9
VERKEERD HERINNERD
MARK RUTTE (VVD) vlak na de start van het debat:
,,Uit het verslag blijkt dat het wel over Pieter Omtzigt is
gegaan. Ik heb naar eer en geweten de pers te woord
gestaan over wat ik dacht wel en niet te hebben gezegd.
Ik heb mij dat achteraf verkeerd herinnerd."
SIGRID KAAG (D66) in een reactie:
„Meneer Rutte. Ik sta hier met zwaar gemoed. Hier
scheiden onze wegen. In de politiek en in het leven heeft
een mens hopelijk een goede gezondheid, maar het
grootste goed is de individuele integriteit."
GERT-JAN SEGERS (CHRISTENUNIE) in een reactie:
,,Snapt de heer Rutte dat als je dit leest na de
toeslagenaffaire, na alle vragen en de verontwaardiging
van de heer Omtzigt, dat dit inderdaad de indruk is die je
krijgt? Je ziet toch een soort wanhopige zoektocht en
een 'we moeten van die man af'. Dat is echt de indruk die
ik krijg."
MARK RUTTE (VVD) in een reactie:
,,Dat snap ik, maar dan is er ook zoiets als vertrouwen.
Meneer Segers, u en ik werken nu vier jaar samen,
intensief, in een coalitie. Ik heb u volgens mij nooit
belazerd. Ik ben überhaupt niet iemand die hier collega's
belazert. Ik heb hier een fout gemaakt. Mijn geheugen
klopte niet. Wat heb ik nou voor motief om dat niet te
melden? Het punt was alleen dat ik me dat niet herinner."
weer terug op
het Binnenhof
voor de weke
lijkse minister
raad (uiterst
rechts). fotos anp
Hirsi Ali-debat tegen Rita Verdonk).
Doet de gereformeerde partij dat,
dan is dat een omineus teken. ,,De
SGP staat bekend als een partij die
groot belang hecht aan de waar
heid", zegt Van der Staaij terugblik
kend. ,,Dan moet je moreel-ethisch
niet aan de verkeerde kant komen te
staan door dit te vergoelijken."
Emotioneel
Niet lang voor de stemming begint,
krijgt D66-Kamerlid Rob Jetten het
te horen van de SGP. Zoals het de
coalitiepartijen ook ter ore komt dat
Wilders' motie van wantrouwen
steun krijgt van PvdA en Groen
Links. In emotionele fractievergade
ringen aldaar is besloten dat Rutte
weg moet. Met de tekst van Van der
Staaij als leidraad moet er snel een
eigen motie van afkeuring komen
die zal worden ingediend door
D66-leider Sigrid Kaag en CDA-lei-
der Wopke Hoekstra.
De VVD weet al die tijd nog van
niets. VVD-coryfee Verwaayen
heeft geen moment het gevoel ge
had dat Rutte 'het niet zou redden'.
,,Er was veel emotie in de zaal. Om
dat het een spannende avond was,
wilde ik kijken of er nog iets was dat
ik zou kunnen doen. Dat bleek niet
het geval", vertelt hij nu. Maar par
tijgenoten zien wel dat Rutte er
doorheen zit. Minder monter dan
normaal, afgemat door de kolossale
vijandigheid in het parlement.
Als Rutte na de schorsing terug
naar de zaal loopt, schiet Groen
Links-leider Jesse Klaver hem aan.
Hij wil dat Rutte uit zijn mond
hoort dat zijn fractie de motie van
wantrouwen steunt. Rutte reageert
amper, anderen zien een 'bokser die
groggy in de ring hangt'. De num
mer twee van de VVD,
Sophie Hermans, hoort
van D66-secondant
Rob Jetten: ,,Wij ko
men met een mo-
tie van afkeuring.''
Het is de eerste
keer dat de coali
tiegenoten die
dag contact heb
ben. VVD'ers voe
len zich overvallen
door de mededeling,
maar weten ook dat een
Bij de VVD
ontstond ergernis.
Zij hadden toch de
verkiezingen
gewonnen? Dan
stapt Rutte niet
zomaar op
motie van afkeuring niet zo ernstig
is als een motie van wantrouwen.
Vooraf hebben de liberalen afge
sproken: een motie van wantrou
wen laat geen andere keus dan op
stappen als premier, de motie van
afkeuring is niet genoeg. Bij de VVD
is ook ergernis ontstaan. Zij hebben
toch zeker de verkiezingen gewon
nen? Ze moeten niet denken dat
Rutte na een fopmotie de spullen al
gaat pakken, schetst een VVD-bron.
Door de motie van afkeuring lijkt
het debat met een sisser af te kun
nen lopen. Dat snapt ook oppositie
leider Geert Wilders, die Kaag na
het indienen van haar motie
voorhoudt dat zij 'de heer
Rutte politiek heeft
onthoofd'. Kaag
zwijgt. In zo'n
beladen debat
probeert ze haar
woorden zorg
vuldig te kiezen:
wel streng zijn,
niet nog meer olie
op het vuur gooien.
Dat mislukt. Op een
vraag van Esther Ouwe
hand (Partij voor de Dieren) over
welke conclusies Rutte moet ver
binden aan haar motie, antwoordt
ze veelzeggend: ,,Ik zou daar mijn
eigen conclusies aan verbinden.''
Het is opnieuw PVV-leider Wil
ders die het vuur oppookt door te
gen drieën 's nachts te vragen welke
conclusie Rutte zelf trekt na de mas
sieve kritiek uit de coalitie. ,,Ik ga
door als minister-president", klinkt
het. ,,Maar ik ga natuurlijk wel zor
gen dat ik het vertrouwen ga terug
verdienen.'' Ook dit vertrouwens-
probleem lijkt de VVD-leider als
een stofje van de schouder te vegen.
Deemoed
Dat tergt de rest. Toon nou eens een
keer echte deemoed, denken zij.
Kaag is zo geërgerd dat ze na afloop
voor de televisiecamera's nog eens
uithaalt naar Rutte door te suggere
ren dat zij was opgestapt: ,,Ik ben
een ander mens." Bij CU-leider
Segers loopt de woede zo hoog op
dat hij de volgende dag in een inter
view Rutte de wacht aanzegt. CU
gaat niet meer onder Rutte in een
nieuw kabinet zitten. De banvloek
is tijdelijk, zo blijkt later.
Maar de formatie van een nieuw
kabinet lijkt vanaf dat moment
bijna onmogelijk. ,,Er is heel veel
stuk gegaan die dag", zegt een inge
wijde. Tot diep in september zijn de
naschokken voelbaar. Dan gaan par
tijen echt onderhandelen en speelt
'1 april' nog altijd een rol, vertelde
D66-leider Sigrid Kaag na de pre
sentatie van het coalitieakkoord in
december. ,,Die hele voorgeschiede
nis. Kan dit nog wel goedkomen?"
Morgen: de wederopstanding van
Mark Rutte.
GO DINSDAG 28 DECEMBER 2021
Mark Rutte
loopt het Binnen
hof af na het
debat over 'func
tie elders'.
G Rutte tijdens
intern beraad bij
de VVD (links) en
in overleg met
partijgenoot
Sophie Hermans
en D66-leider
Sigrid Kaag
(rechts). Een
paar uur na het
debat is Rutte al-
