cq
Koos Dijksterhuis ziet het door corona drukker worden
8
Een blik op
2022 met
een serie
verhalen
over zaken
die ons in
het nieuwe
jaar gaan
bezig
houden.
'Wil je de
natuur beleven,
het bos in moeten
gaan. Dan
zie je veel
meer'
We zijn massaal gaan wandelen sinds corona, in de natuurgebieden werd
het almaar drukker. Heeft dat geleid tot een herwaardering van de natuur?
We vragen het natuurkenner en liefhebber Koos Dijksterhuis tijdens een
wandeling in de Drentse Aa.
over takken en water bedwongen
moeten worden. Hij houdt van dit
gebied vanwege de afwisseling. Het
heeft bos, moeras, water en wel vijf
tig tinten groen. ,,En in juli ziet het
hier paars van de orchideeën."
Kijken naar de natuur moet je
misschien een beetje leren, denkt
hij. Dat geldt zelfs voor de liefheb
bers die hij vaak rondleidt. Die wil
len dan een blauwborstje zien, maar
zijn dan toch vaak net te laat als
Dijksterhuis het vogeltje ziet. ,,Je
moet snel zijn, getraind, je verrekij
ker pakken en meteen weten hoe je
moet kijken.'' Maar voor begin
nende natuurwandelaars begint het
bij gewoon eens stilstaan en luiste
ren. ,,Veel mensen zitten vooral te
kwaken, terwijl ik dan denk: luister
eens.''
Daarom wandelt hij het liefst al
leen, wel zeker drie keer per week
en soms ook dagelijks in de natuur.
Hij heeft het nodig. ,,Mensen heb
ben de natuur nodig, maar de na
tuur ons niet. Je hoort wel eens: wat
maakt het uit dat de veldleeuwerik
uitsterft. We kunnen ook wel zon
der de veldleeuwerik. Maar dat vind
ik zo raar, we kunnen ook wel zon
der Rembrandt, maar betekent dat
dan dat we al zijn schilderijen weg
doen?''
Hij bukt en pakt een eikenblaadje
op met kleine knobbeltjes erop,
lensgal, daar zitten larfjes in van
een heel klein wespje.'' Ondertus
sen wijst hij allerlei zwammen en
paddenstoelen aan. Eentje is
omver gevallen, op het
dakje van de hoed.
Voorzichtig zet hij
hem weer
rechtop. Een
bijna veront
schuldigende
glimlach. ,,Dat
doe ik altijd, dan
kan hij in ieder
geval zijn sporen
kwijt.''
Veel drukker heeft
hij het in de bossen zien
worden in coronatijd, men
sen gingen meer de natuur in. Ze
zijn de natuur gaan herwaarderen.
,,Maar ze zien de natuur vooral als
'Mensen
zien natuur
vooral als een
decor, het is niet
zozeer dat ze er
echt iets over
willen leren'
een decor, het is niet zozeer dat ze
er echt iets over willen leren. Ik wil
juist meer leren over die natuur.
Mensen willen de natuur beleven,
maar daarvoor zou je dus alléén het
bos in moeten gaan, dan zie je veel
meer.''
Ook het vogelen is in, merkt hij.
„Vroeger was dat toch iets van licht
autistische grijsaards met baarden.
Nu zijn meer jonge mensen er ook
mee in de weer.'' Hij doet veel ex
cursies in de natuur, vaak valt hem
op dat mensen eraan gewend zijn
dat Nederland buiten natuurgebie
den helemaal niet zo mooi is. „Zeg
gen ze: dit is on-Nederlands mooi.
Het lijkt wel Frankrijk, of Ier
land. Alsof Nederland bijna
niet mooi kan zijn. Re
ken maar niet dat een
Fransman zal zeg
gen van het land
schap daar: 'Het
lijkt Nederland
wel.'
Dijksterhuis
groeide op in
Amersfoort, in een
gezin met een broer
en twee zussen. Als
kind was hij al veel in het
bos. Hij liet er honden uit van
buren en bekenden, zag er eek
hoorntjes en andere kleine dieren,
die hij vervolgens weer opzocht in
Koos Dijksterhuis
(59)
as stond hij op
een parkeerplaats
bij een natuurge
bied, het was er
druk, een jong ge
zin kwam aanlo
pen. Boven hun
hoofden cirkelde
een grote buizerd, met misschien
wel 1,5 meter spanbreedte. En hij
krijste ook nog. Koos Dijksterhuis
had die al lang gezien. Het jongetje
vroeg aan zijn vader wat voor één dat
was. ,,Dus die vader zegt: weet je dat
niet? Dat is een Audi A6.'' Dijkster
huis haalt zijn schouders op. ,,Dat
bedoel ik dus. Mensen zijn wel in de
natuur, maar ze zien het niet.''
,,Brood mee en moddervaste
schoenen aan'', appte hij. We gaan
de Drentse Aa in, zijn favoriete wan
delgebied, buiten Schiermonnikoog.
Op Schier komt hij van kleins af aan,
zijn ouders hadden er een huisje, dat
in de familie is gebleven. ,,Het was
steevast huilen als ik weer naar huis
moest. Nu nog eigenlijk.'' Hij kijkt
even glimlachend opzij, staalblauwe
ogen in een vrijwel rimpelloos ge
zicht. Om zijn nek bungelt een ver
rekijker, zijn vaste attribuut tijdens
wandelingen. Een spijkerbroek en
een hoodie aan, het slanke postuur
van een loper.
Dijksterhuis schreef verschillende
natuurboeken, waaronder Handboek
voor natuurwandelingen, waarin hij
alle landschapstypen in Nederland
bewandelt. Ook is hij weleens te ho
ren bij het programma Vroege Vogels
en schrijft hij natuurcolumns voor
Trouw. Zijn laatste boek ging over de
zwarte specht en binnenkort ver
schijnt zijn nieuwste over schelpen.
Hij gunt het mensen dat ze verdwa
len in natuurgebieden, zeker de con-
trolfreaks onder ons. ,,Wat kan je
nou gebeuren in Nederland? Je komt
altijd wel ergens uit. Je let meer op
en je zintuigen staan veel meer
open.''
Op nieuwe wandelschoenen, die
al vrij snel niet waterdicht blijken te
zijn stapt hij door de drassige grond.
Deze herfstige dag zal de Drentse Aa
hinkstapspringend en zwikkend
WOENSDAG 5 JANUARI 2022 GO
8
l
'Ja gek hè,
ik word blij
van de natuur'
Bioloog, auteur van onder
meer De Spreeuw (2016),
Handboek voor Natuurwan
delingen (2018), Eilandgevoel
(2018), De Zwarte Specht
(2020), Noordkrompen,
zee-engelen en koffieboon
tjes - een schelpenboek
(2021). Columnist voor Trouw
en Bionieuws, hoofdredac
teur van De Levende Natuur.
Dijksterhuis woont samen
met zijn vriendin in Gronin
gen en heeft een dochter
(23) en een zoon (19).
Phaedra Werkhoven