H
Omikronvariant is besmettelijker dan andere mutanten,
4
NIEUWE CORONAVARIANT
De GGD en onze overheid waren compleet onvoorbereid op
de razendsnelle manier waarop de nieuwe omikronvariant
afgelopen vrijdag via twee vluchten Nederland wist te bereiken.
Een reconstructie van een chaotische aankomst.
Edwin van der Aa
Schiphol
Toen het kabinet vrij
dagochtend - na een
noodoproep van de
Europese Commissie -
een vliegverbod in
stelde voor landen in zuidelijk
Afrika, wisten de passagiers van
twee inmiddels naar Amsterdam
vertrokken vluchten van niks. Zij
konden gewoon nog aan boord ko
men met alleen een vaccinatie- of
herstelbewijs. Terwijl de laatste
dagen de nieuwste, zeer besmette
lijke variant al rondwaarde in Jo
hannesburg en Kaapstad. Bij de
landing op Schiphol drong pas bij
de meeste passagiers door dat ze,
op bevel van Volksgezondheid,
eerst getest zouden worden voor
dat ze de luchthaven af zouden
mogen.
Het ging om ruim zeshonderd
mensen, die niet zomaar langs de
normale teststraat op Schiphol
konden. ,,Dit was een situatie die
we nooit eerder hebben meege
maakt", vertelt de woordvoerder
van GGD Kennemerland. ,,We
moesten in recordtempo een test
straat opbouwen en daar personeel
heen krijgen. We hebben overwo
gen de mensen te testen bij de re
guliere teststraat, maar dat bracht
allerlei problemen met zich mee.
Daarnaast wilden we geen ver
menging met andere passagiers."
Dus werden de reizigers van de
vluchten uit Zuid-Afrika letterlijk
in de wachtstand gezet. Zij kregen
van de piloot van de Kaap
stad-vlucht te horen: ,,Het crisis
team van KLM is nu in contact met
de Nederlandse regering. Zij heb
ben nog steeds niet beslist hoe
onze situatie behandeld moet
worden. Daar wordt nu over ge
praat. Ik begrijp dat het frustre
rend voor u is, omdat u op infor
matie zit te wachten."
Zakenman JefVerschuren be-
Het was een grote
puinhoop. We werden
behandeld als
gevangenen
schrijft hoe, na ruim drie uur
wachten in het vliegtuig, de passa
giers eindelijk naar de G-gate wer
den toegebracht, maar daar was
toen nog altijd geen teststraat op
gezet. ,,Ik voelde al nattigheid. Ver
volgens hebben we daar urenlang
met honderden mensen opeenge
pakt staan wachten tot de GGD
klaar was." Ondertussen snakten
de passagiers naar eten en drinken.
Rond zessen kwamen er flesjes
water en wat broodjes, maar lang
niet genoeg voor alle passagiers.
Na het testen was het wachten
op de uitslag, tot diep in de nacht.
,,Zonder enige informatieverstrek
king. Langzaam druppelden uit
slagen binnen en de positief ge
teste mensen werden in dezelfde
ruimte in een hoekje gezet. Ze gin
gen nog steeds naar de wc's (die
volgens meerdere bronnen 'rond
uit ranzig' waren, red.) die wij ook
moesten gebruiken en liepen ge
woon tussen de andere passagiers
door, om GGD'ers aan te spreken",
vertelt de zakenman. ,,Van isolatie
van deze groep was geen sprake."
Er was überhaupt geen plan,
melden ook andere getuigen ach
teraf. Passagiers moesten overal
een ouderwets briefje voor rege-
len, bijvoorbeeld als bevestiging
voor een negatieve uitslag. Zelfs
als ze hierover al een melding van
de CoronaCheck-app binnen had
den. De paar aanwezige GGD'ers
probeerden iedereen te helpen.
Zakenman Herman Steenhuis, die
op de vlucht uit Kaapstad zat, ver
telt: ,,Het was een grote puinhoop.
We werden behandeld als gevan
genen en kregen zware beveili
ging. Besmette mensen liepen zo
maar overal rond en niemand wist
waar hij of zij aan toe was."
Tegen het eind van de avond be
sloot Steenhuis zelfs met een paar
andere ondernemers wat heibel te
schoppen, omdat ze het wachten
op de uitslag en het gebrek aan re
gie beu waren. ,,Mensen werden
wild. Niemand was daar capabel
om ons in te lichten over de voort
gang. Dus ik ben een klein oproer
gestart. Tegen de GGD en de ma
rechaussee zeiden we: 'Als jullie
niet oppassen, gaan de mensen
massaal uitbreken.' En zo'n relle
tje, daar hadden ze absoluut geen
zin in. Er kwamen gelijk bewakers
bij. Na een uur kwam er een dame
van de GGD coördineren en die
heb ik vervolgens nog een cursusje
management gegeven."
Ook reiziger Arjan Mulder, di
recteur van een onderneming in
Zuid-Afrika, begon op een bepaald
moment het personeel maar bij te
staan. ,,Ik had al vaker te maken
gehad met quarantaineformulie-
- Hoe komt de nieuwe
variant aan zijn naam?
De wetenschappelijke naam van
de variant is B.1.1.529. De Wereld
gezondheidsorganisatie WHO
heeft de variant de naam omikron
gegeven, verwijzend naar de
Griekse letter 'o'. Andere varian
ten werden ook vernoemd naar
een letter uit het Griekse alfabet,
zoals de bèta- en deltavariant.
De WHO heeft bij de benaming
overigens twee letters uit het
Griekse alfabet overgeslagen. Ei
genlijk was de naam 'nu' aan de
beurt, maar die kon te gemakkelijk
worden verward met 'new',
het Amerikaanse woord voor
nieuw.
Ook 'ksi', de volgende letter uit
het alfabet, werd door de WHO
overgeslagen, omdat Xi in China
een veelvoorkomende achternaam
is. Bovendien ligt de benaming di
plomatiek gevoelig, omdat de Chi-
nese president Xi Jinping heet.
De WHO streeft ernaar bij het ge
ven van namen aan ziekten geen
'culturele, sociale, nationale, regio
nale, professionele of etnische
groepen' te kwetsen. Om niemand
voor het hoofd te stoten en geen
verwarring te scheppen, kwam de
WHO daarom uit bij de vijftiende
letter van het Griekse alfabet.
Q Waar komt de
omikronvariant
vandaan?
De variant dook als eerste op in
Zuid-Afrika, waar ook de meeste
besmettingen met de nieuwe
mutatie zijn vastgesteld. Ook in
MAANDAG 29 NOVEMBER 2021 GO
Chaos op Schiphol:
'Besmette mensen
konden zomaar
overal rondlopen'
- Herman Steenhuis, passagier
op vlucht uit Kaapstad
De passagiers van twee vluch
ten uit Zuid-Afrika moesten op
Schiphol uren wachten op een
test. FOTO JEFVERSCHUREN
VIJF VRAGEN OVER DE NIEUWE VIRUSVERSIE
Een nieuwe variant van het co
ronavirus leidt momenteel tot
nieuwe reisbeperkingen over de
hele wereld. Minstens dertien
Nederlanders zijn er ook al mee
besmet, na een bezoek aan zui
delijk Afrika, waar de mutatie
voor het eerst werd ontdekt.
Vijf vragen over de omikron-
variant.
Minister De Jonge maakte gisteren bekend dat in ons land
bij dertien mensen infectie met de omikronvariant is vastge
steld. FOTO ANP
