communiceert'
m
V - - j 1
3L5
'Ik slik mijn
woorden in en
ik sla dicht'
'Ik hoef geen
heelgesprek
te voeren'
'We spreken
elkaar wel op
Discord'
'Ik probeer
maar snel iets
uit te kramen'
15
Het uit de weg
gaan van direct
contact lijkt
misschien
gemakkelijk
sturen. Wat bleek: de verwachting
van een betere sociale connectie
bij een telefoongesprek klopte,
maar die van meer ongemak niet.
Sterker nog: er was geen verschil
in ongemak tussen beide manie
ren. Bel-angst zou dus vooral zijn
gestoeld op een misplaatst gevoel.
De jongeren van nu zijn de toe
komst, maar hoe gaan ze fatsoen
lijk functioneren in de maat
schappij als ze al opzien tegen een
tweegesprek, nota bene face to
face? Zelfs een sollicitatie op loca
tie zou al een brug te ver zijn voor
ze. Communicatietrainer Onno
Hansen ziet daar wel een gevaar
opdoemen. Hij liet zich al eens
kritisch uit naar aanleiding van
het onderzoek uit 2018 waaruit de
bel-afkeer van de jeugd bleek. Als
ze al een baan vinden, ziet hij ze
vastlopen. ,,Op veel werkvloeren
zijn we nog steeds afhankelijk van
de telefoon. Daarom kunnen jon
geren met bel-angst maar moei
lijk functioneren in het bedrijfsle
ven."
Emoticons
Peter Nikken, bijzonder hoog
leraar Mediaopvoeding aan de
Erasmus University in Rotterdam,
kent de voorkeuren van de jeugd
qua communiceren. ,,In hun ogen
is het telefoongesprek een ouder
wets medium. Ze gebruiken het
hooguit voor de officiële instan
ties of om een doktersafspraak te
maken.'' Volgens Nikken moeten
jongeren het gevaar niet onder
schatten. ,,Het uit de weg gaan
van direct contact lijkt misschien
gemakkelijk. Maar met emoticons
alleen kom je er niet. Je moet ook
leren interpreteren, bijvoorbeeld
een glimlach of de toon waarop
een zin wordt uitgesproken. Die
vaardigheden horen bij echt con
tact. Die moet je leren beheersen
om in je latere leven toe te pas
sen.''
Verburgh ziet het minder som
ber, ze denkt dat we het ook om
kunnen draaien. De jongeren be
schikken over vaardigheden en
manieren van communiceren die
in de toekomst belangrijk worden.
Op afstand, veilig en snel. Zo be
zien hebben ze juist een voor
sprong. ,,Ik zou er zelf niet aan
durven denken om mezelf voor te
stellen in een video-film, maar die
jongeren schudden het zo uit de
mouw. Ze filmen zichzelf en an
deren elke dag.''
,,Ik heb eigenlijk altijd
WhatsApp tot mijn beschik
king gehad en dat heb ik
voornamelijk gebruikt."
Daarom bedient Jaden zich
tot op de dag van vandaag
liever van het appje dan van
het belletje, vooral omdat ze
vindt dat ze zichzelf beter
kan uiten in een tekstbericht.
,,Als ik moet bellen, dan weet
ik niet helemaal wat ik moet
zeggen. Ik slik mijn woorden
dan in en sla helemaal dicht.
Bij het appen kan ik rustig
nadenken over wat ik wil
zeggen."
Erg bang om in tekst ver
keerd begrepen te worden is
ze niet. ,,Mijn vrienden ken
nen mij wel een beetje. Ik
zeg gewoon wat ik denk.
Maar ik denk natuurlijk wel
na over hoe mijn woorden
geïnterpreteerd kunnen
worden." Of ze zelf meer zou
willen bellen? ,,Nee." Ook
niet als haar beroep daar later
om vraagt? ,,Ook niet. Dat
moment stel ik zo lang mo
gelijk uit."
,,Ik app meer dan ik bel, dat
heb ik altijd gedaan. Dat vind
ik gewoon makkelijker en
sneller. Ik kan vlug een be
richtje sturen en daar later
op terugkomen. Dan hoef ik
niet meteen een heel gesprek
te voeren."
Maar dat doet Tigran wél
als het echt nodig is. ,,Ik kan
me het best uiten als ik direct
met iemand bel, want dan
kan ik woorden en intonatie
gebruiken om duidelijk te
maken wat ik bedoel of hoe
ik me op dat moment voel."
Desondanks ziet Tigran
vooralsnog meer voordelen
in een tekstbericht dan in
een telefoontje. ,,Want ook
in een appje kan je heel veel
belangrijke informatie kwijt:
linkjes en foto's bijvoorbeeld,
om mijn gesprekspartner te
laten zien wat ik bedoel. Of
stickers en emoticons om
een bepaalde emotie kenbaar
te maken."
Bas belt wel met klanten,
niet met vrienden.
,,Ik vind het veel persoonlij
ker. Je komt beter over op
klanten door je intonatie en
ik denk dat het toch wat for
meler is om even te bellen
met klanten. Eigenlijk is het
enige voordeel van een appje
voor mij dat het sneller is.
That's it."
Op professioneel vlak komt
de telefoon bij Bas dus snel
tevoorschijn. Maar bij con
tact met vrienden legt hij die
juist weer weg en komt Dis
cord voorbij. ,,We praten zo
veel met elkaar op Discord,
dat een telefoongesprek met
mijn vrienden zowat overbo
dig wordt. We appen elkaar
dan bijvoorbeeld: 'Hey, ik zie
je straks op Discord, toch?'
En dan spreken we elkaar
daar gewoon."
li#
f,
'p* 4
,,Als ik bijvoorbeeld de dok
ter moet bellen, dan weet ik
in eerste instantie wel wat ik
moet zeggen, maar als ik dan
een vraag krijg waar ik niet
direct op kan antwoorden,
wordt het erg ongemakkelijk.
Ik probeer dan maar snel iets
uit te kramen, zodat het juist
niet ongemakkelijk wordt."
Dat voelt ze bij een appje
niet. ,,Dan kan ik rustig na
denken over wat ik precies
wil zeggen en hoef ik niet
meteen te antwoorden." Ze
belt dus alleen als het écht
nodig is. ,,Zoals straks bij
voorbeeld", lacht ze. ,,Dan
moet ik namelijk met de tat-
tooshop bellen om een af
spraak te maken voor mijn
piercing." Maar dat gesprek
voert ze heel doelgericht en
is ook snel klaar. ,,Dus dan
lukt het me wel."
"4
GO ZATERDAG 11 DECEMBER 2021
Jaden kan bij het appen
beter nadenken.
Jaden (18) kreeg haar eer
ste telefoon, een smart-
phone, in de brugklas.
X3 h. r
Tigran belt alleen als het
écht nodig is.
Tigran (17) is ook opge
groeid met een smart-
phone, die hij op 11-jarige
leeftijd kreeg.
Voor Bas (18) is bellen een
soort reflex geworden. Net
als zijn leeftijdsgenoten
was zijn eerste telefoon
een smartphone, maar
omdat hij een eigen be
drijfje heeft, belt hij veel
gemakkelijker.
feiis#».
Aiden belt liefst nooit.
Als het aan Aiden (17) ligt,
telefoneert ze nooit.
r .<2*
FOTO'S SEM WIJNHOVEN/DCI MEDIA
