IEDEREEN VOELT ZICH THUIS
HET ZEEUWS MUSEUM
II
GA IN GESPREK
NAAR ELKAAR LUISTEREN
VERBINDING MAKEN MET
ANDEREN
HET MUSEUM IS ER
VOOR IEDEREEN
Het was een enorme domper voor
het Zeeuws Museum toen zaterdag
bekend werd dat alle musea weer dicht
moeten. We hopen allemaal dat het
aantal besmettingen blijft dalen, zodat
iedereen vanaf zaterdag 15 januari het
museum weer kan bezoeken. Op deze
en de volgende pagina's alvast een
voorproefje van de tentoonstellingen
die de komende tijd te zien zijn
Maar waar denk jij eigenlijk aan bij een
museum? Aan een mooi gebouw waar
je kunst en verzamelde objecten kunt
bekijken? Inderdaad, een museum
heeft een collectie die zorgvuldig
wordt onderhouden en tentoongesteld,
zodat jij ernaar kunt kijken. Dat zou de
indruk kunnen wekken dat het Zeeuws
Museum alleen iets te bieden heeft aan
kunstliefhebbers. Maar da's niet waar.
Het Zeeuws Museum is een interessante
plek voor iedereen. Ook voor mensen
die zeggen dat ze niet van kunst
houden. Wat is kunst eigenlijk? Wanneer
is iets kunst en wanneer niet? Volgens
de directeur van het Zeeuws Museum,
Marjan Ruiter, zijn veel objecten die
in het depot liggen, gewoon 'dingen'
als je de verhalen niet kent die erbij
horen. "Het gaat om het verhaal dat erin
besloten ligt", steekt ze van wal.
"Je kunt objecten in een museum op
verschillende manieren bekijken. Je kunt
het zien als een ambachtelijk stuk, maar
ook als een 'verslag' waardoor je aan
het denken wordt gezet."
Op die momenten geef je een object
in het museum niet meer het label
'mooi' of 'lelijk', maar gaat het om
het verhaal dat bij het object hoort.
Die verhalen vertelt het museum niet
alleen door kaartjes met uitleg bij de
tentoonstellingen. Je hoort de verhalen
ook, of misschien zelfs juist, door met
andere mensen in gesprek te gaan.
Je kunt nieuwe dingen leren en aan het
denken gezet worden door contacten
met andere mensen. Dat kan overal,
maar museumstukken bieden een
uitgelezen kans om met mensen in
gesprek te gaan. Daarom is het museum
volop bezig met het ontwikkelen van
programma's waarbij mensen met elkaar
in contact worden gebracht.
Als voorbeeld noemt Marjan Ruiter het
programma 'Huis van Herinnering',
waarbij ouderen in contact komen met
studenten. Ze krijgen objecten uit de
collectie van het Zeeuws Museum te
zien, waar ze met elkaar over praten.
Ze luisteren naar elkaar en leren elkaar
begrijpen.
Ook in het project 'Vanuit de diepte'
ziet het Zeeuws Museum kansen om
mensen met elkaar in gesprek te laten
gaan. "Hier staan werken opgesteld die
door de coronapandemie een andere
betekenis hebben gekregen, zoals de
video-installatie 'De Profundis' van Koen
Hauser. Als je daar naar kijkt, lijkt het
wel gemaakt voor deze periode, terwijl
het werk uit een tijd komt (2014) waarin
we ons helemaal niet konden voorstellen
dat de wereld op slot zou gaan vanwege
een pandemie. Op de videobeelden zie
je mensen met glazen stolpen over hun
hoofd, die je in het licht van de huidige
coronapandemie kunt zien als de plastic
mondmaskers. Met de ervaring van nu
kijk je heel anders naar deze kunst dan
een paar jaar geleden."
Hoe jij de objecten in het museum
beleeft is afhankelijk van jouw
achtergrond en ervaring. Bovendien is
Vanuit de diepte een mooi voorbeeld
van een tentoonstelling die uitnodigt om
met andere mensen in gesprek te gaan,
waardoor een bezoek aan het Zeeuws
Museum een actieve ervaring wordt. Dit
soort gesprekken kunnen ontstaan door
kaartjes met filosofische vragen die bij
de tentoonstelling liggen én doordat er
regelmatig iemand op zaal is waarmee
je een gesprek kunt aanknopen.
Zo'n gesprek krijgt nog meer
betekenis als er aandacht is voor de
manier waarop jij luistert en vragen
stelt. Daarom kan je tijdens deze
tentoonstelling kennis maken met de
socratische gespreksmethodiek. "Als
iemand een verhaal aan je vertelt,
neem je aan dat je weet wat er bedoeld
wordt en ben jij in je hoofd al aan
het voorbereiden hoe jij daar op gaat
reageren", legt Marjan uit. "Als je jezelf
ervan bewust wordt dat je aannames
maakt, kan je vervolgens proberen om
alleen maar te luisteren en begrijpen
en van daaruit het gesprek te voeren.
Als je in staat bent om zo'n gesprek te
voeren, kan je echt verbinding maken
met anderen."
En juist dat, het maken van verbinding
met elkaar, is een belangrijke
doelstelling van het Zeeuws Museum.
Het 'Huis van Herinnering' dat we
eerder aanhaalden, is daar een perfect
voorbeeld van. Het idee om jongeren
en ouderen samen te brengen en met
elkaar te laten praten aan de hand
van museumobjecten, begon met één
vaste partner. Inmiddels is het zo'n
succes dat meerdere partijen aan willen
sluiten. "Doordat we dit jaar in en jaar
uit zijn blijven doen, is het een heel
ander programma geworden dan wij
alleen hadden kunnen maken. We zijn
ermee bezig om duurzame relaties op
te bouwen met andere organisaties en
verenigingen. Als museum willen we
activiteiten organiseren voor anderen,
maar nog liever organiseren we die
samen met anderen. Op die manier
wordt het Zeeuws Museum een plek
waar iedereen zich thuis voelt."
Ook nu het museum is geslotenkan
Je online meedoen aan een socratisch
gesprek. Kijk op www.zeeuwsmuseum.
nl en zoek op 'Vanuit de diepte' voor de
komende data.
