Shannon Boschloo, Zuid-Afrikaanse is Europese cocktail
U
6
Shannon is geboren en getogen in Zuid-Afrika. Ze woont al jaren in
Koudekerke, is getrouwd met een Nederlander, heeft drie Nederlandse
kinderen, maar vraagt binnenkort een Pools paspoort aan.
'Ik spreek geen
woord Pools, maar
toch voelt het direct
vertrouwd als ik de
taal hoor'
RENÉ HOONHORST
Het Nederlands van Shannon
Boschloo-Stanford is uitste
kend en alle inburgeringscur-
sussen gingen van een leien
dakje. Na meer dan een decen
nium verblijf in het kikker
landje achter de duinen, begint het haar tegen
te staan dat ze elke vijf jaar weer naar de am
bassade moet om een trits papieren in te vul
len en haar verblijfsvergunning te verlengen.
Ze dacht er al lang over om naast haar
Zuid-Afrikaanse nationaliteit ook de Neder
landse aan te vragen. Maar.ze is van gedach
ten veranderd.
,,Omdat ik moet kiezen welk Europees pas
poort ik het liefst wil. Ik voel me helemaal
thuis in Nederland, ben gelukkig met man en
kinderen. Maar sinds ik me heb verdiept in de
familiegeschiedenis van moeders kant is mijn
gevoel veranderd. De voorouders van mijn
moeder komen uit Polen. Ik spreek geen
woord Pools, maar het voelt heel vertrouwd
als ik de taal hoor."
„Andersom kan ook. Hoewel ik me daar eerder
nooit van bewust was, merk ik nu dat Polen in
mijn bloed zit. Ik wil alles over de historie en
geschiedenis van de familie weten en heb me
vooral ondergedompeld in ontwikkelingen
tijdens de laatste wereldoorlog: een oorlog die
hele volksstammen op drift bracht en er onder
meer voor zorgde dat mijn moeder in Zuid-
Afrika werd geboren."
,,Nee, nee, zo gek is het niet. Mijn vader is ge
boren en getogen in Zuid-Afrika. Maar Stan
ford is een Britse naam, zijn voorouders kwa
men uit het Verenigd Koninkrijk naar Zuid-
Afrika. Eén van zijn opa's was een Ier: mijn
voornaam Shannon dank ik aan hem. De ou
ders en voorouders van mijn moeder, een Or-
zechowski, komen uit Polen. Maar haar fami
lie heeft vertakkingen tot in Wit-Rusland, Oe
kraïne en Tsjechië. Zo kwam ik er achter dat
mijn overgrootvader Stanislaw Czerny een
neef is van generaal Stanislaw Maczek, bevel
hebber van de eerste Poolse pantserdivisie, die
onder meer een deel van Zeeland bevrijdde."
Je zou van minder gaan duizelen
,,Ach ik ben een Zuid-Afrikaanse, die voort
komt uit een Europese cocktail, zeg ik altijd."
,,Tot ik een jaar of twaalf was, ging het voor
een groot deel aan me voorbij. Wij woonden
op een boerderij waar vooral fruit werd ge
teeld. Wij hadden personeel. Niet alleen don
kere mensen, maar ook kleurlingen en men
sen met Schotse, Portugese, Griekse of Maleise
voorouders. We hadden het mooiste huis met
zwembad en tennisbanen, maar de werkne
mers op onze boerderij woonden ook in keu
rige stenen huizen."
,,Wij leerden van onze ouders respect te heb
ben voor iedereen. We speelden met de kinde
ren van personeelsleden, kinderen van voor
lieden kwamen ook bij ons op het erf. Dat dat
niet voor iedereen gewoon was, wisten wij
wel, want op naburige boerderijen werden
werknemers vaak slecht behandeld of zelfs
mishandeld. Ik werd eens door een oudere
buurjongen keihard in mijn been geknepen
aan de rand van ons zwembad. 'Dit zwembad
is vies, omdat er ook zwarte kinderen in
zwemmen. En jij bent ook vies, want jij speelt
met die kinderen.' Van die jongen was ik een
beetje bang."
,,Vanaf mijn negende ging ik naar kost
school in Kaapstad. Ik was me dat toen niet
bewust, maar dat was natuurlijk alleen
weggelegd voor welgestelden. Bij mij op
school zaten ook veel kinderen van kleur
van rijke ouders. Aartsbisschop Tutu ging
regelmatig voor bij een dienst, wij hingen
aan zijn benen als hij naar de kerk kwam.
Mandela heb ik ontmoet tijdens zijn inhul
digingsceremonie in Saint George's Cathe
dral. Achteraf ben ik wel trots dat ik hem
een hand heb gegeven. Voor Mandela presi
dent werd, heb ik als 14-, 15-jarige meege
daan aan demonstraties voor hem en voor
de regenboognatie. Als jong kind moest je
toestemming van je ouders hebben en na
mij gevraagd te hebben of ik het echt zelf
wilde, gaf mijn vader die."
,,Ik heb pas veel later campagneposters ge
zien met die sinaasappelpers waarop een
hoofd van een gekleurde man als sinaasap
pel werd uitgeperst. Maar mijn vader, die
aanvankelijk vooral peren teelde, moet dui
delijk hebben kunnen maken dat hij zijn
werkers goed behandelde, want hij kon zijn
waren altijd kwijt. Mijn vader was echt een
goede boer, buren waren jaloers dat hij met
een klein bedrijf grotere en betere oogsten
had dan grotere telers."
,,De situatie op de boerderij wel. Ieder ge
zin in Zuid-Afrika kreeg recht op een eigen
huis. Mijn vader stelde zijn personeel voor
de keus een eigen huis in het dorp te be
trekken of op het bedrijfsterrein te blijven
wonen. Hij waarschuwde hen voor de ver
anderingen, omdat ze in de huizen bij de
boerderij niets hoefden te betalen, maar in
hun nieuwe huis wel nutsvoorzieningen
en onderhoud moesten bekostigen. De be
loftes van Mandela pakten niet in alle ge
vallen gunstig uit, wat hem later door een
deel van de bevolking ook is verweten."
,,Ik wilde na kostschool eerst iets van de
ZATERDAG 18 DECEMBER 2021 GO
Zuid-Afrikaanse
Shannon voelt zich H
toch vooral Poolse H
Waarom staat het Nederlandse paspoort niet
meer boven aan de verlanglijst?
Mooi, maar dan kun je toch ook als Neder
landse een Pools gevoel houden?
Is je vader ook door de oorlog in Zuid-Afrika
beland?
Je bent in 1979 geboren, tijdens de hoogtijda
gen van het apartheidsregime. Drukte die tijd
een groot stempel op je jeugd?
Je wist als kind niets van apartheid?
Je vader was fruitteler. Had hij veel last
van handelsboycotten in de jaren zeventig
en tachtig?
Veranderde er veel nadat Mandela presi
dent werd?
Hoe ben je in Nederland terechtgekomen?
