8
DUBBELINTERVIEW
EVERT VAN BENTHEM EN HENK ANGENENT, DE LAATSTE TWEE ELFSTEDENTOCHTWINNAARS
Henk Angenent was in 1997 de laatste winnaar van de Elfstedentocht.
Evert van Benthem was in 1985 en 1986 de voorlaatste. Speciaal voor
het boek De Elfstedentocht van '97keken de twee oud-winnaars
terug. Passages uit dat gesprek.
eerste licht werd herkend en heel de
dag een cameraploeg met zich mee
kreeg. Achter de wedstrijdschaatsers
reed de tweevoudig winnaar zo een
Friese ereronde van 200 kilometer
lang, in een groepje met andere
oud-strijders als Jos Pronk, Jos Nies
ten en Co Giling.
,,Ik heb niet echt afgezien, die dag.
Het ijs was redelijk, het ging me
nog vrij gemakkelijk af. Ergens tus
sen Franeker en Bartlehiem hoorden
we dat die wedstrijdschaatsers bijna
gingen finishen, dus toen hebben we
met ons groepje maar rap zo'n keet
opgezocht, met koek en zopie. En dus
een televisie.''
Daar zag Van Benthem met zijn
ijzers onder hoe zijn opvolger
naar eeuwige glorie sprintte op de
Bonkevaart, vóór topfavoriet
Erik Hulzebosch. Die laatste kende
hij als ploegmaat van zijn broer veel
beter. ,,Daar had ik meer mee, ja. Met
Erik heb ik nog getraind, die week.
Het parkoers verkend. Van Sneek
naar Hindeloopen geschaatst, twee
dagen voor de tocht. Veel mee be
sproken, die dagen. Ik had natuurlijk
het liefst gehad dat mijn broertje zou
winnen, maar dacht op die dag zelf
lang dat Hulzebosch de beste zou
zijn. Maar als je het nu goed be
schouwt, was Angenent natuurlijk
véél beter. Hij won op kunstijs, na
tuurijs en hij won later ook nog 10
kilometers. Henk is uiteindelijk een
van de meest complete schaatsers
ooit gebleken.''
Angenent, licht gegeneerd
door de mooie woorden: ,,Nou,
als jij het zegtVan Benthem:
,,Ja, toch? Dat is toch gewoon zo?''
Twee antihelden zitten hier
met elkaar te praten. Twee schaat
sers die uit het relatieve niets hun
grootste succes boekten, ver van de
favorietenrol. Natuurlijk was Van
Benthem in '86 de te kloppen man
oms zien ze elkaar
jaren niet. Maar die
ene wedstrijd die ze
beiden wonnen,
zorgt voor een eeu
wige connectie. Een
onzichtbare mag
neet, die de twee steeds weer bindt.
„Henk en ik hebben natuurlijk een
band voor het leven. Althans, zo voelt
het voor mij", vertelt Evert van Ben
them, die vanuit Canada de aandach
tig luisterende Angenent tot zijn
blijdschap meteen instemmend ziet
knikken. „We zitten in hetzelfde
schuitje, hè. Dat blijft toch bijzonder.
Vroeger zag ik dat niet zo, hoor. Maar
hoe ouder ik word, hoe bijzonderder
ik het begin te vinden. Het is zo'n
groots evenement, die Elfsteden
tocht. Dat merkte je ook vorige win
ter weer, met dat natuurij s in Neder
land. Dan gaat het nergens anders
meer over."
Die winter schaatste Henk Angen-
ent met wat goede vrienden weer
de route, althans waar het ijs begaan
baar was. Vooral omdat hij de
schoonheid van het evenement nog
eens wilde ontdekken, zonder de fo
cus die een wedstrijd met zich mee
brengt. ,,Ik heb maar een stukje gere
den, 140 kilometer of zo. Maar als je
dan ziet wat dat al losmaakt... Dan zie
je wel wat het allemaal doet met
mensen, zo'n tocht. Iedereen heeft
het er dan meteen weer over. Heel
apart. Voor velen is het toch de aller
belangrijkste dag van hun leven. En
daar verbaas ik me dan wel weer over.
Er is toch zoveel anders moois?''
Van Benthem genoot in Canada
van het avontuur van Angenent en
zijn maten, via de Nederlandse web
sites. ,,Die Elfstedentocht speelt geen
grote rol meer in mijn leven, vooral
omdat ik niet meer in Nederland
woon, hier word je er ook niet mee
geconfronteerd, natuurlijk. Wat
die tocht zo speciaal maakt, is dat
niemand weet wanneer het weer
kan. Het moet zo snel en het is niet
voorgeprogrammeerd. Zonder spon
soren ook. Dat blijft natuurlijk
uniek.''
In 25 jaar tijd is gaandeweg een
bijzondere band ontstaan, maar zo
begon het niet. De twee schaatsen
begin jaren 90 nog even samen, Van
Benthem de vedette, Angenent een
groentje. In 1997 is Van Benthem af
gezwaaid en zijn opvolger is nou niet
bepaald zijn favoriet. ,,Ik heb niet ge
vloekt, hoor. De beste moet nu een
maal winnen. Maar mijn broer Henk
zat ook mee in die kopgroep. Dus
voor mij won eigenlijk de verkeerde
Henk, 25 jaar terug.''
Zelf was Van Benthem pas net
een jaartje gestopt. Hij startte die
dag redelijk anoniem tussen de
toerrijders, al werd het alsnog een
feestje toen hij 's ochtends bij het
een jaar na zijn eerste zege, maar
twaalf maanden eerder moest de
boer uit Sint Jansklooster zich nog
bijna voorstellen aan Evert ten Napel,
finishreporter op de Bonkevaart. ,,Ik
hoopte vooraf op een top 10-plaats.
Was de meest onbekende in die
sprint, maar wel de beste. Beter dan
Jos Niesten en Henri Ruitenberg. Tja,
je moet gewoon een goede dag heb
ben. En de beste benen.''
Lijstjes
Angenent: ,,In '97 had je Peter de
Vries. Hulzebosch natuurlijk.
Bertje Verduin, die net Nederlands
kampioen was geworden. Die man
nen werden vooraf steeds overal ge
noemd. Ik stond niet op die lijstjes,
hooguit werd ik als outsider getipt. In
het peloton kenden ze mijn krachten
natuurlijk wel, maar de vraag was of
ik 200 kilometer aan zou kunnen.
Dus ik voelde totaal geen druk.
Daarom vind ik wat Evert in '86 ge
flikt heeft zo knap. Stikzenuwachtig
zou ik zijn geworden bij een tweede
tocht. Want je kunt dan alleen nog
maar verliezen, hè. Het verleden is op
je voorhoofd gedrukt.''
,,In '86 was inderdaad alles anders'',
bevestigt Van Benthem. ,,Ieder-
een lette op me en ik wilde zelf alles
perfect doen. Ik deed die dagen geen
oog dicht, terwijl ik in '85 juist heel
goed sliep. Het werd een heel an
dere wedstrijd ook, maar met goede
benen reed ik ook toen gewoon weer
naar voren. Zo gaat dat in een wed
strijd over 200 kilometer, dat is een
soort Parijs-Roubaix. Het is héél ver.
En het is héél zwaar. En ja, dan kom
ik dus automatisch boven, hè. Dat
weet ik gewoon van mezelf.''
Exact zo werkte het bij Angenent,
ontdekte hij op zijn gloriedag. ,,Ik
heb er zo nuchter naartoe geleefd.
Anderen dachten: dit wordt de be
langrijkste dag van mijn leven. Dat
had ik totaal niet. Ik had nog nooit
een tocht van 200 kilometer uitgere
den, maar voelde me o zo sterk. Om
me heen zag ik iedereen door zijn
hoefjes zakken, waar ik goed bleef.''
Het was eind maart, begin april
1997, een paar maanden na de zege
van Angenent, dat het tot een ont
moeting kwam tussen de twee win
naars. Op initiatief van Hein Vergeer,
MAANDAG 3 JANUARI 2022 GO
'We hebben natuurlijk
Dit verhaal is in
een langere versie
te lezen in het boek
De Elfstedentocht
van '97, over een
sportief volksfeest,
precies 25 jaar ge
leden, dat destijds
niet alleen Friezen
blij maakte, maar
heel het land. Het
is te bestellen via
de site: ad.nl/Elfste-
dentocht.
Tekst Arjan Schouten en Thomas Sijtsma
Van Benthem komt
voor het tweede jaar
op rij als eerste over
de streep bij de Elfste
dentocht. Elf jaar later
zegeviert Angenent,
die Erik Hulzebosch te
snel af is in de sprint.
FOTO'S HH/ANP, COR VOS