Naar de sneeuw
De perfecte bol
Tijdens de feest
dagen kun je een
overleden dierbare
extra missen. Rouw-
begeleider Angela
Rebel (52) van
coachpraktijk Rebel
heeft tips om het
gemis te verzachten.
21
Eerste hulp bij alledaagse kwesties
,,Er gebeurt ontzettend veel als je
iemand verliest van wie je houdt. Je
hele leven ligt overhoop. Elk rouw
proces is anders en iedereen rouwt
op zijn eigen manier. Je voelt je com
pleet verloren, ontheemd en verdrie
tig. Je kunt jezelf kwijtraken en niet
meer weten wat je leuk vindt. Maar
iedereen krijgt te maken met een
gevoel van terugverlangen en wee
moed.
Tijdens de feestdagen is het gemis
vaak nog erger. Veel mensen brengen
kerst en oud en nieuw door met
familie en vrienden en dan wordt
extra benadrukt dat die ene persoon
er niet meer is. De dagen zijn donker
en de winkels liggen tegenwoordig al
vanaf oktober vol met kerstspullen,
waardoor je er al vroeg mee wordt
geconfronteerd. En dan vallen ook
nog eens de normale dagelijkse din
gen weg, zoals werk, boodschappen
doen en sporten.''
,,Voor veel mensen voelen de feest
dagen vooral als overleven. Het is
daarom belangrijk dicht bij jezelf te
blijven. Denk na over hoe jij de feest
dagen wilt inrichten. Misschien wil
je ze graag met een vriend vieren.
Bespreek wel met je familie hoe zij
de kerstdagen voor zich zien. Mis
schien vinden zij het juist fijn als jij
er wel bij bent. Als bijvoorbeeld je
vader net is overleden, kan de con
frontatie met het gemis voor je moe-
'Zeggen dat het
helemaal niet zo fijn
gaat is lastig, maar
creëert wel verbinding'
Gaat gemis ooit over?
,,De ene periode is het meer aanwezig
dan de andere en na verloop van tijd is
het minder op de voorgrond. Maar aan
rouw is geen tijd verbonden en het
gaat nooit over. De liefde voor de over
ledene verdwijnt nooit. In het rouw
proces gaat het er kort gezegd om het
verlies en verdriet onderdeel te laten
worden van je bestaan. Door vaak
herinneringen op te halen, blijft de
overledene bij je in je hoofd en hart.
De kunst is om op termijn een balans
te vinden tussen bezig zijn met het
verlies en stappen zetten naar de
toekomst.''
TIPS VAN DE
ROUWEXPERT
c Niet te vol
c Naar de
begraafplaats
der nog groter zijn als jij wegblijft.
Voor sommige mensen helpt het de
feestdagen net zo door te brengen als
voorheen en oude rituelen
in stand te houden. Het kan
ook dat je het juist anders
wilt doen. Eerst kochten
jullie misschien allemaal
cadeautjes voor elkaar, nu
laten jullie dat achterwege.
Je kunt ook een nieuw
ritueel bedenken, zoals met
kerst iets koken waar de
overledene van hield. Of
foto's of filmpjes bekijken
van degene die je mist, met
anderen of alleen. Dat zijn
mooie manieren om ie
mand te herdenken.''
c Koop online
,,Dat is een lastig punt, zie
ik in mijn praktijk. Mensen
zijn soms teleurgesteld in
de steun die ze na een over
lijden van anderen ontvan
gen. De eerste paar maan
den krijg je vaak veel hulp,
daarna wordt dat minder.
Het leven van anderen gaat
gewoon door, terwijl jouw
leven voor jouw gevoel stil
staat. Het voelt alsofje
wordt vergeten. Geef
daarom duidelijk aan wat
voor steun je nodig hebt.
Andere mensen kunnen
niet in je hoofd kijken. Ze
willen wel iets voor je doen,
maar weten niet wat. Zeg gewoon: 'Ik
ben erg moe en moet straks nog een
maaltijd koken'. Dan kan de ander
voorstellen dat te doen. Als je er bij
voorbeeld erg tegenop ziet om de
kerstboom dit jaar voor het eerst
alleen op te tuigen, vraag dan iemand
je te helpen. Zeggen dat het eigenlijk
helemaal niet zo fijn gaat is lastig,
maar creëert verbinding. Als rouwen
de heb je 'bruggetjes' te bouwen.''
GO ZATERDAG 18 DECEMBER 2021
Voor het kerstmenu kun je
kiezen uit verschillende
schaaldieren. We lichten vijf
soorten uit, inclusief sausjes
die er lekker bij zijn. En nee,
de cocktailgarnaal hoort er
niet bijDie bestaat niet.
c pagina 27
Hoe houd je de wintersport
betaalbaar? Een berg tips voor
onder andere vervoer, locatie
en lessen. Kijk voor de tweede
week van de kerstvakantie
bijvoorbeeld eens in Frankrijk.
c pagina 22
<y
We eten er op oudejaarsavond zo
een hele schaal van op, maar waar
komt de oliebol eigenlijk vandaan?
Alles over deze traditie, inclusief
recept voor een Spaanse variant en
tips om de perfecte bol te bakken.
pagina 24
'Op feestdagen is gemis erger'
CARIN RÖST
Wat doet gemis met je?
Hoe kun je het gemis in deze periode
verzachten?
- ANGELA REBEL
Plan de feestdagen niet
helemaal vol. Rouwen is
intensief en vermoeiend.
Bouw rustmomenten in
om uiting te geven aan je
emoties. Eet bijvoorbeeld
wel mee, maar sla de
spelletjesavond over.
Maak er een speciaal
moment van om samen
met je naasten naar de
begraafplaats te wandelen,
of naar de plek waar de
as is uitgestrooid. Door
samen kaarsen aan te
steken, wordt het een
kleine ceremonie.
Moet je nog inkopen doen,
maar zie je ertegenop een
winkel binnen te gaan van
wege alle vrolijke kerstver
siering? Bestel dan online.
Hoe vraag je om hulp als je
dat nodig hebt?
