Teus bakt al veertig jaar in de schuur
7
Koopmans 'vergeet' gist in zijn
mix: oliebollen zo hard als steen
OUD EN NIEUW
TOT VREUGDE VAN DE BAKKERS: LANGE RIJEN VOOR OLIEBOLLENKRAMEN
Goede doel
Foutje
Met het recept dat al
decennia in de familie is,
worden vandaag een
paar duizend appel
flapjes gebakken bij de
familie Oosterwijk uit
Dordrecht. Voor het
goede doel.
aar liefst 300 kilo
appels, 50 kilo
I bakmeel, 300
eieren en 50 liter melk. Het
staat allemaal klaar om er
vandaag in razend tempo
duizenden appelflappen
van te bakken.
De appels zijn al geschild
als vanmorgen rond half
zeven de olie worden opge
warmd. De rest van de dag
is de hele familie in de
weer, tot in de late uurtjes.
,,In het eerste coronajaar
braken we een record: 4500
appelflappen. Mensen wil
den niet in de rij staan bij
de bakker en kwamen naar
ons. Op oudejaarsdag kun
nen de bestellingen wor
den opgehaald. Mijn kan
toor, ik heb een eigen zaak
aan huis, is omgebouwd tot
verkooppunt. Coronaproof
wel te verstaan,'' vertelt
Teus Oosterwijk.
Teus en zijn vrouw Jan-
nie Oosterwijk bakken
rond oud en nieuw al veer
tig jaar voor het goede doel.
Via een kerk in Roemenië
krijgen Roemenen die het
nodig hebben, medische
verzorging dankzij de op
brengst van 'oma's appel
flappen uit Dordrecht'. De
mannen van de familie
staan achter de hete pan
met olie. Met een drankje
erbij, want de traditie is
vooral ook heel gezellig.
Romantisch
Moeder Jannie zal ruim ze
ventig keer beslag maken
en de dochters en schoon
dochters schillen appels,
rennen rond met beslag en
bezorgen de appelflappen.
,,Het zijn romantische da
gen. Voor ons echt de af
sluiting van het jaar. De
hectiek, de samenhorig
heid en de gezelligheid tij
dens het bakken zijn ge
weldig. Deze traditie van
thuisbakken willen we nog
heel lang voortzetten.''
- Bram Verbrugge
Na wederom een lastig jaar voor de oliebollenbakkers
moet het de komende dagen gaan gebeuren. ,,We hebben
tijden niks kunnen verdienen.''
I wel de bekendste oliebollenbakker
van Rotterdam.
Dat bevestigt ook Kisteman. ,,Het is
C niet normaal hoeveel oliebollen ik
n deze week al heb verkocht. Ik ver-
h wacht zo'n 10 procent meer omzet ten
opzichte van vorig jaar. We werken
.3 elf maanden om rond te komen en nu
maken we winst. Deze week is de kers
[j op de taart'', stelt hij.
Luxere producten
H Dat oud en nieuw in klein gezelschap
J moet worden gevierd, is geen enkel
B probleem, zegt Kisteman. ,,We krij-
I gen kleinere bestellingen, maar de
1 aantallen stijgen. Mensen willen zich-
H zelf thuis verwennen en kopen luxere
producten, zoals een lekkere oliebol
1 van de bakker. Nu de horeca dicht is,
kunnen ze zich dat ook permitteren.
I En als mensen toch zelf willen
I bakken, verkopen we bloem. Dat zit
I ons niet in de weg.''
Wat thuis moeilijker te maken is,
H zijn de nieuwe varianten op de tradi-
I tionele bol. Zo is bij Visser de Nutella-
bol razend populair. Maar ook oliebol-
R len met rum erover of limoncello erin
doen het goed. En dan is er nog de
tompoucebol of de hartige oliebol met
I kaas en spek. Kisteman: ,,We hebben
jj als bakkers meer tijd gehad om te ex-
R perimenteren en dan komen er leuke
dingen uit. Maar de traditionele olie-
k bol blijft toch favoriet.''
niet door of werden verplaatst naar
!g» afgelegen industrieterreinen. En met
de huidige lockdown liep de klandizie
1 j» terug, nadat veel winkels rond de
I J kramen dichtgingen. Even een
'C| 'impuls-oliebolletje' scoren, was er
|Aj niet meer bij.
Toch ziet deze laatste week er weer
jff een stuk rooskleuriger uit: de rijen
zijn lang en de oliebollen zijn haast
niet aan te slepen. Tijdens de feest-
|if dagen wordt een topomzet gedraaid.
|C ,,We hebben tijden niks kunnen
ft verdienen, maar nu staat de rij tot in
Li de andere straat. Het is niet de leukste
week van het jaar, maar wel de druk-
>3 ste'', zegt Richard Visser, misschien
II
Eten we meer oliebollen of
bakken we minder zelf?
Harde cijfers zijn er niet,
maar zeker is dat de
ambachtelijke bakkers voor
het tweede jaar op rij flink meer
oliebollen verkopen. ,,De bakker is
een beetje het uitje van deze tijd'', ziet
Arend Kisteman, voorzitter van de
Nederlandse Brood- en banketbak
kers Ondernemersvereniging. ,,En
gelukkig is de angst voor corona wat
minder. Er zijn meer mensen op straat
en iedereen is gewend aan 1,5 meter
afstand houden in de rij. Ik heb nu al
meer verkocht dan vorig jaar en er
komen nog twee dagen.''
De recordomzetten komen als
geroepen. Zowel voor de bakkers als
de kraamhouders was het voor het
tweede jaar op rij een moeizaam
seizoen. Veel ambachtelijke bakkers
leveren ook aan de horeca, waardoor
een flink deel van de omzet wegviel.
Evenementen en kermissen gingen
GO DONDERDAG 30 DECEMBER 2021
Teus Oosterwijk is
klaar voor de grote
'appelflappendag'.
FOTO MARCO DE SWART
Het lijkt een 1 aprilgrap.
Koopmans is vergeten
gist toe te voegen bij
een deel van zijn olie
bollenmixen. Wie ermee
aan de slag gaat, krijgt
keiharde ballen.
Het is een foutje
van slechts een
paar gram gist
per pak, maar
de gevolgen zijn
niet mals. ,,Zon-
der gist krijg je
baksteentjes'',
zegt oliebollen
bakker Freek
Hogenboom uit
Houten. ,,Dat
wordt echt hele
maal niks als je daarmee
aan de slag gaat. Zonder
gist geen rijzing.''
Zelf 'gaan hobbyen' met
gist raadt Koopmans af.
Het gevaar dat er te veel
gist wordt toegevoegd, is
te groot. De oliebollen
worden dan sponzen,
waardoor in de hete olie
gasbellen kunnen ont
staan met gevaarlijk ge
spetter als gevolg.
Hogenboom zegt dat de
verhouding tussen meel
en gist heel nauw
luistert. „Blijkt er
in een pak toch
gist te zitten en je
doet er nog gist
bij, komt het ook
weer niet goed.''
Hoe het kon ge
beuren, is niet be
kend. Het betreft
volgens de bak-
mixmaker slechts
een beperkt aan
tal pakken mix met de
code L212447. De pak
ken zijn beland bij 'enkele
tientallen regionale
supermarkten', niet bij de
grote supermarktketens.
- Ton Voermans
Bram Verbrugge
Dordrecht