGOIRE
Een hoger eigen risico in de zorg
maakt de rijken rijker en de armen
armer, betoogt oud-zorgbestuurder
Ludo Grégoire. Aan de zorg
moet iedere Nederlander
eerlijk meebetalen,
vindt hij, net als aan
de dijken.
De euro's ver
slindende,
jaarlijks te
rugkerende
stoelendans
bij de zorgverzekerin
gen levert nooit zorg-
winst op. En ofschoon
we in vergelijking met
andere landen geen
slecht systeem hebben, is
er zowel laaghangend als
hoger hangend fruit.
Het hoger hangend
fruit is het radicaal kiezen
voor 'zinnige zorg' als cri
terium voor verzekerde
zorg. Er zijn overtuigende
rapporten dat misschien
wel de helft van het
huidige zorgbudget j
'verdampt' in niet-ef-
fectieve zorg en bu
reaucratie. Dit nieuwe
kabinet moet dit tot
speerpunt maken. Niet
om te bezuinigen,
maar om dat maat
schappelijk kennelijk
aanvaardbare macro
budget te gebruiken om
de werkdruk te verlagen, de
salarissen van verpleegkundi
gen en verzorgenden te verhogen,
de wachtlijsten te reduceren en
om buffercapaciteit in te richten
voor situaties als de huidige pan-
demie.
Ho t
1 I 1 L
i
Simpele rekensom
Het laaghangende fruit kan eind
dit jaar geoogst worden. Door een
weeffout in de zorgverzekering te
herstellen: de keuzemogelijkheid
van een verhoogd eigen risico. Die
optie ondermijnt een collectief
belang: solidariteit. Gezonde men
sen blijken massaal te kiezen voor
een verhoogd eigen risico. Een
simpele rekensom, geholpen door
vergelijkingssites: het scheelt al
snel een paar honderd premie-eu
ro's per jaar. En macro dus tiental
len miljoenen.
Voor het zorgbudget geldt een
ijzeren wetmatigheid: wat de een
minder bijdraagt, moet een ander
meer bijdragen. Gezonde mensen
(vaak hoger opgeleid, met een ho
ger inkomen) worden 'verleid'
juist minder bij te dragen. Die in
dividuele calculatie is een welis
waar legale, maar daarom niet
minder perverse prikkel tot niet-
solidair gedrag. Twee keer voor
deel: je bent gezond (geen ver
dienste) en je betaalt ook nog min-
Minder gezonde
mensen ('pech
gehad') moeten de
volle premie-mep
aanvaarden
der premie (terwijl je die beter
kunt betalen). Minder gezonde
mensen ('pech gehad', maar
meestal ook met een lager inko
men) moeten de volle pre
mie-mep aanvaarden, inclusief het
eigen risico. Dat wordt immers al
tijd opgesoupeerd.
Het is mij een raadsel waarom
de wetgever zo'n moreel verwer
pelijk systeem heeft bedacht. Het
zal toch niet bewust ingebakken
zijn: de armen armer en de rijken
rijker? En dan nog iets: de tactici
zijn slim genoeg om het ver
hoogde eigen risico niét te nemen
als ze hogere zorgkosten in een ko
mend jaar verwachten. Legaal,
maar net zo immoreel als belas
tingontwijking, want in strijd met
de bedoeling van dergelijke wetge-
Gezonde mensen
blijken massaal te
kiezen voor een
verhoogd eigen risico
ving. Er is zelfs een overtreffende
trap. Het is geen uitzondering dat
mensen met name hun gebitspro-
blematiek 'opsparen' en alleen
voor het jaar dat ze de behandeling
ondergaan een aanvullende verze
kering sluiten. Legaal, maar tenen
krommend. Is het de wraak voor
de onnavolgbare beslissing om de
dekking van de basisverzekering
pas te laten beginnen bij de keel
holte, en niet al in de mond?
Sterkste schouders
We moeten de zorgverzekering
beschouwen zoals we dijken bou
wen: iedere Nederlander - onge
acht potentiële wateroverlast - be
taalt eerlijk mee. Gezondheidszorg
is toch een even cruciaal maat
schappelijk belang? De basisverze
kering zou houdbaarder, maar
vooral maatschappelijk aanvaard
baarder zijn als bij wet de optie van
verhoogd eigen risico verboden
zou zijn.
De sterkste schoudersweet u
nog? Zowel letterlijk als figuurlijk.
Ludo Grégoire uit Leiden is
oud-bestuurder gezondheidszorg
GO DONDERDAG 6 JANUARI 2022
De op deze pagina geplaatste opiniestukken vindt
u ook op onze website onder het kopje Opinie
Hoger eigen risico in de
zorg is perverse prikkel
V t
Ti
ili 1
r' I >f.\ I I
I t l f I I 1
t 1 t Wf
Overstappen
van zorgverze
kering is altijd
weer een hache
lijke onderne
ming. ILLUSTRATIE
NOZZMAN
