ËMÉf
IfiiS
J
J
h
4
fife JÉ
11
iWm
OPINIE
KATHLEEN FERRIER
l'u! JU
De watersnood in Limburg heeft veel ellende
voor burgers en bedrijven veroorzaakt. Maar
liet ook zien dat ons cultureel erfgoed
kwetsbaar is. Veel musea zijn niet toegerust op
calamiteiten, stelt Kathleen Ferrier.
Nederland zal door kli
maatverandering
steeds vaker te maken
krijgen met de gevol
gen van extreem
weer. Het risico dat toenemend
natuurgeweld ook cultureel erf
goed treft, neemt toe. De bescher
ming daarvan laat te wensen over.
De schade van de watersnood in
Limburg afgelopen zomer loopt in
de honderden miljoenen. De or
kaan Irma, die in 2017 Sint Maar
ten volledig ontwrichtte, kostte
nog veel meer.
Beide voorbeelden zijn tekenen
aan de wand. En het zal ons dus
vaker overkomen. Het rapport van
het klimaatpanel van de Ver
enigde Naties laat daar geen twij
fel over bestaan. Naast de ellende
voor de getroffen burgers viel op
dat ook musea en monumenten
ernstige schade hadden opgelo
pen. Ze zijn kwetsbaar omdat ze
vaak niet of onvoldoende zijn toe
gerust als zich een ramp voordoet.
Hulp
C We moeten nu
werken aan een beter
beschermings
systeem voor erfgoed
bij crises
Daarnaast is hulp van buitenaf,
zoals van de brandweer, niet van
zelfsprekend. Zo moest een muse
umdirecteur in Limburg, wadend
door het stijgende water, in haar
eentje, kunstvoorwerpen naar de
zolder slepen. De veiligheid van
cultureel erfgoed is op regionaal
niveau in Nederland aangemerkt
als 'vitaal belang', maar is in
slechts weinig veiligheidsregio's
onderdeel van het beleid. Ook
binnen gemeenten en het Rijk is
er geen eenduidig beleid over hoe
om te gaan met erfgoed wanneer
zich een ramp voordoet.
Welk monument of welke col
lectie krijgt prioriteit voor nood
hulp of evacuatie? Waar moet de
brandweer als eerste naar toe? Is
bij alle betrokkenen überhaupt
bekend wat zich lokaal aan be
langrijk erfgoed bevindt? De zorg
voor de bescherming van erfgoed
ligt nu bij de erfgoedbeheerder
zelf, maar dat is een al te grote ver
antwoordelijkheid om te vragen
van een individu of instelling.
Vooral als er geen goed sup-
C Naast de ellende
voor de getroffen
burgers viel op dat
ook musea en
monumenten
ernstige schade
hadden opgelopen
portsysteem is om op terug te val
len.
Om goede ondersteuning te
kunnen organiseren is duidelijke
informatie nodig over het erfgoed
in een regio en de specifieke risi
co's die deze objecten lopen. Daar
naast is een centraal aanspreek
punt vereist dat zich hard maakt
voor het belang van erfgoed tij
dens crisissituaties.
Winkel
Daar ontbreekt het momenteel
aan. Er is werk aan de winkel. Ne
derland is als de aannemer die pas
in laatste instantie zijn eigen huis
opknapt. We wijzen andere lan-
den regelmatig op het belang van
het nemen van preventieve maat
regelen, zoals het hebben van een
goed informatiesysteem van mo
numenten, archieven en collec
ties. Dat juist nu minister Van En
gelshoven (Cultuur) besluit het
erfgoedregister van het blauw
witte schildje niet voort te zetten,
zonder alternatief te bieden,
wringt.
Het natuurgeweld zal de ko
mende jaren toenemen. We moe
ten nu werken aan een beter be
schermingssysteem voor erfgoed
bij crises. We kunnen niet wach
ten tot de volgende ramp zich vol
trekt.
GO DONDERDAG 2 DECEMBER 2021
De op deze pagina geplaatste opiniestukken vindt
u ook op onze website onder het kopje Opinie
Bescherming van ons
erfgoed is niet op orde
m ijc
- -f -pp
KI 1 UWW
IS **=1 Jwfcil Ungate
Valkenburg
De Geul in het centrum van
Valkenburg, maanden na de wa
tersnood. De overstromingen in
Limburg van afgelopen zomer
richtten veel schade aan. foto
ANP
- Kathleen Ferrier is voorzitter
Nederlandse Unesco
Commissie
