Een lichtjesslinger van buur tot buur
5
lië zijn aparte teams, waarvoor men
sen kunnen solliciteren. Dat stimu
leert ook onze gedachten. We moe
ten als institutie in elk geval zeggen:
wij normale mensen, die vredig wil
len leven, bepalen hoe het in dit land
gaat. Maar er ligt ook een taak voor de
samenleving, om zich daarover uit te
spreken.''
Naves kijkt bedenkelijk. Zegt dan:
,,Uiteraard is de dood van Peter R. de
Vries niet wat de samenleving wil,
maar die zal zich ook de vraag moe
ten stellen: hoe verhouden wij ons
tot - ik noem maar wat - harddrugs?
Er zijn feesten waar het innemen van
harddrugs eigenlijk een vanzelfspre
kendheid is.''
,,Ik zeg: gelukkig dat de samenleving
geschokt is als er doden vallen rond
strafprocessen. Maar na de emotie
moet je jezelf ook vragen gaan stel
len. Ofje niet met elkaar een systeem
in stand houdt wat criminaliteit
steunt en sponsort. Door drugsge
bruik. Wel zeggen 'dit willen we niet'
en dan 's avonds naar een feest waar
toch een pilletje wordt geslikt. Het
gaat ook om bijvoorbeeld de verhuur
van gebouwen voor de productie van
drugs. Of om de detailhandel, waar
mensen met grote hoeveelheden
cash dure producten kopen. De sa
menleving moet niet wegkijken.''
En de samenleving, of liever ge
zegd de politici, moeten vragen wat
de rechtsstaat ze waard is. Letterlijk.
,,Ons budget is sinds 2012 fors gekort.
Alle rechtbanken kozen er toen voor
minder rechters aan te nemen. Pas
nu zitten we weer op het niveau van
daarvoor. Ondertussen worden za
ken zwaarder. De samenleving is
complexer, dossiers worden dikker.
We zijn blij dat uit het regeerakkoord
blijkt dat in justitie zal worden geïn
vesteerd. En we nemen komend jaar
130 nieuwe rechters aan, het maxi
mum. Helaas zitten we ook in een
vergrijzingsgolf. Dus als je rechters
vraagt of ze willen reflecteren op hun
werk, dan zeggen ze ook dat ze in een
tredmolen zitten, hijgend van zaak
naar zaak gaan. Daarom vraag ik het
kabinet: geef ons de ruimte om op
een professionele manier ons vak uit
te oefenen. Gun tijd voor reflectie.
Want je ziet wat de gevolgen zijn als
die ruimte er niet of onvoldoende is.''
werd advocaat Derk Wiersum geli
quideerd, terwijl hij kroongetuige
Nabil B. bijstond in het proces tegen
topcrimineel Ridouan Taghi. Dit jaar
werd B.'s vertrouwenspersoon Peter
R. de Vries vermoord. De druk op het
Marengo-proces is enorm, de beveili
ging van de betrokkenen sisyfusar-
beid. Inmiddels heeft de rechtspraak
in Italië gekeken hoe daar processen
tegen de maffia gevoerd worden: de
dreiging tegen de mensen die recht
willen spreken is enorm.
Naves: ,,We zijn geen Italië, we
moeten dat ook niet worden, maar ik
weet niet hoe het klimaat zich in Ne
derland zal ontwikkelen. Ik heb ge
leerd, door de moord op Derk Wier
sum en dit jaar Peter R. de Vries dat
we niet naïef moeten zijn, maar met
alles rekening moeten houden.''
Naves wil niet praten over de be
veiliging van zijn mensen. Over angst
ook niet te veel. Maar die is er wel.
Natuurlijk. ,,Niet iedereen is zo dap
per als Peter R. de Vries. Tegelijker
tijd moeten we vanuit rechtsstatelijk
perspectief onze rug recht houden.
En we houden stand, ook al zijn er
angsten en zorgen. We moeten ons
ook afvragen: welke collega's zijn het
meest geschikt voor dit werk? In Ita-
sing die de volgende dag wordt geno
men.''
Er was een rechter die zich uitsprak
tegen de gang van zaken in het jeugd
recht, nadat ze er zelf mee te maken
kreeg. Nathalie van Waterschoot
kreeg te maken met huiselijk geweld,
scheidde en kwam met haar kinde
ren tijdens procedures klem te zitten
door de rechterlijke macht waarvan
ze zelf deel uitmaakt. Nu haar kinde
ren volwassen zijn, spreekt ze zich
uit tegen misstanden.
,,Een aantal keren. Dat familie- en
jeugdrechters gaan reflecteren mag je
ook als resultaat van haar werk zien.''
Niet iedereen
is zo dapper
als Peter R.
de Vries. Maar
we moeten
onze rug recht
houden
Toch: 'gewone' ouders zeiden al lan
ger dat het misgaat binnen jeugdzorg,
dat uithuisplaatsingen soms op basis
van onjuiste informatie plaatsvon
den. Net zoals toeslagenouders wer
den ze lang niet gehoord.
,,We hebben het bij de toeslagenaf
faire goed gedaan, door zelf te onder
zoeken en toe te geven dat we dingen
niet goed hebben gedaan. Herwin
nen van vertrouwen begint daar.''
Naves kapt af: ,,Als dat de bedoeling
is zou ik zeggen, verhuis naar Polen.
Daar worden rechters gestraft voor
een beslissing die niet welgevallig is.
Wij willen een onafhankelijke rech
terlijke macht.''
Inmiddels is het vakinhoudelijk
overleg veranderd, waardoor nu
ruimte is voor dilemma's zoals in de
toeslagenaffaire. Maar Naves maakt
zich desondanks zorgen. Hij kent de
onderbezetting en werkdruk waar
mee rechters kampen. En dan zijn er
nog de nieuwe condities waaronder
ze hun werk moeten doen. In 2019
LOCKDOWN? IK DOE HET ZO
De buurman doet alles beter.
Hij vangt hemelwater op
met een regenton, hij heeft
een moestuin aangelegd, een vijver
voor de vogels. Vooral die moes
tuin wil mijn vrouw ook. Met een
klein kruidentuintje zou ze al blij
zijn. Maar ja. Wanneer? Hoe?
Dan komt zaterdag. De aankon
diging van een persconferentie
met wéér een lockdown hakt erin
bij ons thuis. Dochter studeert
al drie jaar, heeft allang haar ba
chelor, maar haar studentenleven
wil maar niet op gang komen.
De felbegeerde uitwisseling met
het buitenland ging niet door:
eerste coronagolf. Een nieuwe kans
kwam en verdween: tweede coro-
nagolf. Op 6 januari zou ze dan
eindelijk naar Oslo. Vrijdag een
mail: helaas, ook in Noorwegen
wordt het onderwijs op afstand.
En nu gaat er ook nog een streep
door een grootschalige kerst en een
wilde oud en nieuw.
Wat kun je doen? Die verhalen
over de oorlog en dat het toen ook
moeilijk was kent ze al. En oma is
helaas overleden, die kan ze dus
ook niet nog eens een keer vertel
len.
Vooral die
moestuin wil
mijn vrouw ook.
Met een klein
kruidentuintje
zou ze al blij
zijn. Maar ja.
Wanneer? Hoe?
Wat zou de buurman doen? Kijk,
in zijn tuin slingert zich een lange
rij lichtjes door de struiken en over
de heg. Naarons appelboompje.
Snel, nog net voor de laatste slui
tingstijd naar het tuincentrum.
Het langste snoer met lampjes is
14 meter. Keukentrapje pakken. En
zie, de slinger met lampjes reikt nu
verder. Van de appelboom via het
schuurtje naar de heg. En naar de
andere buren. We zijn verbonden.
,,Mam'', zegt ze, ,,zullen wij dan
de gang versieren?''
GO DINSDAG 21 DECEMBER 2021
Dat is na de moord op Peter R. de
Vries toch wel gebeurd?
U zegt eigenlijk dat de samenleving
een beetje hypocriet is?
G Geschokte
Nederlanders
leggen bloe
men op de
plek in Am
sterdam waar
Peter R. de
Vries werd
neergescho
ten. FOTO ANP
FOTO ANP
G Gedupeerde
ouders van de
toeslagenaf
faire lopen
mee in de
Mars met de
Moeders, vo
rige maand in
Rotterdam.
Henk Naves in het pand van de Raad voor de rechtspraak
in Den Haag: ,,We moeten zeggen: wij normale mensen, die
vredig willen leven, bepalen hoe het in dit land gaat.''
FOTO RAAD VOOR DE RECHTSPRAAK LARS VAN DEN BRINK
Heeft u haar gesproken?
- Henk Naves
Hoe herstelt u het vertrouwen?
Zijn er ook indringende gesprekken
met rechters die het strengst oor
deelden?
Alweer een lockdown... Hoe houd je de donkere decemberdagen nog leuk?
Speciaal voor u elke dag een tip. Of gewoon een positieve persoonlijke ervaring.
- Hans Nijenhuis
