1
lukt het in Nederland maar niet om voldoende huizen te bouwen?
s
9
Martens: ,,Wat ontzettend zou hel
pen, is het stellen van meer regels in
de vrije huursector. Nu kun je voor
elke huurwoning boven de 753 euro
vragen wat je wilt. Wat iemand be
taalt, staat niet meer in verhouding
tot de kwaliteit van een woning.
Breidt het puntensysteem uit, zodat
iedereen weet wat een reële huur
prijs voor bijvoorbeeld een apparte
ment van 80 vierkante meter is. Nu
hebben huurders totaal geen rech
ten. En voor hun klacht bij de huur-
commissie is afgehandeld, zijn ze
hun huis al uit omdat ze meestal
een tijdelijk contract hebben.''
Van Bommel: ,,Kijk, daar verschil
len onze meningen dus een beetje.
De huren zijn gewoon hoog, dat zie
ik ook wel. Maar meer regulering
gaat echt averechts werken, dan
wordt er juist nog minder gebouwd.
Ik ken in Amsterdam zoveel voor
beelden. Dan wil een ontwikkelaar
woningen bouwen om te verkopen
en verhuren, en dan begint het. Van
de woningen moet 80 procent onder
de marktprijs worden aangeboden.
Er moet een mooie gevel komen.
Het moet allemaal energieneutraal.
Kortom: de sommetjes komen niet
meer uit, het project wordt voor de
ontwikkelaar verliesgevend. Ik ken
zo tien projecten die zijn teruggege
ven omdat het niet rendabel is. Geef
bouwers gewoon de ruimte! In
Dublin heeft mijn bedrijf samen
met een ontwikkelaar achthonderd
nieuwe woningen gebouwd, binnen
twee jaar. In Nederland zit je al twee
jaar te wachten tot een ambtenaar
een briefje in het juiste vakje schuift
voor een bestemmingsplanwijzi
ging.''
Martens: ,,Als je honderdduizenden
woningen tegelijk zou bouwen, zou
het verschil maken in de woning
prijs en huurprijs. Maar dat is een
fictieve voorstelling van zaken,
want zo snel gaat dat in Nederland
niet, behalve misschien als je als
overheid fors gaat subsidiëren. De
grondprijs is absurd hoog. Voorlopig
zitten we gewoon met een krap aan
bod van nieuwbouw. Je zou ook iets
aan de vraag kunnen doen. Voer re
gels in waardoor het kopen van wo
ningen voor beleggers moeilijker of
minder aantrekkelijk wordt. En doe
iets aan het belastingvoordeel van
expats! Zij kunnen nu méér huur
betalen dan hun Nederlandse 'con
currenten', wat bijvoorbeeld in Am
sterdam een prijsopdrijvend effect
heeft. Dat is een politieke keuze.''
Van Bommel: ,,Tja, zo'n belasting
voordeel hoeft van mij natuurlijk
ook niet. Maar ik blijf erbij: minder
regulering, dan gaat het aanbod om
hoog. Ik heb een goed voorbeeld:
de Nederlandse kantoren
markt. Daar beconcur
reren gemeenten el
kaar om bedrijven
aan te trekken. En
wat zie je: er is
van 1990 tot 2015
66 procent meer
kantoorruimte bij
gekomen, met een
huurprijs die zo
vlak bleef als een
pannenkoek. Vergelijk
dat eens met de woning
markt: ondanks alle regels
komt er nauwelijks iets bij, en de
prijzen rijzen de pan uit.''
Martens: ,,De kantorenmarkt is on
vergelijkbaar, vanwege trends als
thuiswerken en internationalise
ring. Kantoren worden ook anders
gefinancierd. Omdat bouwers alleen
voor de hoofdprijs willen bouwen
en beleggers zich in de bestaande
woningvoorraad er overal tussen
wurmen, zijn de prijzen zo absurd
hoog. Het zorgt ervoor dat de boel
helemaal vastloopt. Het kan niet zo
door blijven gaan. Als je nu niet re
guleert, gaan we een keer richting
een gigantische crisis. Dan corri
geert de markt zichzelf en storten
de prijzen in.''
Van Bommel: ,,Hoezo stort dit in
als er zoveel schaarste is? Ik ben zo
bang dat er de komende jaren niks
wordt gebouwd, dat de prijzen
hoog blijven en we geen steek ver
der komen. Terwijl die prijzen van
mij ook een beetje omlaag mogen.
Maar nogmaals: zorg dan dat er ge
bouwd kan worden.''
Martens: ,,Het verleden laat zien
dat er een samenhang is tussen
prijsstijging van woningen en de
daling van woningbouw. Omdat bij
prijsstijging de markt zich toespitst
op dure woningen. De meeste wo
ningen zijn in het verleden juist ge
bouwd in periodes dat de overheid
extreem veel reguleerde. In de jaren
80 bijvoorbeeld. Met beperkingen
van de grondprijzen, met subsidies.
Als je als kabinet wilt dat er iets ge
beurt, dan moet je echt de regie ne
men. Dat is sinds de kredietcrisis in
2008 niet gebeurd. Het enige dat de
overheid heeft gedaan is de banken
redden en zorgen dat de woning
prijzen werden gestut. Er is totaal
niet gereageerd met nieuwbouw.''
Van Bommel: ,,Er is veel te weinig
gebouwd! Als je wilt dat woning
corporaties sociale huurwoningen
kunnen bouwen, dan moet je ze
toch een stimulans geven om dat te
doen? In plaats daarvan zijn zij ook
opgezadeld met een verhuurders
heffing, weer een vorm van regule
ring die totaal averechts werkt.''
Martens: ,,Dat is geen regulering,
maar afstraffing in een periode dat
er een aantal schandalen was. Maar
die verhuurdersheffing is belache
lijk, die moet er echt uit. Want de
kwaliteit van sociale huurwonin
gen moet ook omhoog. We zitten
langzamerhand met een heel oude
woningvoorraad.''
Zo blijkt na anderhalf uur met
open vizier discussiëren dat er best
wat gemeenschappelijke conclusies
te trekken zijn. ,,Wat volgens mij
enorm belangrijk is: doe het in één
keer goed'', stelt Martens. ,,Zorg
voor een duidelijke visie voor de
verhuursector, stel heldere regels
en breng de prijzen in ver
houding tot de kwali-
'In Nederland
zit je twee jaar
te wachten tot een
ambtenaar een
briefje in het juiste
vakje schuift'
teit. Dan is het best
mogelijk uit deze
crisis te komen.''
Voor een keer
- ,,We zijn van
daag toch op
zoek naar ver
binding?'' - wil
Van Bommel wel
met zijn gespreks
partner meegaan als
het om regels gaat. ,,Ik
ben met je eens dat er duide
lijkheid moet komen. Nu weten we
gewoon niet wat ons te wachten
staat. Als je heldere regels hebt, kun
j e in elk geval weer met vertrouwen
een investering doen. En dan gaat
de markt op de een of andere ma
nier wel zijn werk doen.''
GO MAANDAG 20 DECEMBER 2021
88
I
Vastgoedinves
teerder Victor
van Bommel en
woningmarkt
analist Maartje
Martens.
FOTO PIM RAS
Victor van Bommel
Dit gesprek had plaats voor het
regeerakkoord gepresenteerd werd.
Daarin zit een afschaffing van de ver
huurdersheffing. Ook wil het nieuwe
kabinet jaarlijks minstens honderd
duizend nieuwe woningen bouwen.
