DE LAATSTE TOCHT
M
.JGËVOELS
*TEM?ERRTUUT«
■MflflR 5TEER:+30(
10
Het regende maandenlang reacties toen wij onze lezers dit najaar vroegen wat zij
zich herinneren van de laatste Elfstedentocht, 25 jaar geleden. Het lijkt wel of 4
januari 1997 op iederéén een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Een bloemlezing.
Mijn overleden
zoon reed mee
In 1991 emigreerden wij naar Cu
rasao, Geen idee of er ooit, na de
tochten van 1985 en 1986, nog een
derde rit voor mij zou komen. Toch
heb ik in de tropen mijn schaatscon-
ditie kunnen vasthouden.
Op skeelers was het zonder gevaar
voor eigen leven mogelijk om op de
weg naar Bullenbaai op een redelijk
vlak stuk een heen en weertje te rij
den van ongeveer 1,5 kilometer. Na
anderhalf uur ploeteren had je dan
het gevoel dat je aardig bezig was ge
weest.
Door een ongeval met een vlieg
tuig is onze zoon Jeroen op 5 februari
1996 in Amerika verongelukt. Eind
december vlogen wij naar Nederland
om de kerst met familie door te bren
gen. En toen trad de vorst in.
Wat mij vooral is bijgebleven van
de tocht is het afzien. Franeker-Dok-
kum was een hel. Maar toen begon
mijn zoon Jeroen in mijn gedachten
mee te rijden. Een deel van mijn
rouwverwerking heb ik toen doorge
maakt, besef ik nu. Ik ben ervan over
tuigd dat ik door hem extra kracht
heb gekregen. Samen haalden we
Leeuwarden.
Bijna naakt
Vroeg vertrokken uit Vlaardin-
gen met een groep vrienden
met de waarschuwing van
mijn toen aanstaande echtgenote om
voorzichtig om te gaan met de kou.
Franeker was het einddoel. Daar aan
gekomen werd de voetbaltraining af
gebeld, omdat ik dus in Franeker zat.
Dat werd niet geloofd.
De wedstrijdrijders waren Frane-
ker reeds lang gepasseerd, maar Johan
Olav Koss was in aantocht. Inmiddels
deed de combinatie van bier en Bee-
renburg haar werk met als gevolg dat
ik bijna naakt het ijs op ging, als ge
volg van een weddenschap. Door
twee politieagenten werd ik op
vriendelijke wijze van het ijs bege
leid. Deze actie was rechtstreeks te
zien op tv bij de NOS. De beelden
zijn de wereld overgegaan via de
BRT, BBC en zelfs CNN. Bij de voet
balvereniging was dit het bewijs dat
ik dus tóch in Franeker zat.
Alhoewel mijn vriendin minder
blij was met mijn actie, werd ik in
Vlaardingen als held ontvangen.
Bij mem
Wij hebben de laatste tocht
heel bewust meegemaakt.
Onze moeder lag, zo bleek
later, terminaal in het ziekenhuis in
Dokkum. De verpleging had alles uit
de kast gehaald. Zo stonden op elke
afdeling kraampjes met koek en zopie
en droeg de verpleging een hesje met
de route.
We mochten de hele dag op be
zoek. Gingen vaak naar het keerpunt
in hartje Dokkum en juichten de rij
ders toe. Dan weer snel naar mem om
voor de tv bij haar weer warm te wor
den en vervolgens weer de kou in.
Ook mem heeft genoten. Ze was so-
wieso dol op alles wat met schaatsen
te maken had. De extra uurtjes bij
haar om samen naar dit evenement
te kijken zijn onvergetelijk.
Grüsse aus Sneek!
Guten Tag! Am 3.1.1997 erhiel-
ten wir einen Anruf von der
Schwiegermutter aus Sneek:
'It giet oan!' Wir packten unsere Sa-
chen und fuhren von Essen (D) nach
Sneek. Dort konnten wir bei Schwa-
ger und Schwagerin übernachten.
Am Samstag (4.) schellte früh der
Wecker und wir waren um ca. 5.30
Uhr an der Zwette. Dort warteten
bereits viele Zuschauer, dick ver-
mummt, mit Feuerkörben, Kaffee
und Beerenburg auf die Wed-
strijd-Teilnehmer. Kurze Zeit spater
hörten wir entsprechende Schlitt-
schuh-Gerausche und sahen verein-
zelte Kopflampen. Einige Bauern ha-
ben mit ihren Treckern die Eisflache
erleuchtet. Ein imposantes Schaus-
piel in der Dunkelheit.
Nach ca. 1 Stunde wurde uns kalt.
Es waren -6°, gefühlt durch den
Wind etwa -15°. Wir gingen zurück
und haben uns erst einmal aufge-
warmt. Den ganzen Tag lang lief der
Fernseher mit Liveberichten.
Am Sonntagmorgen ging es wie
der zurück nach Essen. An einer
Tankstelle in Sneek kaufte ich noch
eine Sonderausgabe einer Zeitung
mit der Headline. 'De Helden van het
Noorden'. Es war ein Erlebnis!
Beste GrüRe!
Applaus in de kerk
De volgende ochtend, zondag 5
januari, zat ik in de kerk en
toen zei de ouderling: 'We
hebben hier een beroemdheid in ons
midden, want Wubbo heeft gisteren
de Elfstedentocht geschaatst.' Don
derend applaus van de kerkelijke ge
meente in Rotterdam-Overschie.
Op de ic
ijn 'benauwde' herinnering
aan de Elfstedentocht is dat ik
na vier weken op de intensive
care van de beademingsapparatuur af
moest. Na complicaties door slok
darm- en maagoperaties. Die dag, in
1997, moest het gebeuren. Het was
een vreselijk benauwd gevecht. Alsof
je door een rietje ademt. Voor aflei
ding werd er een tv bij mijn bed gere
den, terwijl er normaal geen tv aan
wezig is op de ic. Dankzij de afleiding
van de prachtige Elfstedentocht is het
me gelukt om door te zetten en in de
avond mocht de beademingsappara
tuur eruit!
Jongensdroom
Na Hogebrug kom ik op bekend
terrein. Twee kilometer vóór
Dokkum ben ik geboren aan de
oever van het water. Daar stond mijn
wieg. Op dit gedeelte van de Ee ken
ik elke bocht en herken ik elke boer
derij. Daar stond ik in 1954 en 1956,
uitzinnig van verlangen om eens mee
te doen met de groten der aarde.
Het is een jongensdroom. Hier heb
ik mijn jeugd doorgebracht. Hier heb
ik koeien en schapen gemolken. Hier
heb ik slootje gesprongen, kievitseie-
DINSDAG 4 JANUARI 2022 GO
'Mijn broer ligt
hier ook ergens
in het riet'
- Martien Jacobs, Leusden
F Bij de stempelpost
in Franeker is het
glas voor deze toe
schouwer méér dan
halfvol.
FOTO HOLLANDSE HOOGTE
- Erwin van Rooy, Vlaardingen
- Karla de Ruygt-Mulder,
Heerenveen
- Wolfgang Bertram, Essen
- Wubbo Tempel, Rotterdam
- Annie van Kuijk, Geervliet