Wat mij betreft hoeven
we elkaar niet te missen
O
2
Energiebedrijf FENOR valt
om door hoge prijzen
KLM schrijft zwarte cijfers en
14
De roep om de trein als CO2-vriendelijk
alternatief voor het vliegtuig zwelt aan.
,,Ik ben een keer met de trein naar
Londen geweest. Dat duurde lang'',
vindt KLM-topman Pieter Elbers.
COLUMN
Irene van den Berg
Ruim vijfjaar geleden kreeg
ik van deze krant de vraag
of ik een column wilde
schrijven over financiële psycho
logie. Een mooie opdracht: weten
schappelijk onderzoek toont aan
hoe belangrijk de invloed van psy
chologie is op de economie. Weg
met de homo economicus, het
mensbeeld waarin we vooral eco
nomische wezens zijn, altijd ratio
neel en vooral gericht op bevredi
ging van onze eigen behoeftes.
Wie meer wil begrijpen van eco
nomie, moet erkennen dat men
sen soms keuzes maken die niet in
hun eigen belang zijn. De ene keer
uit empathie, de andere keer uit
menselijke zwakte.
Voor deze column verslond ik
boeken over (financiële) psycho
logie. En ik leerde bijvoorbeeld
hoe schulden het brein in beslag
nemen, waardoor er weinig
ruimte overblijft voor andere din
gen. Dat verklaart waarom men
sen met geldproblemen dingen
nalaten die hen op lange termijn
uit de financiële problemen hel
pen. Zoals het zoeken van een
baan of op tijd komen op een af
spraak met schuldhulpverlening.
Zo'n inzicht is cruciaal om ar
moede te begrijpen.
Maar soms benauwde het keurs
lijf van de column me ook. Onze
financiële blinde vlekken bieden
niet altijd een verklaring voor ar
moede en ongelijkheid in de sa
menleving. Soms ligt de schuld bij
een hardvochtige overheid die
burgers wantrouwt en onder de
voet loopt, zoals in de toeslagenaf
faire. Of bij bedrijven die zzp'ers
en flexwerkers uitknijpen en te
weinig oog hebben voor de gevol
gen van hun handelen op de maat
schappij.
Ook op het gebied van klimaat is
onevenredig veel aandacht voor
het gedrag van het individu. Ter
wijl de burger allerlei tips krijgt
om zijn leven te vergroenen, lob
byen gevestigde belangen - zoals
de fossiele industrie en agrarische
sector - achter de schermen om
zoveel mogelijk bij het oude te la
ten. Dat wilde ik mijn columns
niet onbeschreven laten. Vooral
niet omdat ik naast columnist ook
onderzoeksjournalist ben die zich
verdiept in de macht van het grote
bedrijfsleven.
Dit is een afscheidscolumn, wel
licht had u dat inmiddels door.
Volgend jaar krijgt iemand anders
dit mooie podium. 'Te politiek
voor een column op deze plek',
was de meest concrete uitleg die ik
kreeg. En na wat zelfreflectie, ik
wist al een tijdje dat ik moest stop
pen, kan ik alleen maar beamen
dat mijn columns politieker zijn
geworden. Of het 'te' is hangt denk
ik af van u, de lezer, en uw blik op
de wereld.
Ik wil u - trouwe lezer van mijn
column - heel graag bedanken. Ik
heb de afgelopen jaren veel leuke
reacties ontvangen. Ik heb ze niet
allemaal beantwoord, maar wel al
lemaal gewaardeerd. Net als de
kritische reacties trouwens (be
halve die enkele keer dat het wel
erg op de persoon gespeeld werd).
Want een column waar iedereen
het mee eens is, is geen goede co
lumn.
Schulden nemen het
brein in beslag, en
blijft er weinig ruimte
over voor iets anders
En ik wil benadrukken dat ik al
leen gedag zeg als columnist op
deze plek in de krant. Als journa
list laat ik u niet met rust. Of beter
gezegd: ik blijf de politiek en het
bedrijfsleven lastig vallen. Niet
met mijn mening maar met mijn
vragen. Zodat ik u hopelijk beter
kan informeren over wat er écht
aan de hand is. Ik werk aan een
paar mooie onderzoeksprojecten
en een verhalenserie voor deze
krant. Wat mij betreft hoeven we
elkaar dus niet te missen.
Universal
JustEat
Takeaway
ASR
PostNL
Als de fotograaf zijn
apparatuur opstelt,
checkt Pieter Elbers
zijn e-mail. Hij roept
een compliment naar
een collega in de verte. ,,Was een
goede meeting! Veel positieve re
acties!'' Elbers gaat graag effectief
met zijn tijd om.
Zijn zakelijke klanten ook, dus
die pakken het vliegtuig. De poli
tiek broedt op manieren om korte
Europese vluchten te ontmoedi
gen. De Europese Commissie
meldde eerder dat in 2030 de trein
het op afstanden tot 500 kilometer
van het vliegtuig moet winnen
door de inzet van snelle treinen.
Ook Rutte IV omarmt het ont
moedigingsbeleid voor korte
vluchten en kondigt onder andere
een hogere vliegtaks aan.
Elbers wordt er niet koud of
warm van. Niets zo flexibel als
vliegen, stelt hij, daar kan geen
trein tegenop. ,,Wat Europa wil,
vergt een enorme investering in
infrastructuur. Dat verdien je al
leen terug als er genoeg reizigers
zullen zijn. Er zijn een aantal tra
jecten waarop het kan, binnen één
land. Maar het wordt een ander
verhaal als de reis over landsgren
zen gaat met verschillende spoor
breedtes, technieken en regelge
ving. Dan kun je je afvragen of
daar de grootste milieuwinst zit.''
De snelste en eenvoudigste
CO2-besparing is de vorming van
één Europees luchtruim in plaats
van de twintig die er nu zijn, stelt
Elbers. Zijn toestellen moeten zig
zaggend naar bijvoorbeeld Athene
omdat ieder land weer andere vlie
groute voorschrijft. ,,Het bespaart
in één klap 10 procent CO2 als we
één luchtruim hebben.'' Hij zucht.
,,We praten er al twintig jaar over,
terwijl er eigenlijk geen infra
structurele beperkingen zijn.
Luchtverkeersleidingen moeten
onder één regie komen.''
,,Ik ben geen tegenstander van
de trein, maar het moet een ade
quaat alternatief zijn. Ik neem de
HEERENVEEN
Circa 36.000 klanten, zakelijke af
nemers en consumenten, zijn de
dupe. Zij worden verdeeld over de
andere leveranciers, tenzij de cura
tor voor 30 december een ander
energiebedrijf vindt dat hen wil
overnemen. Tot die tijd blijven de
klanten gewoon stroom en gas ont-
vangen. Zij krijgen vanzelf bericht
van hun nieuwe leverancier. De
kans is groot dat huishoudens en
bedrijven dan substantieel meer
gaan betalen.
FENOR Energie is in 2012 opge
richt door zakenman Jork Wielinga
uit Heerenveen en richtte zich aan
vankelijk met name op de zakelijke
markt. De afgelopen jaren mikte de
leverancier ook op consumenten.
FENOR is het vierde energiebe
drijf dat omvalt door de gestegen
prijzen voor gas en elektriciteit. De
prijzen van gas en elektra zijn sinds
juli explosief gestegen.
ZATERDAG 18 DECEMBER 2021
PC
Y @IvandenBerg
c Reageren? economie@ad.nl
Irene van den Berg is (onderzoeks)
journalist. Iedere zaterdag blikt zij
terug op het economische nieuws
van afgelopen week.
O
Platen
maatschappij
promoveert naar
hoofdindex.
Bedrijf gaat
boodschappen
bezorgen
in Engeland.
Verzekeraar
verdwijnt uit
hoofdindex.
Postbedrijf
kondigde nieuwe
kredietfaciliteit
aan.
o
'In tien jaar
30 procent
CO
besparen'
Ton Voermans
Amstelveen
Opnieuw worden de hoge ener
gieprijzen een energiebedrijf fa
taal. FENOR Energie, dat vooral
in het noorden bekendheid ge
niet, heeft faillissement aange
vraagd. De Autoriteit Consu
ment Markt (ACM) trekt alle
leveringsvergunningen in.
- David Bremmer
