DICHTERBIJ JAN HEYSE IN HETZEEUWS MUSEUM
www.zeeuwsmuseum.nl
IN SCHOONHEID VERSTILD
PORTRETTEN
STRAKKE LIJNEN EN
ZACHTE KLEUREN
DICHTERBIJ
JAN HEYSE
In 1996 verscheen 'In Schoonheid
verstild', een boek over de
kunstenaar Jan Heyse. Schrijfster
Francisca van Vloten heeft het
boek geüpdatet en de herziene en
uitgebreide versie is te koop in de
winkel van het Zeeuws Museum.
ISBN EAN: 978-90-823448-5-1.
Prijs: 22,-
willekeurig gekozen. De werkschetsen
laten zien dat Jan er veel tijd in stak
om zijn werken te verfijnen, en geven je
een beeld van zijn werkwijze. Er zijn ook
andere interessante werken te bekijken
die iets vertellen over het leven van de
kunstenaar, zoals de aankleedpoppetjes
die Jan voor zijn kinderen heeft
gemaakt: papieren poppetjes met
papieren geschilderde kleertjes. Ook
zijn er persoonlijke dingen te zien, zoals
de handgemaakte kerstkaarten die hij
verstuurde en enkele brieven en foto's.
Je leert de kunstenaar dus echt beter
kennen door deze tentoonstelling. En
je kunt natuurlijk ook, of misschien
vooral, heerlijk 'plaatjes kijken' op de
tentoonstelling Dichter bij Jan Heyse in
het Zeeuws Museum.
van de verkoop van je
werken. Dat nam Jan ter
harte, want het gaf hem de
kans om zijn eigen stijl te
ontwikkelen, waardoor hij
niet mee hoefde te gaan met
kunststromingen.
In zijn begintijd tekende en
schilderde Jan voornamelijk
portretten van zijn neefjes en
nichtjes. Later maakte hij ook
portretten van zijn vrouw en
zoon Jan en dochter Heieen.
Vanaf de jaren dertig waren
het vooral de huishoudster,
haar zus en hun nichtje die
model stonden. Wellicht zegt
dit iets over zijn (artistieke)
voorkeur voor jonge
vrouwen.
Jan heeft echt een eigen stijl. Hij
gebruikt strakke lijnen, vaak in
combinatie met zachte kleuren.
Bovendien zijn de portretten niet altijd
levensecht. Het lijkt wel of hij een
voorliefde heeft voor een bepaalde
gezichtsvorm, waardoor het niet altijd
duidelijk is wie hij heeft vastgelegd.
Heyse ging regelmatig
op pad. Hij fietste op
Walcheren, Zeeuws-
Vlaanderen en zelfs naar het
Vlaamse Damme of Brugge.
Tijdens zijn fietstochten
vulde hij schetsboeken
met impressies van
landschappen, oude
gebouwen, dierstudies
en aansprekende scènes
met mensen. Sommigen
werkte hij later uit tot
schilderij of hij gebruikte
ze als inspiratie. De
kunstenaar legde ook
madonna-achtige scenes
vast, die vermoedelijk zijn
geïnspireerd op een bezoek
aan een tentoonstelling in
Brugge in 1902.
De naam van de
tentoonstelling is niet
Het Zeeuws Museum heeft twee
zalen ingericht met werk van Jan
Heyse. Er zaten al een aantal werken
van deze Zeeuwse kunstenaar in
de museumcollectie, maar nu heeft
het museum honderden werken in
bruikleen gekregen van de familie. Het
is een gevarieerde verzameling van
portretten, landschappen, madonna's
en werkschetsen. Maar wie is Jan
Heyse en wat is er te zien op de
tentoonstelling?
Jan Heyse (1882 -1954) werd geboren
in Zierikzee en verhuisde op jonge
leeftijd naar Middelburg. Als jong ventje
zat hij graag te tekenen en schilderen
en dat werd enorm gestimuleerd door
zijn ouders. Tijdens zijn jeugd in onze
Zeeuwse hoofdstad kreeg hij les van
kunstenaar en stadsgenoot Cornelis
Nuijs. Vervolgens werd hij opgeleid aan
de Rijksacademie in Amsterdam. Na
zijn opleiding bleef hij niet hangen in de
bruisende stad, maar kwam hij terug
naar Zeeland. Dat was niet zo heel
vreemd, want in die tijd kwamen veel
kunstenaars naar deze provincie.
In 1913 trad hij in het huwelijksbootje
en ging samen met zijn vrouw in Veere
wonen. In datzelfde jaar overleed zijn
vader en erfde Jan wat geld. Zijn broers
zaten in het zakenleven en gaven hem
het advies: Als je verstandig met je
geld omgaat, ben je niet afhankelijk
