Tempo in aanpak van duizenden brievenbusfirma's
19
c Energieprijzen grootste aanjager van snel oplopende inflatie
De inflatie blijft maar oplopen.
In Nederland kwam de inflatie
in november uit op 5,6 procent.
Nooit eerder deze eeuw
stegen de prijzen zo snel. De
oorzaken zijn klassiek: een
snelgroeiende vraag bij
achterblijvend aanbod.
De belangrijkste oorzaak van de
snel stijgende inflatie blijven de
energieprijzen. Gas en stroom wer
den afgelopen maand opnieuw fors
duurder. Ook voor voedsel moest
meer betaald worden.
Niet alleen in Nederland gaat het
hard met de prijzen. In België is de
inflatie 7,1 procent en in Duitsland
stijgen de prijzen gemiddeld met
meer dan 6 procent. Voor de hele
eurozone ligt de inflatie iets onder
de 5 procent, het hoogste percen
tage sinds de invoering van de euro.
De redenen voor de prijsstijgin
gen zijn niet veranderd. Aan de ene
kant neemt de vraag naar goederen,
diensten en energie snel toe nu de
economie zich herstelt van de coro-
naschokken. Tegelijk blijft het aan
bod achter. Door de krimp vorig
jaar was er weinig animo bij onder
nemers om te investeren. Er was
immers toch weinig vraag. Nu de
vraag toeneemt, is er niet vol
doende capaciteit om aan die ho
gere vraag te voldoen. Dat speelt
bijvoorbeeld bij chips, waaraan we
reldwijd een tekort is.
Transportverstoring
Daarnaast speelt mee dat er nog
steeds verstoringen zijn bij het
transport. China sluit bijvoorbeeld
hele havens als er een paar corona-
gevallen zijn. Dan ligt direct de hele
export uit zo'n haven stil. En China
is nog steeds het land waar we veel
van onze spullen vandaan halen.
Als de spullen eenmaal op de
boot staan is het ook nog afwachten
of ze tijdig worden afgeleverd. Veel
havens kampen met capaciteitspro
blemen, waardoor schepen soms
lang moeten wachten voor ze kun
nen worden gelost. Of er is een te
kort aan chauffeurs om ale contai
ners op de plek van bestemming af
te leveren.
Algemeen werd ervan uitgegaan
dat deze problemen tijdelijk zijn. In
de loop van volgend jaar zal het
aanbodprobleem zijn opgelost en
zal ook de vraag weer normaal wor
den. Dan zullen de prijsstijgingen
ook tot het verleden behoren.
Maar die veronderstelling wordt
inmiddels meer en meer betwij
feld. Corona lijkt standvastiger dan
gedacht en daarmee ook de versto
ring in het aanbod. Ook het aanbod
van energie, olie en gas blijft achter
bij de vraag. Hoge energieprijzen
kunnen wel eens hardnekkiger zijn
dan gehoopt.
Koopkracht
En nu dreigt het snelle economi
sche herstel zelf tot meer inflatie te
leiden. Bedrijven produceren al
weer bijna op hun maximum. Meer
vraag zal dan niet tot meer aanbod
leiden, maar wel tot hogere prijzen.
Werknemers zien hun koop
kracht flink achteruit hollen door
de stijgende prijzen. Nu de inflatie
blijft stijgen zal de roep om hogere
lonen toenemen. Zeker als de infla
tie langer hoog blijft dan eerder ge
dacht.
Hogere lonen afdwingen is nu
gemakkelijker vanwege de krapte
op de arbeidsmarkt. In sectoren
waar het goed gaat, worden ook al
hogere lonen betaald, bleek onlangs
uit cijfers van werkgeversvereni
ging AWVN.
Als producenten die hogere lo
nen weer gaan doorberekenen in
hogere prijzen, jaagt dat de inflatie
alleen maar verder aan. Dan moet
de Europese Centrale Bank in actie
komen en de vraag afremmen door
de rente te verhogen. Dan koelt de
economie af en dus de inflatie.
Bedrijven zonder 'substantiële'
aanwezigheid of economische acti
viteit in een bepaalde lidstaat raken
straks zonder pardon hun belas
tingvoordeel kwijt, zo kondigde
Eurocommissaris van Economische
Zaken Paolo Gentiloni gistermid
dag aan. Hij wil ook van het nul
tarief af. Zijn voorstellen passeren
22 december de Commissie.
Na jaren stagnatie in tal van fis
cale dossiers lijkt Brussel eindelijk
tempo te willen maken. Dat komt
voor een deel door de Pandora Pa
pers met concrete onthullingen
over hoe overheden wereldwijd
jaarlijks 443 miljard euro mislopen
door belastingontwijking. En voor
een ander deel doordat Brussel dat
geld, dan wel het Europese deel er
van, broodnodig heeft om het eco
nomisch herstel na corona te com
bineren met een ongeziene ver
groening en digitalisering.
Vennootschapsbelasting
Gentiloni vroeg de belastingspeci
alisten uit het Europese Parlement
hem te helpen. Nogal wat van hen
drongen erop aan het minimumta
rief van 15 procent voor vennoot
schapsbelasting, wereldwijd over
eengekomen op voorspraak van
VS-president Biden, meteen ook
flink op te trekken. ,,Als we daar 25
procent van maken krijgen we drie
keer meer geld'', aldus Manon
Aubry van het ultralinkse GUE.
Volgens Gentiloni is de 15 procent
een minimum en zit het tarief in
belangrijke EU-lidstaten daar al bo
ven: ,,En dat blijft zo.''
Zelfwil hij zich volgend jaar con
centreren op de effectieve betaling
van winstbelasting. Diverse Parle
mentsleden drongen ook aan op
een veel uitgebreidere zwarte lijst
van belastingparadijzen. ,,Daar
staan nu maar negen landen op, jul
lie hebben er na de Pandora Papers
zelfs nog drie afgehaald'', aldus op
nieuw Aubry. ,,En één van de men
sen die zulke lijsten opstelt, Wopke
Hoekstra uit Nederland, blijkt er
dan zelf belangen te hebben.''
Het feit dat landen van die lijst
verdwijnen is positief, zo ant
woordde Gentiloni, want dat bete
kent dat belastingparadijzen zich
beter aan regels houden, die ook
strenger worden. ,,Het is een proces.
Vanaf volgend jaar moeten ze ook
gaan rapporteren over de winsten
per land van multinationals.''
Het Parlement is het al jaren een
doorn in het oog dat EU-belasting-
paradijzen als Luxemburg, Ierland
en Nederland per definitie niet op
de lijst komen. Gentiloni: ,,De op
zet is niet door mij bedacht.'' En-
Landen moeten ook
rapporteren over
winst multinationals
thousiaster is het Parlement over
pogingen van de Italiaan om belas
tingontwijking via meerderheids
besluitvorming tegen te gaan. Het
feit dat elk land nu op fiscaal vlak
nog een vetorecht heeft, is al jaren
de belangrijkste hinderpaal voor
een effectieve Europese aanpak.
PvdA-Europarlementariër Paul
Tang, die het overleg met Gentiloni
voorzat, hekelde het feit dat een be
langrijke adviseur van brievenbus
firma's een debat met het Parle
ment uit de weg ging. Advocaten
kantoor Baker McKenzie, ook veel
vuldig in de Pandora Papers ge
noemd, had in die confrontatie
geen zin. Tang: ,,Een gemiste kans.
Maar met nog meer hoorzittingen
in aantocht ontkomen ook zij niet
aan publieke controle.''
GO WOENSDAG 1 DECEMBER 2021
Prijsstijging lijkt hardnekkig
Peet Vogels
Den Haag
China sluit al bij enkele coro-
nagevallen een haven, waardoor
de export vanuit die locatie op
nieuw stilligt. foto getty images
Voor de hele eurozone ligt de
inflatie iets onder de 5 procent,
het hoogste percentage sinds de
invoering van de euro.
BRUSSEL
Brussel komt nog deze maand
met een stevige aanpak van
brievenbusmaatschappijen.
Daarvan telt Nederland er vele
duizenden, soms honderden op
één adres.
- Paolo Gentiloni,
Eurocommissaris
- Frans Boogaard
